صفر تا صد ماجرای حضور کشتی‌های ترال چینی در جنوب کشور از زبان رئیس سازمان شیلات +تصاویر

به گزارش جام جم آنلاین ، دکتر نبی الله خون میرزایی، رییس سازمان شیلات ایران، پیرامون صید ترال و صنعتی آبزیان در دریاهای جنوبی کشور گفت: اولاً که ترال یک شیوه صید آبزیان است و برای گونه‌های خاص ماهی توسط نهادهای بین المللی توصیه می‌شود، ما از این شیوه فقط برای صید فانوس ماهیان استفاده می‌کنیم و سایر گونه‌های ماهی جامعه هدف صید ترال نبوده و نیستند.

وی در مورد اهمیت فانوس ماهیان، دلیل توجه شیلات به این ماهی و این که گفته می‌شود برداشت این ذخایر به زنجیره غذایی سایر ماهیان آسیب می‌زند بیان کرد:مطالعات بررسی ذخایر فانوس ماهیان در دریای عمان از سال 1339 در دستور کار شیلات قرار گرفت. این مطالعات تا سال 1387 ادامه داشت و بر اساس یافته‌های به عمل آمده میزان مجاز برداشت از ذخایر فانوس ماهیان سالانه 200تا300هزار تن برآورد شد که این 10درصد از کل ذخیره شناسایی‌شده است. از همین میزان قابل برداشت نیز ما در مجموع 10 سال تنها 87هزار تن فانوس ماهی برداشت کردیم که در مقابل این ذخیره عظیم ناچیز است و به هیچ وجه آسیبی به زنجیره غذایی دریا نمی‌زند.

فانوس ماهیان یکی از منابع خوب برای تولید پودر ماهی محسوب می‌شود و چون ما یکی از واردکننده‌های پودر ماهی هستیم صید این نوع ماهی برای خودکفایی ایران در تولید پودر ماهی مفید است. پودر ماهی به عنوان یک منبع قوی پروتئین و البته تغذیه طیور و آبزیان پرورشی در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد و استراتژیک محسوب می‌شود.

رییس سازمان شیلات در پاسخ به نظر برخی از کارشناسان و صیادان مبنی بر تأثیر منفی ترال فانوس ماهیان بر سبد صید سایر صیادان افزود:فانوس ماهیان در عمق 200متر به پایین زندگی می‌کنند و از این حیث صید این گونه ضرری به سبد صید ماهیگیران محلی نخواهد زد زیرا سبد صید آنها از ماهیان سطح زی تشکیل می‌شود.

به گفته او صید فانوس ماهیان ضوابطی دارد که باید توسط صیادانی که مجوز صید ترال این آبزیان را گرفتند رعایت شود. اولین مورد رعایت عمق صید است، صید سطحی و صید کف توسط کشتی‌هایی که مجوز صید فانوس ماهیان را گرفتند تخلف است. این کشتی‌ها همچنین حق ماهیگری در محدود زیر 12 مایل دریایی را ندارند. بعلاوه آن که برای این نوع صید 3 محدود در نظر گرفته شده است و کشتی‌ها فقط حق صید در این محدوده‌ها را دارند.

رئیس سازمان شیلات یادآور شد: البته در ابتدای امر چون سیاست سازمان شیلات ایران حمایت از این نوع صید بود با این صیادان مداری می‌شد اما بعداً با گزارشاتی که از تخلف آنها به دست سازمان رسید شیلات نیز برای نظارت بر آنها با جدیت بیشتری وارد عمل شد.

کاهش سبد صید ماهیگیران محلی مورد پذیرش است اما الان به اندازه ناوگان صیادی مجاز ما در جنوب قایق صیادی غیر مجاز وجود دارد.

افزایش صیادان غیر مجاز یکی از مهمترین عوامل کاهش صید و در نتیجه درآمد ماهیگیران محلی است. برای کمک به جامعه صیادی باید جلوی صید غیرمجاز را گرفت که ذخایر دریاها را تهدید می‌کنند و گرنه کشتی‌های ترال صید فانوس ماهی کاری به سبد صید ماهیگیران محلی ندارد.

خون میرزایی در مورد سیستم‌های نظارتی این سازمان برای جلوگیری از صید غیر مجاز این کشتی‌ها خاطرنشان کرد:شیلات برای این منظور در اولین گام سامانه آنلاین پایش را راه اندازی کرد تا مختصات کشتی‌ها به صورت آنلاین رصد شود و اگر کشتی خارج محدود اقدام به صید کرد شناسایی شود .

