با این گل‌ها، بهار می‌شود

یکی از عناصر جان‌بخش بهاری، گل‌هایی است که در چند سال اخیر آمده‌اند سر سفره‌های هفت‌ سین‌ مان و شده‌اند عضو ثابت نوروز، علاوه بر سنبل که گل‌ سرسبد هفت‌ سین است گل‌های دیگری مثل سینره و کالانکوئه.

بعضی گل‌ها را هم شاید سر سفره هفت‌ سین نگذارند اما حتما در بازار عید سروکله‌شان پیدا می‌شود. در این گزارش می‌خواهیم کمی بیشتر درباره این گل‌های نوروزی حرف بزنیم.

گل سینره

سینره گیاهی است از خانواده آفتابگردان که از زمستان تا اوایل بهار گل می‌دهد. در گلخانه‌ها به‌صورت یک‌تا دوساله پرورش داده می‌شود.

گلش کم‌دوام است و معمولا در سال اول بیشترین رشد و کیفیت را دارد. گلخانه‌داران کاری می‌کنند تا گلدهی‌اش با شب عید مصاف شودکه مردم بتواند برای ایام نوروز آن را بخرند. انواع سینره پاکوتاه ، پابلند و گل‌درشت یا پرگل است. گل‌درشت‌ها زودتر از پرگل‌ها به گل می‌روند.

مهم‌ترین گونه‌های آن عبارتند از: سینره ستاره‌ای با بلندی ۷۰-۴۵ سانتی‌متر، سینره پرگل و پاکوتاه با بلندی۶۰-۳۰ سانتی‌متر، سینره گل‌درشت با بلندی ۴۰ سانتی‌متر.

یکی از دلایل محبوبیت این گل تنوع بسیار زیاد رنگ در آن است که به تک‌رنگ‌های سفید، بنفش، صورتی، آبی کاربنی، قرمز یا دورنگ وجود دارد. همچنین از دیگر جذابیت‌های این گل آن است که گل‌هایش تمام سطح گلدان را می‌پوشانند.

نیازهای لازم برای رشد

دما: سینره هوای خنک را دوست دارد. به همین خاطر معمولا بعد از انتقال از گلخانه به خانه به دلیل اختلاف دما، عمرشان کوتاه می‌شود. اگر در دمای کمتر از ۱۳درجه، رطوبت بالا و چند ساعت نور فیلترشده نگهداری شوند ماندگاری گل بیشتر می‌شود.

نور: از آفتاب مستقیم گریزان است. پس بهتر است آن را نزدیک یک پنجره شمالی بگذارید و یا اگر نور خانه‌تان زیاد است برایش سایه‌دهی را فراموش نکنید.

آبیاری: تشنگی پژمرده‌اش می‌کند اما آن‌قدر هم زیاد آبیاری نکنید که ریشه‌اش بپوسد. رطوبت محیط را می‌پسندد. برای همین روزانه از مه‌پاشی در فضای خانه استفاده کنید تا شادابی گل‌ها حفظ شود.

نکته: اگر چند روز مانده به سال نو می‌خواهید سینره بخرید گلدانی را انتخاب کنید که گل‌هایش غنچه و نیمه‌باز باشد و حتما آن را در قسمت خنک خانه نگهداری کنید تا عمر گل‌ها بیشتر شود.

گل کالانکوئه

کالانکوئه گیاهی است اهل آفریقا و از خانواده ساکولنت کراسولا. گل اشک‌تمساح هم دخترعموی کالانکوئه به حساب می‌آید. ترکیب برگ‌های سبز تیره گوشتی تخم‌مرغی و دندانه‌دار با گل‌های خوشه‌ای زیبا، ترکیب بسیار چشم‌نوازی است.

گونه‌های بسیار زیادی دارد و ارزش برخی گونه‌های آن در درجه اول به دلیل خاص بودن برگ‌هاست. از پاییز که با کوتاه شدن روزها وارد بازار می‌شود و تا بهار گل می‌دهد. هر چه تعداد روزهای کوتاه بیشتر شود گل‌هایش هم بیشتر می‌شود. با بلند شدن طول روز و گرم شدن هوا، گلدهی‌اش به پایان می‌رسد و دوباره در پاییز گلدهی‌اش را از سر می‌گیرد.

محبوبیتش به دلیل تنوع رنگ گل‌ها، مدت‌زمان زیاد گل‌دهی و مقاومتش به سرماست. بعضی‌ها بعد از اتمام گل‌دهی خیال می‌کنند عمر گل تمام شده است و دورش می‌اندازند. در حالی که می‌توان با هرس کردن ساقه گل‌دهنده و کوتاه شدن طول روز و خنک شدن هوا دوباره آن را به گل برد.

نیازهای لازم برای رشد

دما: دمای مناسب برای رشد کالانکوئه ۲۰تا۱۸ درجه سانتی‌گراد است. در دماهای کمتر از این مقدار گل‌دهی به تأخیر می‌افتد و در دمای ۲۷ درجه در همه رقم‌ها گل‌دهی به تأخیر می‌افتد.

کالانکوئه هوای گرم را دوست دارد، پس در تابستان آن را در مقابل کولر قرار ندهید. نوسانات دمایی باعث عدم گل‌دهی و بدشکلی و کاهش گل‌ها می‌شود.

نور: در خانه آن را در محلی قرار دهید که روشن و آفتابی باشد. به‌خصوص در تابستان که شاخ و برگ گیاه در حال رشد است. یک تابستان خوب مقدمه گلدهی زمستانه است. نور زیاد باعث ایجاد رنگ قرمز ناخوشایندی در برگ‌ها می‌شود.

