سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
خانواده؛ اولین دیوار دفاعی
رامین جاسوس مافیای مواد، نغمه فروشنده مواد مخدر، نیلوفر خواهر نغمه، الهه دختر مسعود صبوحی، فلورا دارویت دستیار الهه، فرزانه نامزد حمید صبوحی و... جوانان به نمایش درآمده در ترور خاموش هستند که همگی به خاطر یک خلأ بزرگ در زندگی، راه خود را به سمت خلاف و مواد مخدر کج کردهاند. همگی از نبود پایگاه خانوادگی درست و حسابی رنج میبرند.
این مجموعه همچنین به خوبی نشان میدهد، طبقه اجتماعی، سطح تحصیلات، شرایط اقتصادی و... به تنهایی نمیتواند عامل پیشگیرانه مقابل معضل بزرگ اعتیاد باشد. هیچکس در مقابل مواد مخدر ایمن نیست و این کانون خانواده است که باید بستری فراهم کند تا این آسیبها کاهش یابد. بیاطلاعی برخی خانوادهها به گسترش روزافزون آن کمک کرده است و در مقابل، هوشیاری خانوادهها به مدد نهادهای ذیربط برای پیشگیری از ابتلا به این بلای خانمان برانداز میآید.
ترور خاموش سعی دارد به دل خانوادهها برود و به آنها گوشزد کند که مافیای مواد مخدر امروز تا بیخ گوش همه ما پیشروی کرده و اگر به خود نیاییم، نسل آینده کشور را در خود میبلعد. همان طور که این معنا را به صورت تلویحی در قالب خانواده مسعود صبوحی دیدیم که بیخبری مادر و پدر از همدیگر و از فرزندانشان چه بلایی سر تکتک اعضا، حتی فرزند سالم آنها سعید آورد و خانواده از هم پاشید.
در همین زمینه، به یکی از عوارض آلودگی والدین به مواد مخدر برای نخستین بار در قالب مجموعهای تلویزیونی اشاره میشود. ترور خاموش در همان ابتدای قصه، سراغ موضوع حساس و تلخ کودکهمسری میرود و در سکانسی دیدیم که پدر و مادر معتادی، حاضر شدند فرزند ۱۲ ساله خود را به خاطر پول، به عقد مرد میانسالی دربیاورند و در واقع او را فروخته بودند.
جوانان؛ هدف ترور
ترور خاموش، داستان زندگی برخی از جوانان است که شغل و حرفهای ندارند یا آنهایی که هرچه تلاش میکنند به جایگاه و دستمزدی که لایقش هستند نمیرسند؛ شخصیت رامین و فرزانه نمونهای از این جوانان ناامید است. این مجموعه به خانوادهها برای توجه بیشتر به فرزندانشان برای تبدیل نشدن به چنین شخصیتی تلنگر جدی میزند. رامین جوانی باهوش و تواناست و تنها به خاطر مشکلاتی که در زندگی خصوصی و خانوادگی داشته، ناامید و خسته است و سعی میکند تمام کم و کاستیهای دوران کودکیاش را زیر سایه یک حامی و پشتیبان مثل مسعودخان فراموش و پیشرفت کند.
عدهای مثل فرزانه راه درست را انتخاب میکنند و از این مخمصه جان سالم بهدر میبرند، اما برخی هم مثل رامین در باتلاق این مافیای کثیف گرفتار و مصداق ترور خاموش میشوند. همین طور به جوانهایی چون نوید نیکخواه، دستیار مسعود صبوحی میپردازد که ممکن است در اطراف خودمان هم دیده باشیم؛ میل دارند ره چندساله را یکشبه طی کرده و همه خلأهای زندگیشان را از هر راهی ولو خلاف جبران کنند.
معنی ترور در این سریال بیش از هر هدفی جوانان را نشانه رفته است چرا که در صورت از دست رفتنشان، کشوری برای مقاومت مقابل بیگانه باقی نمیماند؛ به خصوص نخبگانی چون الهه و فلورا که استعدادشان در جهت حفظ منافع و دستیابی به اهداف این مافیای سیاه به تاراج میرود.
مواد مخدر؛ در ابعاد جهانی
«فکر کردی از سر شکم سیری شدم ساقی؟! دستت به اون قاچاقچی که عین نخود و لوبیا جنس وارد میکنه نمیرسه اومدی سراغ من که آخریشم!؟ من بین اون همه مهره درشت واشر هم نیستم». در صحنهای از زبان نغمه، ساقی مواد مخدر به یکی از نکات کلیدی مورد هدف ترور خاموش اشاره میشود که معمولا در تجارت مواد افیونی بیش از آنکه به دانهدرشتها و مقصران اصلی توجه شود، در این چرخه زیردستها دستگیر و مکافات میشوند و عملا سرشاخهها قطع و از نابودی ریشهها غفلت میشود، لذا این چرخه ادامه پیدا میکند.
ترور خاموش به مساله مهم و بحثبرانگیز اعتیاد و قاچاق مواد مخدر از زاویهای تازه و در ابعاد کلان میپردازد که مصرف مواد مخدر جزئیترین قطعه این پازل است. ترور خاموش داستانی درباره سیاستهای ضدبشری غرب، کارتلهای مواد مخدر و روابط درونیشان را به نمایش میگذارد که با طرح تئوری «اروپای پاک، خاورمیانه آلوده» برای آلودگی و با لطبع براندازی نرم ملتهای مورد هدف تلاش میکنند.
در این راستا، به شماری از اجزای این چرخه نظیر پیشسازههای مواد و آشپزخانه تولید مواد مخدر که برای عموم مردم ناشناخته باقی مانده اشاره مفصلی میشود. همین طور انواع مواد، اشکال مصرف، قاچاق و توزیع مواد ازجمله مصرف قرصهای روانگردان مثل هایزنبرگ و قاچاق مواد با بدن انسان به دیگر کشورها برای اولین بار در ترور خاموش به تصویر کشیده میشود.
امنیت؛ از نوع نرم
موضوع این سریال امنیت نرم است و به گفته کارگردان، بر مبنای واقعیت و یکی از پروندههای حساس چند سال اخیر نوشته شده است؛ پروندهای که تاکنون رسانهای نشده و مردم در قالبی دراماتیک برای اولین بار از آن مطلع میشوند. این اثر تلویزیونی، در پی سریال موفق «گاندو» اهمیت و حساسیت دو موضوع اطلاعات و امنیت را به نمایش میگذارد و به دنبال آن اقتدار دستگاههای امنیتی و قدرت کشورمان در سطح بینالملل را به رخ میکشد.
ترور خاموش نشان میدهد، از مأموران رده پایین تا بالای دستگاههای امنیتی چون سعید و جلال و مرتضی سهمی در این اقتدار ملی دارند. مأموران گمنامی که با طراحی دقیقترین و پیچیدهترین عملیاتها، حتی به قیمت فدای جان سعید صفاییها از پسِ غیرممکنترین مأموریتها برمیآیند تا میناها و نیلوفرها به هر شکل طعمه مافیای مواد مخدر نشوند.
معضلات؛ ریز و درشت
ترور خاموش در کنار آشکار کردن دستهای پشت پرده یک توطئه بزرگ، به همه معضلات ریز و درشت حاصل از این پدیده شوم نگاهی میافکند و اشارهای هر چند گذرا به خردهجنایتهای مواد افیونی و اعتیاد دارد. بیننده ترور خاموش از همان قسمت اول بهدقت درمییابد، کوچکترین مشارکت در این چرخه سیاه از مصرف تا تولید و خرید و فروش تبعات جبرانناپذیری از کمترین هزینهها چون بیآبرویی، ترس، تهدید تا بیخانمانی، زندان، ترور و مرگ به بدترین شکل ممکن برای خود فرد و اطرافیانش در پی دارد.
از سوی دیگر، تماشاگر ترور خاموش تصویری همهجانبه از دلایل ابتلای خواسته و ناخواسته افراد جامعه به این بلیه را شاهد است. مشکلات اقتصادی گریبانگیر افرادی چون نیلوفر که از تامین معاش و تهیه هزینههای سنگین داروی فرزندش ناتوان است یا خواهرش نغمه که برای گرداندن معیشت خود، خواهر و خواهرزاده نابسامانش ناچار از فروش مواد شده، یکی از مهمترین دلایل گسترش این معضل است. در مقابل کسب ثروت و قدرت برای برخی چون مسعود و سروش به عنوان سرکردههای داخلی شبکه مواد مخدر عاملی محرک محسوب میشود.
مسائل احساسی و روانی افرادی مثل الهه و فلورا هم به نوبه خود زمینه به دام افتادن در این باند مافیایی را تسهیل کرده است. همچنین کمبودهای عاطفی اعضای خانواده و به دست نیاوردن جایگاه مناسب اجتماعی زمینه پدیدههایی چون زندگی مجردی، ازدواج پنهانی و طلاق عاطفی را به وجود میآورد.
سارا صالحی
رسانه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
علی اصغر هادیزاده، رئیس انجمن دوومیدانی فدراسیون جانبازان و توانیابان در گفتوگو با «جامجم» مطرح کرد