خبرسازان بی سنگر

جان باختن ریحانه یاسینی و مهشاد کریمی که بارها خبرهای مربوط به حوزه محیط‌زیست را مخابره کرده بودند، خبر تلخ عصر چهارشنبه دوم تیر بود. اصحاب رسانه دو همکار خوب خود را از دست دادند و جامعه خبری ایران در پی این حادثه سوگوار شد.

این خبر تلخ از روز چهارشنبه در شبکه‌های اجتماعی و رسانه بارها منتشرشده و همه با یک علامت سؤال روبه‌رو شدند که برای آن پاسخی پیدا نکرده‌اند و این‌که چرا مسؤولان بدون توجه به جان خبرنگاران آنها را با یک اتوبوس دارای نقص فنی راهی کرده‌اند و راننده هم از یک مسیر ناهموار خبرنگاران را برده است.

همین موضوع ما را بر این داشت تا ضمن بررسی این گزارش و نقبی به سانحه سقوط اصحاب رسانه در پرواز هواپیمای سی- 130 با معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همسر یکی از شهدای سقوط هواپیما به گفت‌وگو بنشینیم.

بیمه دردسرساز خبرنگاران

چند سالی است که خبرنگاری جزو مشاغل سخت در وزارت کار به ثبت رسیده اما باوجوداین، وقتی خبرنگاران 20سال در یک رسانه فعالیت می‌کنند و قصد بازنشستگی دارند، همچنان با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو هستند، زیرا با سنگ‌اندازی‌های تأمین اجتماعی روبه‌رو می‌شوند و آنها خبرنگاران را مدت‌ها و حتی دو تا سه سال پشت درهای بسته نگه می‌دارند و منجر به مشکلات فراوانی می‌شوند حتی اصحاب رسانه در سال‌های اخیر به شوخی به یکدیگر می‌گویند باید برای بازنشستگی کفش‌های فولادین به پا کرد، زیرا تأمین اجتماعی هنوز خبرنگاری را به‌عنوان مشاغل سخت نمی‌پذیرد.

درمجموع وضعیت بیمه خبرنگاران همیشه با مشکلات زیادی همراه بوده ،چون لایحه نظام خبرنگاران در دولت و مجلس رهاشده است. همچنین هر زمان خبرنگاران دچار سانحه شده‌اند برای بیمه با مشکلات بسیاری روبه‌رو شدند.

تشکیل کمیته برای پیگیری حقوقی سانحه اخیر

محمد خدادی، معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به این‌که پروتکل‌های سفر برای برنامه‌های خبری خبرنگاران باید چگونه باشد وچه تدابیری اندیشیده شده به جام‌جم توضیح می‌دهد: قوانین و مقررات برای هر وسیله نقلیه مشخص است و پلیس راهور همیشه استانداردهای لازم را اعلام کرده تا شاهد حداقل تصادفات جاده‌ای باشیم. درباره حادثه اخیر و اتفاقی که برای خبرنگاران رخ‌داده، باید بگویم اطلاعات اولیه‌ای که داریم نشان می‌دهد پروتکل‌های حمل‌ونقل برای خبرنگاران دقیق رعایت نشده است. باید صبر کنیم تا گزارش‌ها ارائه شود و دقیق مساله را موردبررسی قرار بدهیم.

وی ادامه می‌دهد: البته ما به‌دنبال بخشنامه‌ای هستیم تا به همه دستگاه‌ها ابلاغ کنیم که استانداردها برای حمل‌ونقل برنامه‌های خبری خبرنگاران باید رعایت شود. هدف ما این است که از پیش آمدن چنین حوادث مشابهی جلوگیری کنیم. همچنین پنجشنبه سوم تیر یک کمیته حقوقی در معاونت مطبوعاتی برگزار شد تا هم پیگیر برگزاری مراسم تشییع خبرنگاران باشند و هم پیگیر مسائل حقوقی.

معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارتخانه درباره نبود بیمه برخی خبرنگاران از سوی رسانه‌ها می‌گوید: این دو خبرنگار بیمه بودند اما بحث بیمه به سازمان نظام خبرنگاری برمی‌گردد که نداریم و لایحه آن در مجلس و دولت مانده است. در حال حاضر هر رسانه‌ای موظف است خبرنگارش را بیمه کند. ما خودمان 5000 خبرنگار آزاد را بیمه کرده‌ایم. اما بحران این است که همه خبرنگاران شناسایی نشده‌اند. منتظریم ببینیم لایحه نظام خبرنگاران چه خواهد شد. امیدواریم این موضوع هر چه زودتر رسیدگی شود. ابلاغیه ما هم برای پروتکل‌های سفر خبرنگاران هم از سوی وزیر ارشاد مجددا به سازمان‌ها ابلاغ خواهد شد. فوت این دو خبرنگار در سانحه اخیر، جامعه خبرنگاران را عزادار کرد و من به خانواده‌های‌شان تسلیت می‌گویم.

خبرنگارانی که قرار بود از زندگی بنویسند

عصر روز چهارشنبه دوم تیر، یک خبر دنیا را تلخ‌تر از همه سختی‌های روزهای قبلش کرد.یک خبر که لحظه‌به‌لحظه تکمیل شد. یک اتوبوس حامل خبرنگاران ته دره رفته و دو نفر از خبرنگاران حوزه محیط‌زیست که برای بازدید از تونل انتقال آب کانی سیب به نقده رفته بودند براثر سقوط به دره جان باختند. بعد از چند ساعت نوبت به نام‌ها و عکس‌ها رسید.

عکس‌های خندان دو دختر جوان و خوشرو در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. همراه با نوشته‌ها و کارهای تصویری‌شان. این دو خبرنگار در کنار ۱۹رفیق دیگری بودند که همگی از خوب‌های حوزه محیط‌زیست یا انرژی کشور بودند. درنهایت این مأموریت براثر بی‌احتیاطی راننده، بدی مسیر و عجله‌ای که هنوز معلوم نیست چه دلیلی داشته، خانواده‌ها را به سوگ نشاند. خبری تلخ چون غم از دست دادن بچه‌های خبرنگاری که با کرونا در سوگ از دست دادن شان نشستیم یا عزیزانی که در سقوط هواپیمای سی-130 از دست‌شان دادیم.

در این حادثه مهشاد کریمی از خبرگزاری ایسنا و ریحانه یاسینی از خبرگزاری ایرنا از دنیا رفتند و جامعه خبری، خانواده و همسرانشان که آنها هم خبرنگار هستند را در سوگ نشاندند. در این حادثه برخی خبرنگاران به‌دلیل مصدومیت در بیمارستان نقده بستری شدند.

16 سال از پرواز بی‌بازگشت خبرنگاران می‌گذرد

16 سال از پرواز بی‌بازگشت خبرنگاران در حادثه سقوط یک فروند هواپیمای نظامی سی - 130 در 15 آذر 1384 می‌گذرد، فاجعه‌ای که یکی از بدترین سوانح برای خبرنگاران ایرانی بود.

خبر به این شکل در خبرگزاری فارس منتشر شد: «یک فروند هواپیمای مسافربری سی - 130 ارتش پس از برخورد با مجتمع مسکونی در شهرک توحید تهران سقوط کرد. این هواپیمای مسافربری دارای 94 مسافر بوده است. هنوز از وضعیت تعداد کشته‌ها و زخمی‌های احتمالی این حادثه و نیز چگونگی رخداد این سانحه هوایی اطلاعی در دست نیست. اخبار تکمیلی متعاقبا اعلام خواهد شد.»

سرانجام بعد از گذشت چند ساعت اعلام شد همه خبرنگاران در این سانحه جان خود را ازدست‌داده‌اند. بعدازاین سانحه فقط چند مراسم یادبود برای خبرنگاران و عکاسان خبری برگزار و تحریریه رسانه‌ها به‌نام شهدای رسانه نامگذاری شد. یکی دیگر از اقدامات معاونت مطبوعاتی این بود که پیکر اصحاب رسانه در قطعه ویژه اصحاب رسانه تشییع شد.

حمایتی اتفاق نیفتاد

فاطمه تذری، همسر شهید صادق نیلی (از شهدای سقوط هواپیمای سی- 130) در گفت‌وگو با جام‌جم در پاسخ به این سؤال که بعد از شهادت همسرتان حمایت رسانه‌ای از سوی معاونت مطبوعاتی داشتید یا نه؟ توضیح می‌دهد: گرچه آن زمان حال‌وروز درست‌وحسابی نداشتم اما به یاد دارم پرواز خبرنگاران قرار بود ساعت 7صبح باشد اما ساعت13و30دقیقه سوار هواپیما شدند و در این مدت هم دو بار به‌دلیل نقص فنی سوار و پیاده شدند اما ساعت 13و30 دقیقه تصمیم قطعی پرواز گرفته شد و بعد از چند دقیقه هم هواپیما سقوط کرد. تا جایی که به یاد دارم خانواده‌های شهدا رضایت دادند اما هنوز هم بعد از گذشت این‌همه سال شاکی هستم که چرا اصحاب رسانه را سوار هواپیمایی کردند که نقص فنی داشت. حتی باوجود آن‌که هواپیما در مکان مشخصی سقوط کرد اما چهار نفر جزو شهدای گمنام در قطعه 50 خاک شدند. همچنین مثل همیشه خلبان مقصر اعلام و دادگاه هم غیرعلنی برگزار شد، چون حادثه برای مانور ارتش رخ‌داده بودند. درمجموع هیچ‌وقت معاونت مطبوعاتی پیگیری حقوقی یا حمایت از خانواده‌ها نکرد.

فاطمه عودباشی - رسانه / روزنامه جام جم