اتفاقاتی که بیاغراق هر کدامشان میتوانست تا مدتها سوژه خبر رسانهها و نقل افکار عمومی باشد. از ترکخوردن برج آزادی هنگام سال تحویل گرفته تا ادامه سریال آتشسوزی جنگلها و البته بیشمار خبرهای ضد و نقیض درباره روند ابتلا به کرونا و واکسیناسیونی که در راه است.
در هیاهوی چگونگی سفرهای نوروزی و صدور مجوز برای سفرها خبری از زبان حسن روحانی منتشر شد که ادامه واکنشها به آن تا میانه تعطیلات هم کشیده شد.
خبر مربوط به انتشار نامهای بود که خبر از ورود بخش خصوصی به واردات واکسن میداد. البته که این نامه در همین تعطیلات در فضای مجازی دستبهدست شد اما ۱۰ اسفندماه حسن روحانی در حاشیه جلسه هیات دولت اعلام کرد: «بخش خصوصی میتواند با استفاده از ارز نیمایی واکسن کووید ۱۹ به این کشور وارد کند.» واکنش اولیه به این خبر به دلیل تناقض آشکار آن با حرفهای گذشته مسؤولان وزارت بهداشت شکل گرفت، جایی که در رونمایی از هر واکسن تازهای مسؤولان بر رایگان بودن واکسن اصرار داشتند و حالا با بخشنامه تازه قرار است واکسنهای وارداتی به مردم فروخته شود. این
اتفاق به باور بسیاری باعث بیشتر شدن شکاف طبقاتی هم خواهد شد، جایی که اغنیا بهراحتی واکسینه خواهند شد و فقرا همچنان در صف انتظار خواهند ماند. هرچند کیانوش جهانپور،سخنگوی سازمان غذا و دارو اعلام کرد توزیع واکسنهای وارداتی هم بهعهده وزارت بهداشت خواهد بود. البته انتشاردومین فراخوان عمومی واردات واکسن کرونا در اول فروردین ۱۴۰۰ نشان داد دولت در تصمیم تازه خود اصرار دارد.
آتش سوزی جنگل ها در نوروز حالا آنقدر تکرار شده که از اهمیت فاجعهبار آن کاسته شده است. امسال هم سریال آتش سوزی جنگلها در تعطیلات نوروز ادامه داشت.
افزایش دمای هوا در روزهای ابتدایی نوروز منجر به اعلام هشدار سازمان جنگلها بود اما روزهای اول نوروزی ۱۳فقره آتش سوزی تنها در جنگلهای مازندران سطحی از این عرصههای بکر را خاکستر کرد. هر چند از از ابتدای تعطیلات نوروز نیروهای یگان حفاظت سازمان جنگلها درحالت آمادهباش هستند اما آنطور که علی عباسنژاد، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور اعلام کرد: « طی ۱۰ روز ابتدایی فروردین ماه بیش از ۳۰فقره آتشسوزی در جنگلهای کشور داشتیم» البته که با توجه به روز سیزدهم فروردین احتمال دارد این آمار افزایش داشته باشد. هرچند براساس قانون روشن کردن آتش در جنگل جرم است اما هنوز آنطور که باید این قانون موردتوجه مسافران قرار نمیگیرد.
پرهیز از سفر شکل ظاهری هشدارهای مسؤولان امسال بود، چراکه سیاستهای ستاد ملی مقابله با کرونا بهنوعی فرش قرمزی پیش پای مسافران در نوروز انداخت اما اولین خبر کرونایی سال تکاندهنده بود. چهارم فروردین علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا در نشست روزانه خود آماری از افرادی ارائه کرد که فقط در یک روز قرنطینه خانگی را نقض کردند.
درحالیکه بسیاری به عدم رعایت پروتکلهای معمول بهداشتی از سوی بخشی از مردم اعتراض داشتند، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرد فقط در یک روز ۶۲۴۴نفر از مبتلایان به ویروس کرونا، شرایط قرنطینه در منزل را نقض کرده و از ۲۰ کیلومتر تا ۱۰۰۰ کیلومتر سفر رفتهاند!
