6 مواجهه با سوگ و مرگ

خوانندگان ترجیح می‌دهند با نویسندگان بدون نقاب مواجه شوند و این خواست با جستار و مموآر تسهیل می‌شود. «لنگرگاهی در شن روان» یکی از محبوب‌ترین کتاب‌های نشر اطراف است که شش جستار درباره فقدان را شامل می‌شود. در دیباچه کتاب می‌خوانیم: بهانه جمع‌آوری این مجموعه، پاندمی کرونا بود زیرا سوگ در عین فردی بودن نوعی تجربه جمعی است. نخستین جستار، «یادداشت‌های سوگ» به قلم «چیماماندا انگزی آدیچی» است از تجربه سوگ پدرش. او که به خاطر پاندمی نمی‌تواند برای تدفین پدر به کشورش بازگردد، دور از خانواده، به سوگی در انزوا نشسته‌است.  نامه‌های «راینر ماریا ریلکه» شاعر آلمانی‌زبان قرن بیستم، به اندازه سایر آثارش مهمند. «درنگ تاریک» منتخبی است از نامه‌هایی که ریلکه برای تسلیت به دوستان و اطرافیانش نوشته‌است. او از ناگزیربودن مرگ می‌نویسد و مخاطبانش را با اندیشه‌هایی پیرامون عشق و میرایی آشنا می‌کند.  جون دیویدن یادداشت «پس از زندگی» را در عزای شوهرش نوشته‌است. این جستار درخشان در نیویورک‌تایمز قبلا به چاپ رسیده‌بود. «جون» اندکی پس از مرگ همسر و همکارش، دچار تردیدی غریب می‌شود.  و اما «آکواریوم» درخشان‌ترین روایت این مجموعه، نوشتار  الکساندر همن است در فقدان دخترخردسالش. آکواریوم در عین جانگداز بودن، تمام عناصر یک روایت را دارد: توصیف‌های دقیق، فراز و فرود و نگاه ویژه. نویسنده، خود را در آکواریومی حس می‌کند که دیگران از بیرون به آنها نگریسته و خود نیز زندگی عادی بقیه را از داخل همین شیشه نگاه می‌کند.  یادداشت «تجربه»، جستار بلندی است از دیدگاه رالف امرسون نسبت به فقدان و سوگواری. این نوشتار نگاهی کلی به مسأله مرگ و از دست دادن است نه صرفا تجربه پدری داغدار در مرگ پسر؛ اما این اتفاق قطعا در کسب چنین آگاهی‌ای تأثیر داشته‌است. جستار نهایی خاطره‌پردازی جویس کرول اوتس است در روزهای پس از شوهرش. قصه «بیوه زن» خرده‌روایت‌هایی منتخب است از یک کتاب مستقل.  هر روایت آگاهی جدیدی به خواننده عطا می‌کند. همان قصدی که مترجم کتاب، الهام شوشتری‌زاده از آن یاد کرده‌است. برای تاب‌آوردن سوگ همراهی کسانی که تجربیات مشترکی از متوفی دارند،کافی نیست. ما نیازمند آدم‌هایی هستیم که از دریچه‌ای دیگر به حادثه نگریسته‌اند. 

منبع: ضمیمه قفسه روزنامه جام‌جم