لطفا ما را هم ببینید

تداوم محدودیت‌ های کرونایی و تعطیلی متوالی کسب و کارها، کسبه و بازاریان آذربایجان‌غربی را برای تامین معیشت و پرداخت اجاره‌بهای محل کسب خود با بحران روبه‌رو کرده‌است. آمار و ارقامی که از بازار کسب و کار مردم این استان می‌آید نگران‌کننده است؛ عددهایی که از آسیب دیدن بیش از 25 هزار شغل و شرایط بسیار سخت زندگی حدود 100هزار نفر فقط در مرکز استان یعنی ارومیه خبر می‌دهد.‌

آذربایجان‌غربی از فروردین 1400 در حالی وارد موج چهارم کرونا شد که از نظر رنگ‌بندی در وضعیت قرمز قرار داشت و این حالت تمام شهرستان‌های استان را تا هفتم اردیبهشت در‌برگرفته‌بود. به همین دلیل صنوف این استان امسال هم مانند سال گذشته مجبور شدند کرکره‌های خود را پایین‌بکشند.

ما برای پیگیری اوضاع اقتصادی و معیشتی کسبه و مغازه‌ داران به سراغ تعدادی از آنها در سومون‌آباد ارومیه که پیش از کرونا بازار پررونقی داشتند، رفتیم و در‌خصوص تاثیر محدودیت‌های کرونایی و آسیب‌های احتمالی که دیده‌اند گفت‌و‌گو کردیم. اولین سوال را که از هرکدام می‌پرسیدیم انگار داغ دلشان را تازه می‌کردیم.

علیزاده یکی از مغازه‌داران این محله است که با فروش کیف و کفش روزگار می‌گذراند. او به ما می‌گوید: «از زمان شیوع کرونا و طی یک‌سال گذشته فروش ما به‌شدت کاهش پیدا کرد و مشتری زیادی نداشتیم. اوایل فکر می‌کردیم این وضعیت فقط چند ماهی ادامه داشته‌باشد اما متاسفانه این روند ادامه‌دار شد و حالا بیش از یک‌سال است که نه‌‌تنها درآمد چندانی نداریم که هر ماه با رقم بالایی از هزینه‌ها مانند اجاره‌بها، بدهی، اقساط وام و هزینه‌های معیشتی امان‌مان بریده شده‌است.‌»

جوانانی که ناامید شدند

این مغازه‌دار به ورشکستگی برخی مغازه‌ داران اشاره کرده و می‌افزاید:« تعدادی از جوانان که با هزار امید کار خود را شروع کرده‌بودند پس از شیوع کرونا، اعمال محدودیت‌ها و تعطیلی‌ها، ورشکسته شده و مجبور به تخلیه مغازه‌ها شدند. »

داداش‌زاده از مغازه‌ داران پوشاک زنانه هم می‌گوید: «ماهانه بیش از ۱۴میلیون‌تومان اجاره مغازه باید بپردازم که تا پیش از شیوع کرونا مشکلی در پرداخت آن نداشتم و پنج فروشنده نیز در مغازه‌ام به کار مشغول بودند. اما مدتی است که دیگر نه از عهده پرداخت اجاره‌بها برمی آیم و نه می‌توانم حقوق شاگردانم را پرداخت کنم. »

به ما حق بدهید

این کسبه با گلایه می‌گوید: «وقتی بازاریان اعتراض‌شان را به تعطیلی‌ها نشان می‌دهند، برخی تصور می‌کنند اهمیتی به مهار کرونا نمی‌دهیم اما واقعیت این است که فشارهای اقتصادی، چک، بیمه، مالیات و نبود حمایت‌های دولتی دیگر نایی برای کسبه جهت ادامه این وضعیت باقی نگذاشته‌است. »

داداش‌زاده با بیان این‌که نمی‌دانم چرا خیال می‌کنند تعطیلی مغازه‌ها به معنی مدیریت کروناست، تصریح می‌کند: «کسبه و بازاریان مانند کارمندان نیستند که آخر ماه حقوق دریافت کنند تا خیالشان راحت باشد؛ پس باید بابت اعتراضی که به تعطیلی می‌کنند به آنها حق داد، چرا که نه تنها از حقوق و درآمد خبری نیست بلکه هیچ‌گونه تسهیلات یا یارانه حمایتی نیز برایشان در نظر گرفته نشده‌است. »

اصناف به تنهایی پای كار بودند

اصغر طاهری‌پور، رئیس اتاق اصناف ارومیه با اشاره به همراهی مطلوب كسبه و اصناف با طرح محدودیت‌های كرونایی به جام‌جم می‌گوید: از ابتدای شروع طرح محدودیت‌های كرونایی به‌رغم همه مشكلات اقتصادی كسبه و بازاریان با همراهی شایسته اقدام به تعطیلی كسب و كار خود كرده و برای مقابله با ویروس كرونا تمام قد در كنار مردم و دولت هستند.

طاهری‌پور می‌افزاید: از هشتم فروردین ماه ارومیه در وضعیت قرمز كرونایی قرار گرفت و طبق نظر ستاد مبارزه با كرونا اصناف و كسبه برای حفظ سلامتی مردم چهار هفته متوالی به‌رغم شرایط سخت اقتصادی و از دست دادن بهترین زمان بازار به صورت سراسری مغازه‌های خود را بستند.

