مجید انتظامی قرار است با همراهی ارکستر سمفونیک تهران در کتابخانه ملی اجرایی داشته باشد. با یک آهنگساز و منتقد موسیقی درباره فعالیت‌های او حرف زده‌ایم

نت‌های امضا دار

این روزها کتابخانه ملی در حال برنامه‌ریزی برای اجرای آیینی با نام «چله عشق» بوده و قصد دارد در این برنامه ویژه از 40 خالق آثار برجسته عاشورایی از جمله استاد محمود فرشچیان خالق آثار متعددی از جمله تابلو «عصر عاشورا»، بهرام بیضایی نویسنده فیلمنامه «روز واقعه»، مرحوم سیدجعفر شهیدی برای کتاب «قیام حسین(ع)» و مجید انتظامی برای ساخت موسیقی فیلم روز واقعه ساخته شهرام اسدی تجلیل کند. آن‌طور هم که در رسانه‌ها اعلام شده، انتظامی آهنگساز و رهبر ارکستری که بیشتر با ساخت موسیقی فیلم‌های ماندگارش شناخته می‌شود، بخشی از موسیقی روز واقعه را با همراهی ارکستر سمفونیک تهران اجرا خواهد کرد، آن هم بعد از شش سال که هیچ اجرای صحنه‌ای نداشته است. به همین مناسبت نگاهی انداختیم به فعالیت‌های موسیقی انتظامی از ابتدای فعالیت‌هایش تا امروز و نظر یک آهنگساز و منتقد را هم درباره‌اش جویا شدیم.
کد خبر: ۱۲۳۳۱۵۱

4 دهه فعالیت مستمر
انتظامی از سال 1356 که موسیقی فیلم «سفر سنگ» به کارگردانی مسعود کیمیایی را ساخته تا امروز مجموعا برای 81 اثر سینمایی موسیقی نوشته است. شش سمفونی ساخته و همین‌طور برای شش سریال تلویزیونی موسیقی ساخته و پنج آلبوم موسیقی هم که دربردارنده موسیقی فیلم‌های موفقش است را منتشر کرده است.او در مجموع هشت بار نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین آهنگسازی در جشنواره فجر بوده و با ساخت موسیقی برای فیلم‌های دیوانه‌ای از قفس پرید، بایسیکل‌ران، آژانس شیشه‌ای و روز واقعه موفق شده چهار سیمرغ بلورین این جشنواره را از آن خود کند. او دو دیپلم افتخار هم از این جشنواره دارد و در جشن‌های سالانه خانه سینما هم پنج بار نامزد دریافت تندیس زرین بهترین موسیقی متن بوده که دو بار هم موفق به دریافت آن شده است. این اعداد و ارقام فارغ از هر تحلیل و بررسی سایر رقبای آثار این آهنگساز نشان می‌دهند انتظامی چهار دهه فعالیت مستمر و جدی داشته که از او چهره‌ای موفق در عرصه ساخت موسیقی فیلم ساخته است.
آهنگسازی که سینما را می‌شناسد
انتظامی فرزند آقای بازیگر ایران است، مجید پسر عزت‌ا... که بازی‌های درخشانش در سینمای ایران ماندگار خواهد بود. طبعا شناخت دقیق پدر از سینما بر پسر هم تاثیر می‌گذارد و او را به آهنگسازی بدل می‌کند که درک درستی از تصویر دارد و آن را به تبحرش از موسیقی گره می‌زند تا نامش را به عنوان یکی از آهنگسازان موفق عرصه موسیقی فیلم ثبت کند.
رضا مهدوی، آهنگساز و منتقد موسیقی در این باره می‌گوید: آقای انتظامی قطعا از پدرش تاثیر گرفته و شناخت و تبحر انتظامی بزرگ در سینما را دیده و از او آموخته، اما خودش هم شناخت خوبی از موسیقی و تصویر دارد و موفقیت‌ها و کارهایش را نمی‌توان نتیجه این دانست که فرزند یک بازیگر موفق است. مجید انتظامی خودش از تصویر و موسیقی درک خوبی دارد و به همین دلیل هم در آثارش می‌توان امضای خاص و اثر انگشتش را دید.او ادامه می‌دهد: انتظامی جزو آن دسته از آهنگسازانی است که در نواختن ساز بادی فاگوت تبحر دارد و سایر سازها را هم خوب می‌شناسد، به همین دلیل می‌تواند برای هر اتفاق تصویری هم ساز و به تبع آن صدای مناسب انتخاب کرده و نتیجه کارش برای مخاطب دلنشین و اثرگذار باشد.
موسیقی فیلم با چاشنی تعامل
وقتی آهنگسازی قرار است برای یک فیلم موسیقی بسازد، یعنی باید بتواند در مسیری که قبلا در قالب تصویر طی شده راه برود و همگام با مسیری که قبل‌تر کارگردان همه اجزای فیلم را در آن پیش برده، حرکت کند. این ایجاد هماهنگی کار راحتی نیست و طبعا نیاز به تعامل جدی میان آهنگساز و کارگردان دارد.حالا این که انتظامی موسیقی فیلم‌های درخشانی را در کارنامه خود دارد، یعنی توانسته این تعامل را ایجاد کند. مهدوی در این باره می‌گوید: انتظامی به‌خوبی درک می‌کند کارگردان چه می‌خواهد و نیاز تصویری که مقابلش قرار گرفته، چیست. استفاده‌هایش از موسیقی و سکوت بجاست و برای هر فیلمی اعم از تاریخی، مذهبی، جنگی و اجتماعی که موسیقی ساخته نتیجه ایجاد فهم بهتر میان ما و تصویر بوده است.این آهنگساز می‌افزاید: به همین دلیل است که می‌گویم او با کارگردان ارتباط و تعامل خوبی برقرار می‌کند. درست مانند آثار موسیقایی قدیمی که می‌بینیم در آنها آهنگساز، شاعر و خواننده، همراه و همپای یکدیگر کار می‌کردند و با هم پیش می‌رفتند. نتیجه کارشان هم ماندگار می‌شد.
سوتی که از فیلم رد شد
موسیقی فیلم نباید از فیلم پررنگ‌تر و برجسته‌تر شود. این اصل مهمی است، اما گاهی هم اتفاقی می‌افتد و موسیقی یک اثر خاص یا بخشی از‌آن در ذهن مخاطب از فیلم پررنگ‌تر می‌شود. هر چند گریزی نیست و آهنگسازان برجسته هم چنین اتفاقی در کارهایشان رخ می‌دهد، اما نباید همیشه هم این اتفاق را منفی دانست.
مهدوی درباره یکی از موسیقی فیلم‌های انتظامی هم چنین نظری داشته و می‌گوید: این اتفاق برای موسیقی فیلم «از کرخه تا راین» ابراهیم حاتمی‌کیا افتاد. آقای‌انتظامی برای ساخت موسیقی این فیلم برنده دیپلم افتخار بهترین موسیقی متن در یازدهمین جشنواره فیلم فجر هم شد. جالب بود که وقتی مردم از سینما بیرون می‌آمدند سوت قوی و خاص مرحوم خورشیدفر در ذهنشان مانده بود. البته این اتفاق را هم باید به فال نیک گرفت، انتخاب آقای انتظامی برای نواخته شدن این سوت عالی بود، هم در تار و پود فیلم نشسته بود و هم به دل مردم نشست.
دشواری‌هایی که برای انتظامی آسان است
ساخت موسیقی فیلم برای آثار مذهبی و تاریخی دشوار است، اما مهدوی معتقد است انتظامی به‌خوبی از عهده این کار دشوار برآمده است. او در این باره می‌گوید: نگاهی به این دسته از آثار انتظامی نشان می‌دهد او مطالعات تاریخی خوبی دارد و به احتمال زیاد خودش اهل پژوهش درباره موضوعاتی است که می‌خواهد درباره‌شان کار کند. می‌توان گفت مشاوران خوبی هم انتخاب می‌کند و با درک درست شرایطی که در تصویر با آن روبه‌روست، سازبندی خود را تعریف می‌کند.این آهنگساز اظهار می‌کند: موسیقی که شنیده می‌شود با پوشش بازیگران، گویش، رفتار و سایر اتفاقات اثر ارتباط دارد و این همه نشان می‌دهد او با درک درست دست به خلق موسیقی برای فیلم می‌زند. می‌توانم بگویم این دسته از آثار انتظامی و فرهاد فخرالدینی بسیار ارزشمند بوده و الگوی خوبی برای جوانانی خواهد بود که قصد دارند در عرصه موسیقی فعالیت کنند.
کاش به تلویزیون بیاید
منتقد موسیقی که با او صحبت کرده‌ایم، با همه نکات مثبتی که درباره انتظامی می‌گوید، یک گلایه و یک خواسته هم از او دارد. مهدوی بارها از انتظامی درخواست کرده به برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی بیاید، هم به سوالاتی پاسخ دهد و هم مردم او را بیشتر بشناسند، اما نپذیرفته. حالا درخواست مهدوی این است که انتظامی به صدا و سیما بیاید، ببیند کدام برنامه‌ها جدی‌تر هستند و گاهی در آنها شرکت کند و حتی اگر انتقادی هم به صدا و سیما دارد، از این طریق مطرحش کند، اما فرصت این دیدار و گفت‌وگوها را از خودش، برنامه‌های تلویزیونی خوب و مردم نگیرد.

یک مستند برای مرد درونگرای موسیقی
مجید انتظامی هر چند اهل گفت و گو با رسانه ها و حضور در برنامه های تلویزیونی نیست، اما مستندی با نام «ابوایست» با نگاهی به زندگی و آثارش ساخته شده که تماشایش می‌تواند اتفاق جذابی باشد که امیرصادق محمدی توانسته با جلب رضایت انتظامی دوربین به دست وارد خلوت و محیط کاری این آهنگساز رسانه گریز شده و تصویری از زندگی و آثار این هنرمند ارائه کند که کمتر جایی می توان آن را مشاهده کرد. «اُبوایست» که توسط مرکز مستند سوره مستند تولیدشده، به نقاط عطف زندگی مجید انتظامی از جمله بازگشت او از آلمان به ایران، آثار شاخصش در حوزه دفاع مقدس، مردمی بودن و وطن‌دوستی استاد می پردازد.
نام مستند هم برگرفته از ساز ابوا است که انتظامی در نواختن آن تبحر داشته و می توان گفت نوازنده ای است در سطح استانداردهای جهانی. در میان اهالی موسیقی، این باور وجود دارد که نوازندگان اُبوا، افرادی درونگرا هستند. اُبوا که در قلب ارکستر سمفونیک جای می‌گیرد، وظیفه‌‌ای مشابه رهبر ارکستر بر عهده دارد و تمامی نوازندگان، سازهای خود را با کمک اُبوا کوک می‌کنند. اسم مستند را با این حساب می توان انتخاب خوبی دانست برای اثری که به مجید انتظامی می پردازد، مردی که به نظر می رسد رفاقت با نت ها و موسیقی ها را به هر چیز دیگری در جهان ترجیح می دهد.

زینب مرتضایی‌فرد

فرهنگ و هنر

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها