در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
علت وابستگی خودروسازی ایران
در قراردادهای خودرویی که در طول دهههای گذشته منعقد شده، اغلب قراردادهای مونتاژ یا تولید خودروهای تاریخ گذشته کشور فرانسه بوده است. زمانی که خودروی پژو 405 وارد بازار ایران شد، این خودرو تقریباً از بازار فرانسه خارج شده بود، اما پژو در ایران به تولید این محصول خود ادامه داد. این موضوع در مورد خودروهای رنو نیز صادق است. در قراردادهایی که تهیه میشد، تأمین قطعات با کشور مقابل بود و سهم کمی به ایران میدادند و در قراردادهای بعدی این موضوع کمی مورد اصلاح قرار گرفت. تحریمهای گذشته علیه ایران نشان میدهد قراردادهای خودرویی نه تنها به نفع اقتصاد ایران نیست بلکه پهن کردن فرش قرمز برای تولید خودروهای از رده خارج کشورهای دیگر بهخصوص فرانسه محسوب میشود، اما با این حال این رویه ادامه دارد.
از سوی دیگر شاهد بودیم خودروی سمند به عنوان خودروی ملی معرفی شد و پس از این خودرو دنا و رانا نیز رونمایی شدند. در همان زمان که این خودروها به بازار آمد، برخی منتقدان اظهار میکردند همه قطعات این خودروها داخلی نیست و از کشورهای دیگر تأمین میشود. این در حالی است که طراحی و پلت فرم خودرو نشان میدهد این خودرو متعلق به چه کشوری است و بخشهای دیگر از کشورهایی که در آن زمینه تخصص دارند تأمین میشود، اما حساب ایران با کشورهای دیگر جداست. ایران 40 سال است که تحت شدیدترین تحریمها قرار گرفته و هر سال به آن افزوده میشود. در این شرایط ایران باید قطعاتی را تولید کند تا نیاز به واردات نداشته باشد، اما کشورهای غربی به محض اینکه توانایی ایران را در زمینههای مختلف مشاهده میکنند یا اجازه صادرات به ایران را میدهند یا دم از مذاکره میزنند تا ایران به فکر توسعه تولید خود نیفتد. اکنون دنا پلاس یک خودروی با امکانات تولید داخل محسوب میشود که نشان از توانایی بالای ایران دارد و تولید خودروی پژو 301 ایرانی نتیجه همکاری وزارت دفاع و وزارت صمت است.
ورود ارگانهای نظامی به بخش تولید مرسوم است؟
ورود شرکتهای تولیدکننده تجهیزات نظامی به حوزه صنعت خودروسازی امری رایج در جهان است و نباید با دیده تردید به آن نگریست، بلکه با کمی بررسی و جستوجوی ساده میان دادههای اطلاعاتی که به راحتی در دسترس هستند، میتوان به این نتیجه پی برد که مدتهاست شرکتهای بزرگ تولیدکننده تجهیزات حمل و نقل نظامی به صنعت خودروسازی هم ورود پیدا کردهاند و فقط این موضوع در کشور ما مغفول مانده است. شرکتهایی مانند کاماز روسیه و رولز رویس انگلیس ازجمله شرکتهایی هستند که مدتهاست علاوه بر تولید صنایع حمل و نقل نظامی به صنعت خودروسازی سبک و سنگین ورود داشتهاند و تولیدات خوب و باکیفیتی را به بازار اراده کردهاند.
از آنجا که تحریمهای آمریکا علیه مردم ایران مانع سرمایهگذاری شرکتهای بزرگ خودروسازی جهان در کشورمان شده و حتی در بیشتر اوقات ورود قطعات مورد نیاز خودروسازان را با مشکل مواجه کره، استفاده از تجارب صنعتگران عرصه تولید خودروی نظامی میتواند مفید و راهگشا باشد. البته بدعهدی برخی از شرکتهای خودروساز مانند پژو و رنوی فرانسه سابقه بسیار زیادی دارد. آنها در اوج تحریمهای سالهای ۹۱ و ۹۷ آمریکا علیه ایران با خروج از کشورمان نوعی گروکشی در قبال جمهوری اسلامی انجام دادند.
صنعت خودرو کجای اقتصاد ایران است؟
صنعت خودروسازی یکی از بزرگترین صنایع ایران، محسوب میشود. پیش از انقلاب اسلامی ایران، چیزی به اسم صنعت خودروسازی در کشور وجود نداشت و تمام موارد مربوط به خودرو، در مباحث مونتاژکاری خودرو خلاصه میشد؛ صنعتی که از صفر تا صد آن به کشورهای خارجی وابسته بود. تقریبا در اوایل دهه ۷۰ بود که صنعت خودروسازی در ایران پایهگذاری شد و تا به امروز با پیشرفتهایی که در این امر صورت گرفته، زنجیره تأمین و قطعهسازی به بیش از ۱۲۰۰ واحد کوچک و بزرگ رسیده است، به طوری که طی ۲۵ سال گذشته صنعت طراحی خودرو و قطعه نیز به خودکفایی در این امر نزدیک شده است.
هوا فضای سپاه از ساخت موشک تا قطعات خودرو
سردار امیرعلی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران اعلام کرده این ارگان توانایی ساخت گیربکسهای اتوماتیک را دارد. سردار حاجیزاده گفته است: امروز در کشور مشکل گیربکس اتوماتیک داریم، در حالی که ما سالهاست برای بالگرد در کشور گیربکس تولید میکنیم که بهمراتب پیچیدهتر است. موضوع این است که دیگران باید محکم بیایند جلو و پشت سرشان را هم نگاه نکنند. اگر این اتفاق بیفتد و اعتقادی پای کار بیایند، قطعاً خودروی ایرانی و قطعات را میتوانیم تولید کنیم. اگر خودروسازان به ما اعلام نیاز کنند، حاضریم دانش فنی و همچنین چگونگی ساخت این دستگاه را در اختیار آنها بگذاریم.
هرچه خواستیم تولید کردیم
محمدرضا نجفیمنش، رئیس انجمن صنایع همگن ایران درباره توانایی بالای داخل در زمینه تولید خودرو به خبرنگار ما گفت: بهصراحت میگویم تاکنون هرچه خواستیم تولید کردیم و هر چه تاکنون تولید نشده سراغ آن نرفتهایم. وی به صحبتهای فرمانده هوافضای سپاه پاسداران مبنی بر تولید گیربکسهای اتوماتیک خودرو اشاره و تاکید کرد: ظرفیت داخلیسازی خودرو در کشور ما وجود داشت، اما به دلیل اینکه جاده واردات همیشه هموار بود کسی سراغ تولید اینگونه قطعات نرفت. این در حالی است که با محاسبه نرخ نیمایی ارز هزینه تمامشده قطعات خودرو در داخل کمتر از وارداتیهای آن است.
نجفیمنش تحریمها را یک فرصت برای رونق تولید دانست و افزود: اکنون که نرخ ارز افزایش یافته و واردات قطعات الکترونیکی ممنوع شده، بهترین فرصت است تا بتوانیم از ظرفیتهای موجود در این زمینه بهره ببریم تا تأثیر تحریمها را کمرنگ کنیم. وی با بیان مثالی در این زمینه ادامه داد: در تحریم شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران، فروش بنزین به ایران ممنوع شد، اما در تحریمهای سال گذشته آمریکا علیه ایران تحریم بنزین دیگر در فهرست نبود، چون ایران خودکفا شده بود.
رئیس انجمن صنایع همگن ایران با بیان اینکه ایجاد یک ظرفیت جدید در صنعت خودرو منجر به افزایش اشتغال میشود، گفت: داخلیسازی قطعات مزایای زیادی دارد که ایجاد اشتغال کمترین مورد آن محسوب میشود. ایران از نظر دانش فنی مشکل ندارد و نیروهای نظامی ما میتوانند کمک زیادی به بخش تولید کنند، اما آنچه دارای اهمیت است اقتصادی بودن این تولیدات است. وی تاکید کرد: اکنون 4500 شرکت دانشبنیان در اختیار داریم.دولت باید از قطعهسازان حمایت لازم را داشته باشد و خودروسازان پول قطعهسازان را یکماهه بپردازند تا سرمایه در گردش کافی و همچنین انگیزه تولید بیشتر شود. این فعال قطعهساز به توان بالای تولید داخل اشاره کرد و افزود: روزی که قرار بود قطعات 206 را در ایران تولید کنیم برخی افراد اظهار ناامیدی کردند اما اکنون همه قطعات این خودرو در ایران تولید میشود.
وزارت صمت از فرصت بهدستآمده استفاده کند
ابوالفضل خلخالی، عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت گفت: ما در دانش فنی بخش تولید محدودیتی نداریم و نیروهای نظامی اثبات کردند میتوانند در مواقع مشکل همراه تولید کشور باشند، اما آنچه دارای اهمیت است مدیریت اقتصادی تولیدات است.
وی تاکید کرد: در تولید خودروهای نظامی، هزینه اهمیتی ندارد و برای افزایش توان دفاعی ساخته میشود، اما در بخش خودروهای سواری، اقتصادی بودن آن شرط است که باید مدلهای جدیدی برای آن تعریف شود. خلخالی افزود: با توجه به اینکه وزارت دفاع و سپاه پاسداران خودشان برای تولید خودرو همراهی کردند وزارت صمت باید استقبال کند و از دانش فنی آنها به منظور کاستن تأثیر تحریمها بهره بگیرد. به این ترتیب که دانش فنی را از نیروهای نظامی دریافت کند و با قطعهسازان تولیدات مشترکی را انجام دهد. به گفته وی، اگر وزارت صمت و بدنه دولت از اینگونه اقدامات حمایت کنند، قطعاً تأثیر تحریمها در بخش صنایع خودرو به کمترین سطح ممکن خواهد رسید.
البته بهبود فضای کسبوکار و همچنین اعطای تسهیلات کمبهره برای تولیدکنندگان در این بخش نقش اساسی ایفا میکند که دولت باید راههای تأمین مالی آن را معرفی کند و برای سرمایهگذاران داخلی فرش قرمز پهن کند.
وقتی قلب خودرو داخلیسازی میشود
خردادماه امسال بود که امیر سرتیپ امیر حاتمی، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح از آمادگی وزارت متبوعش برای کمک به بخش خودروسازی برای تولید قطعات ایمنی و اساسی مانند رایانه خودرو و کیسه هوا خبر داد. وی گفته بود وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح به وزارت صنعت، معدن و تجارت در زمینه همکاری و مساعدت در بخش خودروسازی اعلام آمادگی کرده است و اگر خارجیها برای همکاری در این بخش از کشور ما رفتند، صنایع دفاعی کشور از فناوری و علم و دانش خوبی برخوردار است و ما آماده هستیم در بخش خودروسازی هر جا که نیاز به فناوری در این صنعت وجود داشته باشد با وزارت صنعت همکاری کنیم. حاتمی تاکید کرد: خوشبختانه ارتباط و اتصال خوبی میان وزارت دفاع و صنعت برقرار شده و بخش قابل توجهی که قبلاً توسط خارجیها تأمین میشد، امروز در اختیار خودمان است و آن را در اختیار خودروسازان قرار میدهیم.
فرصتهای طلایی توسعه خودرو را از دست دادیم
رضا مفیدی، مدیرکل دفتر صنایع خودرو و نیرومحرکه وزارت صمت از آمادگی صنعت خودرو برای همکاری با ارگانهای نظامی به منظور افزایش توان تولید خودرو در داخل خبر داد و به خبرنگار ما گفت: اکنون در بخش قطعات دارای فناوری خودرو دچار ضعف هستیم و فرصتهای طلایی را که در سالهای گذشته در اختیار داشتیم از دست دادیم.
وی تاکید کرد: در برخی از قطعات خودرو مانند گیربکس، قطعات الکترونیکی و قطعات هایتک عقبماندگیهایی داریم که الآن صنعت خودرو به فکر جبران آن افتاده و به شدت به دنبال همکاری با مراکزی که صاحب دانش فنی هستند از جمله وزارت دفاع و ارگانهای نظامی دیگر هستیم.
مفیدی با تاکید بر اینکه به دنبال همکاری صنعت خودرو با ارگانهای نظامی برای توسعه بخش خودرو است تصریح کرد: صنعت خودرو آمادگی دارد که با کسانی که در زمینه انتقال دانش فناوری یا حتی توسعه محصول جدید در گیربکس بهخصوص گیربکسهای اتوماتیک امکاناتی دارند همکاری کند. بنده هم پیگیر همکاری خودروسازان با شرکتهای دارای دانش فنی هستم.
این مقام مسؤول در وزارت صمت با اشاره به اینکه بخش خودرویی کشور نباید این روزهای سخت را که شرکتهای مختلف به کمکشان آمدند فراموش کنند افزود: در کنار انتقال دانش فنی بهدنبال دانش بومی هستیم و با مراکز خیلی خوبی در بخش تحقیق و توسعه و همچنین تولید انواع موتورهای کممصرف، گیربکسهای اتوماتیک و قوای محرکه گفتوگو کردیم.
مدیرکل دفتر صنایع خودرو و نیرومحرکه وزارت صمت با بیان اینکه اکنون بهدنبال تولید خودروهای برقی هستیم گفت: در زمینه تولید خودروهای برقی یا قطعات و تجهیزات الکترونیکی جلساتی در وزارت صمت برگزار میشود و بهزودی قراردادهای مربوط به این حوزه منعقد خواهد شد.
محمدحسین علیاکبری
اقتصاد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با جام جم آنلاین:
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جامجم»:
گفتوگوی «جامجم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر
یک کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با جام جم آنلاین:
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد