اگر بخواهیم بین محصولات قابل کشت در اقلیم ایران یکی از محصولات پرسود و با ارزش را معرفی کنیم زعفران قطعا یکی از این محصولات میباشد. خوشبختانه امروزه زعفران را در بیشتر مناطق کشور می توان کشت نمود.
زعفران حاوی مواد غذایی ارزشمندی میباشد انواع ترکیبات کارتونوئیدی، سافرانال، کروسین، آنتی اکسیدان ها در زعفران موجود می باشد که آن را گیاهی ارزشمند و دارویی حافظ سلامتی کرده است. بنابراین طبیعی است که با استفاده از روش های مختلف تلاش شود سطح زیر کشت و تولید این محصول را افزایش دهند و همچنین کیفیت آن را نیز بالا ببرد. یکی از راههای افزایش کیفیت زعفران استفاده از روش های کشت در گلخانه میباشد. روش های کشت گلخانه ای به دو صورت کشت ایروپونیک و کشت گلخانه هیدروپونیک انجام می شوند.
با استفاده از کشت گلخانه ای زعفران محدودیت مکانی برداشته شده در هر محلی می توان کشت را انجام داد علاوه بر این به دلیل شرایط کشت گلخانه و شرایط محافظت شده آن کیفیت زعفران تولید شده نیز بسیار بهتر خواهد بود.
مزایای کشت زعفران در گلخانه
مهمترین مزیت کشت گلخانه ای زعفران است که در زمان گلدهی، گل ها از آسیب سرما و یخبندان در امان هستند.
مزیت دیگر کشت گلخانه آن است که پیاز های زعفران از بارش باران های بی موقع تابستان در امان می‌مانند و از بروز قارچ و کنه در آنها جلوگیری می شود.
در کشتی سنتی اگر گل ها زیرنور مستقیم آفتاب بمانند کیفیت زعفران کاهش پیدا می کند اما در کشت گلخانه‌ای از تابش مستقیم نور خورشید به گل ها جلوگیری شده و در نتیجه محدودیتی در برداشت به وجود نمی‌آید.
در کشت گلخانه‌ای با فراهم کردن شرایط مورد نیاز پیاز زعفران می توان مقدار برداشت را بیشتر کرد.
در کشت گلخانه، زعفران در تماس با کود دامی پوسیده قرار نمی گیرد به همین دلیل مسائل بهداشتی نیز تا حدود بسیار زیادی رعایت می شود.
چیدن گل های زعفران در گلخانه برای کارکنان بسیار راحت تر می باشد.
روش کشت آیروپونیک زعفران
کشت آیروپونیک به کشت بدون نیاز به خاک و آب معروف است که مراحل کشت گلخانه ای زعفران با این سیستم در ادامه گفته شده است.
گام اول:
آماده سازی تجهیزات مورد نیاز برای کشت گلخانه زعفران شامل :
قفسه
طبقه
مه پاش
سیستم کنترل رطوبت
دماسنج
سیستم سرمایشی و سیستم گرمایشی
دومین گام در کشت آماده سازی گلخانه زعفران می باشد ابتدا باید تمامی ورودی هایی که باعث ورود نور میشوند به داخل گلخانه پوشانده شود سپس قفسه ها در سالن به عرض یک متر و طول ۹ متر تعبیه شود. طبقه های کشت بر روی این قفسه ها قرار خواهند گرفت برای طراحی قفسه ها می توانید از آهن یا چوب استفاده نمایید. در ساخت طبقه ها نیز بهتر است از طبقه های چوبی استفاده کنید. پیازچه زعفران بر روی طبقه های چوبی قرار می گیرد.
در گام بعد بعد از اتمام نصب تجهیزات در سالن گلخانه باید فضای گلخانه ضدعفونی شود. کشت زعفران در گلخانه از تیرماه انجام میشود و بعد از ضدعفونی سالن پیاز های زعفران به داخل سالن گلخانه انتقال داده میشود. پیاز زعفرانی که برای کشت گلخانه استفاده می شود حتماً باید ۱۲ تا ۲۰ گرم وزن داشته باشد در غیر اینصورت سودآوری نخواهند داشت.
در زمان انتقال پیاز زعفران سالن باید کاملا تاریک و بدون هیچگونه نوری باشد در سالن گلخانه پیاز های زعفران با قارچ کش و کنه کش باید ضدعفونی شوند و بر روی طبقه های کشت قرار گیرند سپس شرایط و دمای مناسب برای زعفران باید فراهم شود.