وی به افزایش تعداد بالای چك‌های برگشتی كسبه در چهار هفته تعطیلی اشاره كرده و می‌گوید: «اصناف و بازاریان در یك‌سال شیوع ویروس كرونا همواره پای كار بوده و ۹۰درصد واحدهای صنفی در ایام اعلام شده توسط ستاد كرونا تعطیل بودند اما متاسفانه در این ایام بانك‌ها همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دادند و چك‌های اكثر بازاریان یكی پس از دیگری در همین بانك‌ها برگشت خورد.»

رئیس اتاق اصناف ارومیه عنوان می‌كند: «تعطیلی چهار هفته‌ای اصناف در شرایطی اتفاق افتاد كه ادارات دولتی، بانك‌ها، دورهمی‌ها و تجمعات و آرامستان‌ها همه بدون هیچ محدودیتی به كار خود ادامه دادند. از سویی صفوف مرغ، روغن، سهام عدالت و... هم به‌دلیل بی‌تدبیری مسؤولان مردم را به تجمعات و كام كرونا كشاند، و این یعنی تعطیلی صنوف هیچ كمكی به تعطیلی كرونا نكرد بلكه تنها سبب ضررهای هنگفت مالی به این قشر شد و دود بی‌تدبیری‌ها به چشم اصناف و كسبه رفت.»

طاهری‌پور با ابراز گلایه از ناهماهنگی نهادهای مختلف كشور می‌گوید: «در شرایط بد اقتصادی كه بازاریان به‌دلیل تعطیلی‌های پی‌در‌پی گرفتار شده‌اند حتی اداراتی مانند دارایی، تامین اجتماعی بدون در نظر گرفتن شرایط بحرانی موجود به دلیل پرداخت‌نشدن اقساط و بدهی اصناف، حكم اجرایی صادر و جریمه اعمال می‌كنند. مشكلات اصناف در این بحران كرونایی به همین جا ختم نمی‌شود و شركت‌های برق، آب و گاز طی اخطاریه‌های پی‌در‌پی هشدار قطعی می‌دهند.»

اعتباری كه دیگر نیست

رئیس اتاق اصناف می‌گوید: «تعویق حقوق كارگران و تهدید صاحبان املاك به تخلیه به دلیل عدم توانایی پرداخت اجاره توسط مغازه‌داران هم در ادامه قطار مشكلات این قشر قرار می‌گیرد. مشكلاتی كه به آبرو و اعتبار كسبه كه مهم‌ترین سرمایه آنهاست لطمه جبران‌ناپذیری وارد كرده‌است.»

طاهری‌پور به دستفروشی برخی مغازه‌داران در ایام تعطیلی مغازه‌ها اشاره كرده و می‌افزاید: «كسبه و مغازه‌دارانی را می‌شناسم كه در ایام تعطیلی مغازه‌ها به‌دلیل مشكلات مالی به دستفروشی كنار خیابان‌ها روی آورده‌اند.»

زندگی 100هزار نفر آسیب دید

رئیس اتاق اصناف ارومیه می‌گوید: «در ارومیه ۴۰هزار واحد صنفی وجود دارد كه از این تعداد تنها ۱۴هزار واحد صنفی در تقسیم‌بندی گروه‌های مجاز فعالیت در كرونا جزو گروه یک قرار دارند. مابقی یعنی ۲۶هزار واحد صنفی در محدودیت‌ها و دوران منع تردد و كار، در تعطیلی كامل به‌سر می‌برند. با یك حساب سر انگشتی می‌توان دریافت كه كارگران مشغول به كار در این ۲۶ هزار واحد صنفی و خانوارهای آنها بیش از ۱۰۰ هزار نفر را شامل می‌شود كه به‌دلیل تعطیلی كرونا معیشت و اشتغال آنها نیز تحت تاثیر قرار گرفته‌است.»

رئیس اتاق اصناف ارومیه با بیان این‌كه راه‌حل مهار كرونا هرچه باشد قطعا تعطیلی اصناف و مغازه‌ها نیست، تاكید می‌كند: «ادامه روند تعطیلی‌های مغازه‌ها و اصناف به معنی ضربه مهلك به اقتصاد، افزایش بیكاری، افزایش مشكلات اجتماعی و... است و اصناف دیگر توان مقابله با این مشكلات و سرپا ماندن را ندارند. این درحالی است كه هیچ‌گونه حمایت و همكاری از سوی دولت صورت نمی‌گیرد.»

25هزار شغل از بین رفت

مدیر‌كل تعاون كار و رفاه اجتماعی آذربایجان غربی هم به ما می‌گوید: «شیوع ویروس كرونا آسیب زیادی به قشر كارگر وارد كرده و ‌به‌رغم تلاش‌های صورت گرفته جهت جبران خسارات ناشی از این آسیب، اما اثرات اقتصادی و معیشتی این ویروس به قشر كارگر همچنان بسیار مهلك و دردناك است و كمك‌های انجام شده نیز در قبال این آسیب‌ها بسیار ناچیز و اندك بوده‌است.»

ابوالفضل عبادی می‌افزاید:«شیوع ویروس كرونا آسیب جدی به معیشت و اشتغال كارگران آذربایجان غربی ایجاد كرده تا حدی كه در سال گذشته همزمان با شیوع كرونا در استان ۲۵هزار نفر در سامانه این اداره كل برای دریافت بیمه‌بیكاری ثبت‌نام كرده‌بودند كه این آمار به معنی تعداد افرادی است كه به دلیل كرونا كار خود را از دست داده‌اند. »

زهرا محمدی - جام‌جم آذربایجان غربی / روزنامه جام جم