دفاع به روایت هنر

اینجا موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است تا بخشی از خاطرات دوران شکوهمند انقلاب اسلامی و حماسه‌های ماندگار روزهای پرافتخار دفاع مقدس را بازگو کند.
ایران اسلامی، هویت از سرخی ‌خون شهدا دارد که از سپیده تاریخش سبزترین اندیشه‌ها بالیده است. همین رنگ‌هاست که بلندترین پرچم جمهوری اسلامی ایران‌ را در کنار موزه برافراشته است. برج پرچم با ارتفاع 210 متر از سطح زمین و وسعت هزار متر مربع در هفته دفاع مقدس سال 1391 در کنار مقبره الشهدای موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برافراشته شده و بر پهنه مدرن‌ترین موزه غرب آسیا، سایه گسترانیده است.
در کنار میدان سلام، در سرآغاز موزه، سازه‌ای به چشم می‌آید که همچون محرابی رو به آسمان ایستاده است. بر ستون‌هایی که در کنار شهدای هشت سال دفاع مقدس قرص و محکم‌اند...
مقبره الشهدای موزه، مدفن 9 شهید گمنام و نامدار دوران دفاع مقدس است و همچنان، زیارتگاه اهل یقین.
نمایش ادوات زرهی، هواپیماهای شکاری و موشک‌ها در محوطه سرسبز موزه، فضای متفاوتی را پیش چشمان مخاطب به نمایش می‌گذارد. این ادوات تنها بخشی از این روایت است. ساختمان اصلی موزه با بهره گیری از آخرین امکانات فناوری اطلاعات درزمینه مدیریت ارتباط با مخاطب، مدیریت دانش و گردش اطلاعات در موزه، ضمن روایت آن روزهای حماسه و شکوه امکان نمایش آخرین دستاوردهای علمی و نظامی نظام مقدس جمهوری اسلامی را مهیا کرده است.
سفری با هفت‌منزل
ساختمان اصلی موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس شامل هفت تالار است. هفت شهر عشق،هفت دور طواف کعبه و هفت آسمان تا ملکوت. وارد که می‌شوی،تا انتهای این روایت، چند ساعتی راه است برای عبور از هفت وادی عشق. این موزه، یک موزه رویدادی است و متفاوت از موزه‌هایی است که صرفا بناها و اشیای تاریخی را به نمایش می‌گذارند.
در منزل اول، شرحی از وقایع انقلاب و تصویر گذرایی از تاریخ 50 سال قبل از انقلاب اسلامی ایران تا سال1357 روایت شده است اینجا تالار آستانه یا همان سرآغاز است. تالار بعدی، تالار حیرت و حقانیت. از اسمش معلوم است، صدای مهیب بمباران، هواپیما،آژیر خطرو ... توصیف ورود به منزل دوم است. به محض ورود به تالار بازدید کننده سر جایش میخکوب می‌شود. ویرانه‌های بازار خرمشهر، محله‌های خرمشهر و خانه‌های ویران شده و کلاس درسی با صدای دانش آموزان که در گوشت می‌پیچد، بخشی از پالایشگاه آبادان با استفاده از قطعات اصلی و صدای انفجار، قطعه ای سوخته از مخازن بزرگ سوخت، همه فضاهایی هستند که تو را به آن سال‌ها می‌برد.
تالار بعدی تالار دفاع است وقتی بازدیدکنندگان وارد تالار دفاع می‌شوند با سنگر سرد یادآور شب‌های جبهه‌های غرب و شمال غرب و سنگر گرم یادآور دشت‌های سوزان جنوب روبرو می‌شوند. یاد آوری روزهای عملیات در آب‌های کارون و اروندرود، زمین و دیوارهای بلند اتاق بمباران می‌لرزد آن‌طور که از هجوم صدای بمباران، تصاویر انفجار و لرزش‌های محیط اطراف تمام فضا را پر می‌کند. اینجا سومین وادی تاریخ دفاع مقدس است، جایی که صدا، محصور مکان است و منحصر به حضور تو و دفاع به معنای مقابله با ترس پیش چشمانت هویداست.
به تالار آرامش و مقابله که می‌رسی حضور فرماندهان در اتاق فرماندهی و آرامش قبل از طوفان حملات ایران بر رژیم بعثی پیش چشمانت است همین که بازدیدکنندگان از تالار دفاع بیرون می‌آیند یکسره به تالار آرامش و مقابله می‌رسند اینجا آرام است،میزهای عملیات و شرح تمام عملیات‌های دوران دفاع‌مقدس ورق می‌خورد. در این هنگام تصویر سه‌بعدی شهید آوینی نمایان شده و روایت خرمشهر و مجنون و اروند را برایت بازگو می‌کند.
تالار پنجم با قدم نهادن بر روی پل آغاز می‌شود. پلی ساده که با طی هر قدم بر روی این پل تصاویر شهدای دوران دفاع مقدس در اطراف تالار نمایان می‌شود. گویی به سلامت از پل صراط گذشته‌اند. اما آنانی که از پیش رویشان می‌گذرند بیم آن دارند که هر لحظه زیر پایشان خالی شود.
سلام ما به کربلا
در میانه مسیرچشم که می‌چرخانی تمام محیط به تصاویر شهدا آذین بندی شده و اسامی بسیاری از شهدای دفاع مقدس از جلوی چشمانت عبور می‌کند. در انتهای این پل به بخشی از ضریح نمادین سیدالشهدا(ع) و اباالفضل‌العباس می‌رسی و چه احساس آرامش خوبی وجودت را در بر می‌گیرد.
بعد از عبور از پلی معلق به تالار ششم می‌رسی، تالار پیروزی به شرح مکان و موقعیت و دوران جنگ تحمیلی و شگفتی‌های 8 ساله این تاریخ غرور آفرین مشغول می‌شود .شرح وقایع قبل و بعد از قبول قطعنامه 598، افزایش تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و فعالیت گروهک‌های منافقین به خصوص عملیات مرصاد که در نهایت برملا شدن توطئه منافقین و پیروزی غیور مردان وطن را به همراه داشت.
تصاویری از سرانجام صدام و انعکاس پیروزی‌های رزمندگان اسلام در رسانه‌های خارجی بخشی از این تالار است.
اکنون دیگر شش تالار را پشت سر گذاشته و نوبت به تالار هفتم رسیده است. رهرو در منزل پایان با تصویر‌هایی از رحلت امام، تمام تغییرات و تحولات نظام در طول چهل سال گذشته و افت و خیز‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی را به نظاره می‌نشیند. انتخاب آیت‌ا... خامنه‌ای به رهبری انقلاب اسلامی، دیدن فیلم‌هایی از بازگشت آزادگان به کشور و ...
پایان یک سفر
هفت وادی عشق به انتها می‌رسد و پله‌ها تو را به مسجد جامع خرمشهر می‌رساند. مسجدی با همان نام و همان نقشه و همان اندازه. در مقابل مسجد که می‌ایستی تاریخی پر افتخار را مرور کرده ای و پر غرور و سربلند می‌ایستی به پشتوانه این سال‌های غرور آفرین.
همه این‌ها تنها بخشی از موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است. کتابخانه تخصصی، انتشارات، آرشیوی با بیش از 130 ترابایت سند، صوت و فیلم در حوزه انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و مقاومت،سراسر نماد مقاومت و پیروزی، مرکز همایش‌های بین‌المللی دیگر بخش‌های این موزه دینی و جذاب است که هرکدام فرصتی جداگانه می‌خواهد برای روایت در کنار این‌ها موزه میزبان برنامه‌های متنوع فرهنگی و هنری در طول سال است که روایتش مثنوی هفتاد من می‌خواهد.
این موزه برای ارائه ویژگی‌های خاص گفتمان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس؛ ضمن انجام مطالعات گسترده، با حضور جمع کثیری از نخبگان و اندیشمندان حوزه‌های مختلف انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و پیش بینی 56 اصلاح مفهومی و توسعه ای و بازمهندسی در تالارهای هشتگانه، ایجاد موزه‌های تخصصی جدید شامل بخش موزه‌های «انقلاب اسلامی»، «مقاومت»، «نقش تهران در دفاع مقدس»، «نقش زنان در دفاع مقدس» و بخش «کودکان و نوجوانان» را مورد اهتمام جدی قرار داده است.

عباس عطشانی