برای این که کودک دروغ نگوید و این عمل در او به صورت عادت در نیاید، توصیه می شود زندگی و محیط اطراف او را به گونه ای تنظیم کنیم که وی وادار یا تشویق به این کار نشود، به این منظور علاوه بر توصیه های فوق ، پیشنهادهادی زیر را نیز به صورت اجمال بررسی می کنیم:
نشان دادن ارزش راستی: کودک باید دریابد و لمس کند که والدین برای راستی احترام قایلند و آن را پاس می دارند و برای آنها مهم است که کودک در جهت راستی و صداقت زندگی کند و دیگران نیز با او چنین باشند. کودک یاد خواهد گرفت که راستی را سرلوحه کارهایش قرار دهد و از نادرستی پرهیز کند.
پرهیز از سوال پیچ کردن کودک: والدینی که فرزند خویش را سوال پیچ می کنند تا به این وسیله از او مچ گیری کنند باید بدانند او فردی ضعیف ، کم اطلاع و کم تجربه است و برای فرار از تنبیه و شرمنده نشدن نزد والدین ، مجبور به دروغگویی می شود. بنابراین والدین باید از سوال پیچ کردن فرزند خویش خودداری کنند.
خودداری از تهدیدهای غیرمنطقی: اولیا باید برای فرزند خود منبع رحمت باشند، نه کانون غضب. پدر و مادری که فرزند خود را در حالت عصبانیت تهدید می کنند، در حقیقت میان خود و فرزندانشان دیواری می کشند و وی را فردی ترسو بار می آورند و او را وامی دارند که برای فرار از این تهدیدها به درون خویش پناه ببرد و به تصمیم های غیرمنطقی پناه ببرد و اگر والدین تهدیدکننده ، تهدید خود را عملی نکنند در اینجا فرزند به قدرت واقعی آنها تردید کرده و آنان را بی ثبات و دروغگو می پندارد.
سپردن مسوولیت هایی خارج از توان کودکان به آنها زمینه دروغگویی شان را فراهم می کند |
تطبیق انتظارات با توان کودک: گاهی بزرگترها از انجام بعضی از امور شانه خالی می کنند و اظهار ناتوانی می کنند، ولی همین افراد از کودکان خردسال کارهایی فوق طاقتشان انتظار دارند و با توقعات بی جا زمینه انحراف او را فراهم می کنند.
نسبت ندادن افعال بد کودک به غیر: وقتی کودک در موقع بازی دچار حادثه می شود و گریه می کند و مادر برای ساکت کردن او لگد به زمین می کوبد و زمین را تنبیه می کند، کودک یاد می گیرد که در ازای عمل خویش ، دیگران را مسوول بداند و به این وسیله پایه دروغگویی در او شکل می گیرد. بنابراین اصل ، جرم کودک را متوجه دیگران نکنید تا او لوس و دروغگو بار نیاید.
موعظه: اگر کودک دروغ می گوید، او را نصیحت کنید و با او احساس یگانگی کنید تا احساس شخصیت کند و از عمل زشت خویش پشیمان شود، ولی متوجه باشید که خود به کودک دروغ نگفته باشید تا موعظه شما در او تاثیر نکند.
بخشیدن کودک: کودک با تجربه های اندک خویش مایل است که همه چیز را تجربه کند وگاهی نیز دچار خطا می شود و وقتی می فهمد که اشتباه کرده ، دوست دارد تا اشتباه هایش را ببخشید، بنابراین در این دریغ نورزید تا او با احساس مهربانی و رحمت شما ، صداقت را بیاموزد.
سکوت: گاهی یک نگاه معنی دار به کودکی که دروغ گفته است سنگین تر از صد تازیانه قضاوت است . بنابراین لازم نیست همیشه با دست و زبان از دروغ گفتن او را منع کنید، بلکه بگذارید از نگاه شما بفهمد که حرفهای او را درست نمی دانید و از این راه نخواسته اید او را بی آبرو کنید، بلکه کرامت شخصیت او را در نظر داشته اید که حرفی نزده اید و از این طریق او را متنبه کنید.
فرق گذاشتن میان پندار و واقعیت کودک: کودک ذهنی فعال دارد و در تخیل بیش از اندازه فرو می رود و خیال خویش را واقعیت می پندارد و اصرار بر واقعی بودن آن دارد، بنابراین میان واقعیت و پندار کوک فرق قایل شوید و با نرمش به او بفهمانید که گفته های او تخیلی است تا وی یاد بگیرید که گفتار واقعی خویش را بر زبان جاری کند. البته فرورفتن بیش از اندازه در تخیل خود نوعی بیماری روانی است که احتیاج به درمان دارد.
دروغگویی های متعدد و متوالی نشان دهنده منشا اضطرابی در کودک: اگر کودک شما دایم دروغ می گوید و در پاسخ به هر سوالی به دروغگویی پناه می برد، باید در جستجوی منشا روانی عاطفی دروغ در وی باشید، چرا که وی از کمبود محبت ، نگرانی ، تشویش ، برخوردار نبودن از پاداش ، مساوی بودن ارزش راستی و دروغ و احساس حقارت و پرخاشگری در رنج است و به این وسیله می کوشد با فریفتن دیگران ، خود را از تنبیه در امان داشته و به جلب محبت بپردازد. بنابراین شما باید در پی اشباع محبت و رفع نگرانی در او اقدام کنید، نه این که در او ایجاد نگرانی و تشویش کنید.
ایجاد احساس مسوولیت در کودکان به عنوان یکی از راههای موفقیت آمیز: کودک اگر احساس کند که به او شخصیت داده می شود، برای او در انجام فعالیت ها متناسب با توان و علاقه مندی اش برنامه ریزی می شود و وی متناسب با قوای عقلی ، روانی خویش در برابر انجام کارهایش مسوول است ، احساس مسوولیت کرده و خود را شریک در زندگی خانوادگی می داند و سعی نمی کند نفع جمع را فدای خود کرده و دیگران را با دروغ خود فریب دهد.
به همین منظور مسوولیت را در آنان ایجاد کنید تا آنها با آرامش خاطر به انجام کار پرداخته و خود را صاحب عمل خویش بدانند و برای جلب محبت دروغ نگویند.