آبیاری: بهتر است در فاصله بین دو آبیاری خاک خشک شود ولی بسته به شرایط دمایی، نور و رطوبت خانه، ممکن است نیاز به آبیاری روزانه داشته باشد. آبیاری بیش از حد باعث ریزش گل‌ها می‌شود. البته نیاز به گفتن نیست که در تابستان نیاز آبی گیاهان بیشتر از زمستان است.

نکته: در گلخانه‌ها معمولا برای تحریک گل‌دهی یک پوشش تیره روی گلدان می‌کشند تا گیاه گول بخورد و فکر کند روز کوتاه شده و به گل برود. بهتر است پوشش‌دهی ساعت ۷ عصر شروع و ۹صبح برداشته شود. در خانه هم می‌توان این کار را کرد.

گل لاله

لاله هم مثل سنبل یک گل ویژه بهار است. هرچند هنوز به عنوان یک گل خانگی شناخته نمی‌شود. بیشتر ما توقع مان از لاله یک گل باغچه‌ای یا فضای سبزی است. گل کم دوامی است و معمولا یک‌ماه گل دارد.

نیازهای لازم برای رشد

دما: به سرما مقاوم است و چون اصالتا یک گیاه کوهپایه‌ای است برای رشد زمستان‌های سرد، بهار کوتاه و تابستان گرم و خشک می‌خواهد. البته مثل سنبل در مراحل مختلف زندگی نیازهای دمایی‌اش متفاوت است. مثلا در پیش‌رس کردن برای ریشه‌دهی نیاز به دمای ۹درجه دارد. پس از رشد ریشه‌ها، برای رشد جوانه‌ها دما کاهش داده می‌شود.

نور: این گل چه در هوای آزاد و چه در خانه نیاز به آفتاب کامل دارد. پرورش آن در سایه باعث کوچک مانندن گل‌ها می‌شود.

آبیاری: سعی کنید زمانی به آن آب بدهید که خاک گلدان خشک باشد. زهکش گلدان را هم به طور مرتب چک کنید.

نکته: گل لاله را هم می‌توانید با همان روش سنبل در خانه گل‌دار کنید.

گل سنبل

سنبل یکی از گل‌هایی است که خاستگاه آن ایران است ولی در حال حاضر در کشور هلند در ارقام متنوع و فراوان، تولید و به سراسر دنیا صادر می‌شود.

سنبل از خانواده سوسن است. این گیاه دارای سه نوع است: سنبل هلندی، ولایتی و رومی. سنبل ولایتی همان سنبل ایرانی است که از قدیم برای ایام نوروز می‌کاشته‌اند و پیازهای آن را بیشتراز مازندران می‌آورند.سنبل ولایتی پیازهایش کاملا روستایی است.

سال‌های زیادی در زمین‌مانده و خودبه‌خود زیاد شده ، بنابراین برای باغ‌ها و چمنزارها، گل‌بهاری مناسبی است. این رقم نسبت به ارقام گل‌درشت و پرگل هلندی،خوشه‌هایش تنبل و تنک است و بین گل‌هایش فاصله زیادی دارد. رقم رومی هم سفید، خیلی کوچک، تنک و بسیار خوشبو است و زودتر از سنبل هلندی باز می‌شود.

گل سنبل رنگ‌های متفاوتی دارد. تا حالا بیش از ۱۰۰گونه از آن شناسایی و تولیدشده است. در ایران، ما بیشتر بنفش، آبی کاربنی، سفید و ارغوانی‌اش را دیده‌ایم ولی رنگ‌های قرمز، نارنجی، زرد، صورتی ملایم و آبی روشنش هم تولیدشده است. گرچه بنفش و آبی کاربنی‌اش پرطرفدارتر و اصیل‌تر است، ولی هرکدام از ما بر اساس سلیقه‌مان، رنگ دلخواه آن را انتخاب می‌کنیم.

نیازهای لازم برای رشد

دما: پیازهای سنبل دارای سه سیکل زندگی هستند. گرما ، سرما و گرما. گرمای اول مربوط به فصل گلدهی در بهار است. سرما هم که مربوط به زمان خواب زمستانه‌اش است. گرمای دوم هم برای رشد دوباره‌اش در بهار سال بعد است.

این گیاه در زمستان باید در معرض هوای سرد قرار گیرد تا با رسیدن بهار گلدهی را شروع کند. یادتان باشد پیازهای سنبل را در ایام نوروز شب‌ها در جای خنک بگذارید تا ماندگاری گل‌ها افزایش یابد.

نور: سنبل، آفتاب پسند بوده و بهترین جا برای آن نزدیک پنجره جنوبی خانه است اما موقع گلدهی سعی کنید نور مستقیم نخورد.

آبیاری: از خاک خیلی خیس خوشش نمی‌آید. فاصله بین دو آبیاری به‌قدر خشک شدن خاک‌پای گلدان است. آبیاری زیاد باعث پوسیده شدن پیاز آن می‌شود.

نکته: در آخرین روزهای اسفند و برای رساندن گل به شب عید می‌توانیم گلدان را از روی تراس برداشته و داخل اتاق بیاوریم. با این کار به گل‌ شوک واردشده و درواقع گل را گول‌زده‌ایم. این‌طوری گل فکر می‌کند بهار شده و گل می‌دهد. گل لاله را هم می‌توانید با همین روش در خانه گلدار کنید.

زینب خزایی - جامعه / روزنامه جام جم