از همان ابتدای انتشار خبر شلیک توپ در میدان آزادی در هنگامه تحویل سال نو، بسیاری در فضای مجازی به شوخی با این خبر پرداختند، همان عادت همیشگی ما در مواجهه با هر خبری. این خبر اما درست یک هفته پس از این اتفاق جدی شد.
روزی که خبرگزاری ایسنا با انتشار تصاویری از ترک خوردن حاشیه پنجرههای ضلع غربی این برج رونمایی کرد. ترکهایی که ادعا شد تازه است و به واسطه شلیک هشت گلوله مشقی ارتش هنگام تحویل سال پدید آمده است. پس از آن تازه واکنشها به این خبر آغاز شد.
ابتدا حمید خاکباز، مدیر اجرایی مجموعه برج آزادی اعلام کرد این مراسم بدون هماهنگی با مجموعه فرهنگی هنری برج آزادی و بنیاد رودکی (متولی برج آزادی) و اطلاع مدیران آن انجام شده است. در مقابل اما نه معاونت فرهنگی هنری شهرداری تهران و نه ارتش جمهوری اسلامی در رابطه با این اتفاق، اظهار نظر نکردند.
نوروز حداقل طی یکدهه گذشته برای شهرهای بزرگ زمانی برای تنفس بود، بیاغراق شاید تنها روزهایی که میشد در شهرهای بزرگ آسمان آبی را به چشم دید همین روزهای ابتدایی فروردین بود. همین مزیت هم حالا به خاطره دوری تبدیل شده است.
در حالی که همواره تردد خودروها در شهرهای بزرگ دلیل اصلی آلودگی هوا عنوان میشد و استدلال آن هم همین هوای پاک روزهای نوروزی بود، حالا و در نوروز امسال بسیاری از شهرهای بزرگ مانند تهران، مشهد و اصفهان از هوای پاک بهاری هم محروم بودند.
محسن روشنی، مدیر واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام کرد کیفیت هوا طی شش سال اخیر در هفتروز ابتدایی فروردین در همه سالها بهجز سال ۱۳۹۷ و امسال در شرایط مطلوب قرار داشته است. کیفیت هوا طی این بازه زمانی در سال ۱۴۰۰، یک روز در شرایط پاک، چهار روز در شرایط قابل قبول و دو روز در شرایط ناسالم برای گروههای حساس گزارش شده است.
خواب نوروزی رسانهها در ایران البته که فرصت مناسبی است برای بسیاری از مسؤولان این سرزمین! بسیاری از آنها در سایه تعطیلی رسانهها دست به اقداماتی زدند که دوست نداشتند کسی از آنها باخبر شود. یکی از این اتفاقات مربوط به زندهگیری یوزپلنگی به نام فیروز در پارک توران سمنان بود. اتفاقی که البته تازگی نداشت و سال گذشته هم در فضای بیخبری انجام شده بود البته که خبر این اتفاق هم دیر منتشر شد و محیط زیست سمنان این اقدام را که فعالان محیطزیست از آن با عنوان «یوزپلنگ ربایی» یاد کردهاند در اواخر اسفندماه انجام داده بود.
در حالی که سازمان حفاظت محیطزیست تاکید کرده بود که این سازمان «هرگز» بنا ندارد برای اجرای طرح تکثیر در اسارت یوزپلنگ در استان سمنان، یوزپلنگی را از طبیعت زندهگیری کند اواسط اسفند ۹۹ یوزپلنگ نر غالب پارک ملی توران به صورت مخفیانه زندهگیری شده و حالا در اسارت نگهداری میشود.
شوک خبر مرگ آزاده نامداری در میانه تعطیلات و شایعات بسیار پیرامون مرگ او باز هم حرف از سونامی خودکشی را به میان کشید. مشکلات روانی جامعه در پی همهگیری کرونا و سختی معیشت موضوعی است که از چشم مسؤولان هم دور نمانده است.
محمد حاتمی همین چند روز پیش هم اعلام کرد باید این خدمات بالاخره زیر پوشش خدمات بیمهای قرار بگیرد. اما تناقض این آمار و گفتهها وقتی بیشتر به چشم میآید که بدانیم در همین ابتدای سال تعرفه خدمات روانشناسی از سوی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ۳۰درصد افزایش داشته است! حالا رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره با اعلام افزایش ۳۰درصدی تعرفه مشاوره روانشناسی گفته شورای مرکزی در ۲۵ اسفند ۹۹ تعرفهها را ۳۰درصد افزایش داد. این تعرفه برای مشاوران کارشناسی ارشد از ۱۰۸ به ۱۴۰هزار تومان و برای دکتری از ۱۵۶ به ۲۰۰هزار تومان افزایشیافته است.
