انتشار ویدئویی از بدرفتاری با معلولان در یک مرکز توانبخشی در اهواز باعث واکنش اداره کل بهزیستی استان خوزستان شده، اما این اتفاق تازه‌ای نیست و حداقل در چند سال گذشته تعداد ویدئو‌های منتشرشده مشابه کم نبوده است. حالا این سؤال پیش‌می‌آید که با توالی مکرر چنین اتفاقات مشابهی آیا می‌توان چنین استدلال کرد که معلول‌آزاری در این مراکز به یک رویه تبدیل شده است؟
برای رسیدن به پاسخ باید به چند نکته دقت کرد. استفاده از افراد در مراکز مراقبت‌های شبانه‌روزی نیازمند توجه به موارد مختلفی است. اول این‌که انتخاب مراقبین باید براساس گروه‌های هدفی باشد که در این مراکز نگهداری می‌شوند. به این معنا مراقبت از معتادان با مراقبت از سالمندان یا معلولان تفاوت‌هایی دارد که اساسا به این موضوع بی‌توجهی شده و این امر محدود به مراکز مرتبط با بهزیستی نیست. نکته دیگر مربوط به آموزش مراقبین است که خب، می‌دانیم بخش قابل‌توجهی از مراقبین یا سواد ندارند یا دارای تحصیلات پایینی هستند یا در خوشبینانه‌ترین حالت تحصیلات مرتبط با این موضوع ندارند و همین نکته کار آموزش‌پذیری آن‌ها را هم سخت‌تر می‌کند، اما نکته دیگری هم این وضعیت را تشدید می‌نماید و آن مربوط به سختی کار این افراد است. رفتار‌های رسانه‌ای‌شده اخیر توجیه‌پذیر نیست، اما باید بدانیم کار در این مراکز دشواری‌های خاص خود را دارد. همین وضعیت در مراکز نگهداری از بیماران روانی یا متکدیان و معتادان متجاهر هم وجود دارد. این موضوع وقت بغرنج‌تر می‌شود که شرایط سخت اقتصادی را هم به این سختی کار علاوه کنیم و بدانیم هزینه‌های نگهداری از این افراد هم بالاتر رفته و این موضوع در وضعیت مراقبین بی‌تاثیر نبوده‌است. هرچند حالا می‌دانیم که این موضوع محدود به جامعه ایران نیست و از اخبار منتشرشده گاه‌به‌گاه خبر‌ها می‌توانیم متوجه شویم از مراقبین کشورهای دیگر هم گاه چنین رفتار‌هایی سر می‌زند. البته که تکرار این موضوع در بیرون از ایران نباید هم‌معنا با ساده‌سازی و روال‌شدن آن در ایران باشد، اما این‌که فکر کنیم این موضوع یک رویه معمول در ایران است کج‌فهمی در آسیب‌شناسی مساله است. چاره جلوگیری از این موضوع هم در شرایط کنونی افزایش نظارت بر عملکرد نهاد‌های دولتی و خصوصی نگهداری از این افراد است، چراکه می‌دانیم سازمان‌بهزیستی تنها نهاد دولتی دارنده چنین مراکزی نیست و از شهرداری گرفته تا بنیاد شهید چنین مراکزی را اداره می‌کنند که نیاز نظارت مستمر بر عملکرد آن‌ها را می‌طلبد.