غیر از سامانه روی هر کشتی ناظر مقیم حضور خواهد داشت تا بر روند صید نظارت کند. سومین اقدام نظارتی زمان تخلیه بار در اسکله است که کارشناسان شیلات با حضور و مشاهده ترکیب صید محدوده تور اندازی را مشخص می‌کنند.

طبیعی است که در روش صید ترال ماهیان دیگری هم در تور قرار بگیرند اما در سال 98 میزان صید هدف توسط کشتی‌های ترال بالای 80درصد بوده است که آمار قابل قبولی است.

وی به برخی شبهات در مورد حضور کشتی‌های ترال خارجی در آبهای جنوبی و صدور مجوز برای آنها واکنش نشان داد و اضافه کرد:تمام کسانی که از تاریخ 92 به بعد تقاضای صید فانوس ماهیان را ارائه کردند ایرانی بودند که در قالب شخصیت حقیقی یا حقوقی تقسیم می‌شدند اما ما چون توانایی ساخت کشتی‌هایی که بتوانند در عمق 200متر به پایین صید کنند را نداشتیم طبیعتاً از کشتی‌ها خارجی استفاده کردیم.

در مورد این که این کشتی‌ها چینی بودند یا هستند مرجعیت رسیدگی به این مسئله سازمان بنادر و دریانوردی است. شیلات قراردادی با هیچ شرکت یا شخص خارجی نداشته و ندارد،‌ آنچه بوده و هست ایرانی‌ها بودند که برای تهیه کشتی با شرکتهای خارجی در قالب خرید، اجاره به شرط تملیک یا اجاره همکاری داشتند.

رییس سازمان شیلات کشور در مورد برخوردهای این سازمان با تخلفات صورت گرفته در مورد صید غیر مجاز و یا حضور کشتی‌های خارجی افزود:با وجود این که شیلات نقشی در تعیین مالکیت کشتی‌ها و اعطای پرچم ایران به آنها نداشته و ندارد اما سازمان در این مدت با بررسی شرایط مالکیت کشتی‌هایی که مجوز گرفته بودند با تعدادی از این کشتی‌ها که فقط به صورت اجاره‌ای فعالیت داشتند برخورد و مجوز آنها را باطل کرده است.

وی همچنین در پاسخ به شبهات مطرح شد تحت عنوان پرداخت یارانه سوخت به کشتی‌های خارجی نیز بیان داشت:به طور کلی کشتی‌های صیادی تا پیش از این نیز سوخت یارانه‌ای می‌گرفتند. شرایط دریافت این یارانه به این شکل است که کشتی‌ها بعد از دریانوردی و صید با تأیید سازمان شیلات بر اساس فرمول خاص شرکت پخش فراورده‌های نفتی یارانه سوخت می‌گیرند. در مورد یارانه‌ای سوخت نیز ما مرجع تصمیم گیرنده نیستیم و نقش شیلات فقط تأیید گزارش صید است.

خبرنگار جام جم آنلاین با بازدید از سیستم پایش آنلاین شناورهای شیلات و بررسی گزارش آبان ماه این کشتی‌ها متوجه تخلف گسترده کشتی‌های صیادی ترال شد که با خاموش کردن سیستم‌های رصد رادیویی و ماهواره‌ای خود به مدت طولانی در دریا حضور داشته و شیلات نیز اطلاعات دقیقی از جزییات فعالیت آنها ندارد. این مسئله فارغ از بحث مالکیت کشتی است و به هر شکل به صیادی ضربه می‌زند.

ظاهراً مشکل اصلی شیلات در برخورد با این تخلفات عدم وجود اختیار و قوانین بازدارنده است. اختیارات این سازمان در برخورد با متخلفان به 3ماه محرومیت از صید و یا ابطال مجوز در صورت داشتن دو حکم قضایی است.

بر اساس گفته های مسئولین سازمان شیلات پیش از این سخت گیری چندانی در مورد صید غیر مجاز و خارج از محدود کشتی‌های ترال وجود نداشته و به تازگی این سخت‌گیری‌ها اعمال شده که همین مسئله باعث کنار کشیدن بسیاری از کشتی‌ها از صید فانوس ماهیان به بهانه نداشتن صرفه اقتصادی شده است.

همچنین کارشناسان بر این باورند مبارزه با تخلفات گسترده صیادان صنعتی در جنوب کشور و هموار کردن راه درست برداشت از ذخایر دریایی جنوب نیازمند یک عزم جدی در سطح چند اداره و سازمان است و فقط به شیلات خلاصه نمی‌شود.