افزایش ۷۰درصدی سفرهای نوروزی نسبت به سال گذشته آنهم در میانه همهگیری یک بیماری عفونی اتفاق تلخی بود. نشانههای آنهم آرامآرام به چشم میآید از افزایش قابلتوجه مراجعان سرپایی به مراکز درمانی گرفته تا سهرقمی شدن قربانیان روزانه و البته دو برابر شدن شهرهای نارنجی از ۳۱شهر به ۷۰شهر.
درحالیکه بسیاری از مبتلایان تازه را به گفته کارشناسان مبتلایان خانوادگی تشکیل میدادند هفتم فروردین، جانشین رئیس پلیس راهور ناجا از تغییر ساعت محدودیتهای شبانه از ساعت ۲۱ به ساعت ۲۲ خبر داد. البته بنیان این خبر مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا بود، طبق این مصوبه شروع محدودیتها از ساعت ۱۰ شب و خاتمه آن ساعت ۳ بامداد مقرر شد و بنا بر متن این مصوبه این محدودیت شامل همه شهرهای آبی، زرد، نارنجی و قرمز در سطح کشور میشد.
سال گذشته، شوک ابتدایی همهگیری کرونا و قرنطینه خانگی باعث کاهش شدید سفرهای نوروزی شد. در میانه این کاهش حدودا ۷۰ درصدی سفرهای نوروزی بسیاری از مسؤولان با افتخار از کاهش تصادفات و مرگ و میرهای سوانح جادهای خبر میدادند در حالی که این کاهش شگفتانگیز یک دلیل ساده داشت و آن هم کاهش چشمگیر سفرهای نوروزی بود. امسال اما در بر پاشنه دیگری میچرخد و در کنار آمار روزانه مرگهای کرونایی، جدول کشتههای سوانح جادهای هم تلخ و تاسفبرانگیز بود.
در تعطیلات نوروز و البته هفته آخر شهریور هر سال بیشترین سوانح جادهای در ایران رخ میدهد و همواره یکی از رکوردهای منفی ایران در این رابطه است. امسال هم آنطور که کمال هادیانفر، رئیس پلیس راهور ناجا اعلام کرد ۴۰ درصد تصادفات در مقایسه با سال ۹۹ افزایش داشته است و تنها در سه روز اول سال روزانه ۳۲ نفر را به کام مرگ کشانده است. طبق اعلام سازمان اورژانس کشور، از ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ تا هشتم فروردین ماه ۱۴۰۰، ۲۷ هزار و ۳۶۶ نفر از هموطنان در سوانح ترافیکی مصدوم شدهاند.
سال جدید با خبر خوش همراه بود. خبری که حالا چند سالی است تکرار میشود و این مکرر بودن هیچ از شیرینی آن کم نمیکند. پیش از آغاز سال نو خبرهایی مبنیبر عفو و مرخصی زندانیان به گوش میرسید اما این خبر در میانه تعطیلات شکلی رسمی به خود گرفت و در آستانه سالروز ولادت حضرت ولیعصر(عج) و ۱۲فروردین سالروز جمهوری اسلامی ایران، رهبر انقلاب با عفو یا تخفیف مجازات ۱۸۴۹نفر از محکومان محاکم عمومی و انقلاب، سازمان قضایی نیروهای مسلح و تعزیرات حکومتی موافقت کردند.
یکی از ویژگیهای عفوهای دو سال اخیر قرار گرفتن نام محکومان امنیتی در فهرست عفو است و امسال هم آن طور که رسانهها نوشتند ۱۰۰محکوم امنیتی و حوادث آبان ۹۸ در فهرست عفو نیمهشعبان و ۱۲فروردین قرار داشتند. در کنار آن البته که در اولین روز سال هم تنها در استان تهران ۴۵۰۰زندانی به مرخصی نوروزی رفتند.
همسو با بحث چگونگی تامین واکسیناسیون، اولویت واکسیناسیون هم از بحثهای داغ بوده است. اولویتهای مختلفی هم طی چند ماه گذشته عنوان شده است هر چند در میان آنها تنها کادر درمانی اتاق مراقبتهای ویژه بیمارستانها اقدام به واکسیناسیون کردهاند و در فهرست اولویتهای دیگر خبری بر آغاز واکسیناسیون منتشر نشده است. نهم فروردین اما مدیرعامل انجمن اوتیسم از آغاز واکسیناسیون کرونا برای افراد مبتلا به اوتیسم خبر داد. از آنجا که مصوبه مجلس دهم، بیماران اوتیسم را در دسته بیماران خاص قرار داده بود، وزارت بهداشت هم براساس آن به واکسیناسیون مبتلایان به اوتیسم اقدام کرد.
یک هفته پیش حسن روحانی در اظهارنظر عجیبی اعلام کرد که «به نظر من پیک کرونا پایان یافته است.» درست یک هفته پس از این اظهارنظر، وزارت بهداشت ایران با ارسال پیامکی به شهروندان «اوجگیری خیز چهارم کرونا در سراسر کشور» را قطعی دانست! آغاز دوباره تناقضهای بیشمار دولت در میانه مبارزه با یکبیماری فراگیر! آمارهای روزانه وزارت بهداشت هم نشان از افزایش شیب موارد ابتلا و مرگ و میرها دارد، دیروز پس از مدتها تعداد قربانیان مبتلا به کرونا از مرز ۱۰۰ نفر گذشت واین ویروس جان ۱۱۷ نفر از هموطنانمان را گرفت.
رئیس اورژانس هم میگوید مراجعه به مراکز درمانی و اورژانسها در سال جدید به نسبت سال گذشته تقریبا ۸۰ درصد افزایش پیدا کرده است. در فاصله تعطیلات نوروز هم تعداد شهرهای نارنجی و قرمز در ایران افزایشی ۲۰۰ درصدی داشته است! در حالی که پیش از تعطیلات نوروزی ۹ شهرستان قرمز و ۳۱ شهرستان نارنجی بودند حالا و در پایان تعطیلات بنا به آمارهای وزارت بهداشت ۳۳ شهرستان قرمز، ۸۵ شهرستان نارنجی، ۲۷۷شهرستان زرد و ۹۰شهرستان آبی داریم که در مجموع ۱۱۷شهرستان کشور در وضعیت قرمز و نارنجی قرار دارند.
اگر گشتی در گزارشهای تصویری سایتها بزنید متوجه حجم قابل توجه حضور شهروندان در فضای سبز بسیاری از شهرها در سیزدهم فروردین میشوید، اما تهران از دو روز پیش با توجه به هشدارهای فراوان در رابطه با این روز یکی از خلوتترین روزهای سال را سپری کرد، چرا که فرمانده انتظامی تهران بزرگ از ممنوعیت ورود به پارکهای شهر تهران در روز ۱۳ فروردین خبر داد و گفت: «اگر رعایت نشود هم بحث جریمه و هم بحث انتقال خودرو از پارکها و تفرجگاهها به پارکینگ مطرح است.»
هر چند یک روز پس از این اظهار نظر جامجم آنلاین ویدئویی را منتشر کرد که نشان میداد برخی شهروندان در بوستان ولایت پایتخت از یک روز قبل برای جا گرفتن در این مکان حضور دارند! بسیاری هم خلوتی تهران و حضور بسیار نیروی انتظامی در حاشیه بوستانهای تهران در روز طبیعت را حاصل اجرای تصمیمی درست میدانند و البته نقد آنها بر این بود که چرا این اراده برای اجرای محدودیت فروردین ماه وجود ندارد و فقط مختص روز سیزدهم بوده است.
میثم اسماعیلی - جامعه / روزنامه جام جم
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در استودیوی «جامپلاس» میزبان دکتر اسفندیار معتمدی، استاد نامدار فیزیک و مولف کتب درسی بودیم
سیر تا پیاز حواشی کشتی در گفتوگوی اختصاصی «جامجم» با عباس جدیدی مطرح شد
حسن فضلا...، نماینده پارلمان لبنان در گفتوگو با جامجم:
دختر خانواده: اگر مادر نبود، پدرم فرهنگ جولایی نمیشد