به مرور زمان و در مهرماه که پیاز های زعفران از خواب بیدار شدند و شروع به شکوفایی می کنند باید دمای گلخانه نیز مانند فضای کشت سنتی خنک تر و سرد تر شود تا پیاز های زعفران بتوانند به خوبی رشد کند و چرخه ی زندگی خود را تکمیل نماید بعد از بیرون آمدن تیج های زعفران نوردهی به پیاز های زعفران انجام میشود تا پروسه گلدهی به سرانجام برسد.
توجه کنیم بعد از گلدهی پیاز های زعفران باید آنها را برای تغذیه انتقال دهید بدین منظور باید آماده سازی های زمین را نیز در نظر بگیرید. بعد از گلدهی پیاز های زعفران را در زمین تغذیه می کنیم.
تغذیه پیازها شامل محلول پاشی ها و کوددهی های مناسب می باشد و بعد از به خواب رفتن پیاز های زعفران لازم است آنها را مجدداً به گلخانه منتقل نمایید هر 2000 متر زمین برای تغذیه یک تن پیاز زعفران مناسب است.
معایب کشت گلخانه ای زعفران
هزینه خرید تجهیزات و راه اندازی سالن گلخانه هزینه زیادی را بر دوش فرد کشت کننده قرار می دهد.
کشت زعفران آیروپونیک به صورت کشت بدون آب و خاک شناخته میشود که این موضوع اشتباه است زیرا همانطور که اشاره شد هر سال پیاز زعفران برای تغذیه باید به خاک و زمین تغذیه منتقل شود و آماده‌سازی های زمین زعفران درست مثل کشت سنتی انجام می شود.
به دلیل اینکه زمان انتقال پیاز زعفران به خاک از تابستان ( در کشت سنتی) به پاییز (در کشت گلخانه‌ای) تغییر پیدا می‌کند ممکن است شرایط جوی نامناسب در پاییز منجر شود پیاز هایی که در گلخانه بود و نیاز به تغذیه دارند دیرتر از زمان مناسب به خاک منتقل شده و در نتیجه فرآیند تغذیه به تاخیر بیفتد و پیاز های زعفران که بزرگترین سرمایه کشت زعفران است از دست برود.
پیاز های زعفران برای کشت زعفران در زمین در تابستان که پیازها در خواب هستند انجام می شود بنابراین هیچ گونه تنش و آسیبی به پیاز زعفران وارد نمی‌شوند اما در کشت گلخانه‌ای زمان انتقال پیاز ها در پاییز است که پیاز های زعفران از خواب بیدار شده و دارای تیج و ساقه می باشد که ممکن است آنها آسیب ببینند یا دچار تنش شود و در نتیجه عملکرد آنها در سال بعد دستخوش تغییر قرار گیرد.
حمل و نقل و جا به جای پیاز های زعفران در هر سال موجب میشود که این کار در تناژهای بالا عمل غیر ممکن در تناژ های پایین نیز با سختی ها و هزینه‌های فراوان ممکن شود.
قیمت پیاز زعفران 12 تا 20 گرمی در ایران بسیار بالا است و باعث می شود صرفه اقتصادی کشت گلخانه ای کاهش یابد.
نتیجه‌گیری
کشت گلخانه ای زعفران بر خلاف تبلیغاتی که برای سودآوری آن انجام میشود کاری پر ریسک میباشد، بنابراین لازم است که در کشت آن حتماً با متخصصان این حوزه مشورت کنید سازه گلخانه در خانه امکان پذیر نیست زیرا موجب جذب رطوبت و نم کشیدن دیوارها خواهد شد و پیشنهادی که به افراد علاقه‌مند به کشت گلخانه‌ای می شود آن است که حتماً یک دوره کشت زعفران در خاک را امتحان کنند یا با افراد مطلع مشورت کنند.
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
۸۵ درصد مدارس کشور اتاق بهداشت ندارند | جای خالی ۱۶ هزار مربی سلامت در مدارس
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
اسرائیل در ورطه تصمیمات اشتباه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
کوه موش زایید!
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
اسرائیل به سرزمین سوخته بدل میشود؟
گفت و گو
رییس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در گفتگو با جام جم آنلاین:
۳۵ درصد از قانون جوانی جمعیت اجرا شده
گفتوگوی «جامجم» با سیده عذرا موسوی، نویسنده کتاب «فصل توتهای سفید»
نقنقنویسی داستان اجتماعی نیست
یک نماینده مجلس:
پیامعملیات وعده صادق، قدرت و استقلال ایران بود
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جامجم»: