کارتن‌خوابی در موزه

حالا بیش از یک سال از قطعی برق موزه و غیرفعال شدن آن می‌گذرد؛ وضعیتی که نارضایتی گروهی از هنرمندان خوزستانی را در پی داشته است. در همین خصوص محمد عدیلی‌پور، رئیس هیات‌مدیره انجمن هنرهای تجسمی استان خوزستان به ما می‌گوید: «حدود چهار سال قبل و در زمان مدیریت قبلی اداره کل ارشاد استان خوزستان موزه هنرهای معاصر اهواز با قراردادی هفت ساله به شخصی که هیچ‌گونه سابقه هنری و مدیریتی در عرصه فرهنگی نداشت با اختیار تام و بدون پرداخت اجاره واگذار شد. در ابتدا بنا بود اداره‌کل ارشاد تنها گالری و کافه طبقه پایین موزه را با هدف تامین هزینه‌های موزه به بخش خصوصی واگذار کند اما پس از واگذاری مشخص شد که کل بنای موزه به پیمانکار بخش خصوصی واگذار شده است.»
هنرمندان هم راضی نبودند
عدیلی‌پور در توضیح بیشتر می‌گوید: «از ابتدای واگذاری موزه هنرمندان با روش‌های مختلفی نسبت به نحوه واگذاری این موزه اعتراض کردند، از تجمع مقابل موزه و نوشتن مقاله و یادداشت گرفته تا کشیدن کاریکاتور و حتی اجرای پرفورمنس اما متاسفانه تا امروز نتیجه‌ای از این اعتراض‌ها حاصل نشده و قرارداد به شکلی یک‌طرفه منعقد شده که حتی اداره کل ارشاد به عنوان کارفرما نمی‌تواند بر چگونگی عملکرد موزه نظارت درستی داشته باشد.»
جشن شب یلدا به‌جای رویدادهای فرهنگی
سررشته گلایه‌های رئیس هیات‌مدیره انجمن هنرهای تجسمی استان خوزستان به برگزاری رویدادهایی غیرمرتبط در این موزه می‌رسد. موضوعی که درباره‌اش می‌گوید: «ما پس از واگذاری موزه به پیمانکار به جای برگزاری رویدادهای مهم فرهنگی و هنری در آنجا، شاهد برپایی نمایشگاه‌های گل و گیاه، جشن شب یلدا و ... بوده‌ایم که این برنامه‌ها بدون صدور مجوز از سوی اداره‌کل ارشاد صورت گرفته است.»
عدیلی‌پور می‌گوید: «مثل سایر موزه‌ها و گالری‌های هنری در طبقه پایین موزه هنرهای معاصر اهواز نیز کافه‌ای بود که پیمانکار با مجوز مدیریت قبلی اداره کل ارشاد استان خوزستان آن را تغییر کاربری داد و کافه را به رستوران تبدیل کرد و حتی در کمال تعجب چندبار در آن مراسم عروسی هم برگزار شد و این در حالی بود که بخش خصوصی حق تغییر کاربری و دخل و تصرف در بنا را ندارد. حتی این ماجرا ادامه پیدا کرد و در ادامه و با روی کار آمدن مدیریت جدید، دیواری کاذب میان رستوران و بنای موزه کشیده شد که این موضوع هم از جمله تخلفات صورت گرفته در طول این مدت است.»
نگران آسیب‌دیدن آثار هنری هستیم
نگرانی بزرگ عدیلی‌پور اما تعطیلی موزه هنرهای معاصر است و این یعنی ناامیدی همه آنهایی که از راه‌اندازی این موزه در جوار کارون خوشحال بودند. موضوعی که درباره‌اش می‌گوید: «از تابستان سال گذشته و همزمان با قطعی برق، موزه تا الان تعطیل بوده و هیچ رویدادی در آن صورت نگرفته است، آن هم درحالی که این موزه هنرهای معاصر گنجینه‌ای دارد که آثار هنرمندان سرشناس ایرانی در آن نگهداری می‌شود که با توجه به گرمای هوا در اهواز و نبود سیستم خنک‌کننده در این مکان احتمال آسیب دیدن و تخریب آثار وجود دارد.»
همه این نگرانی‌ها باعث می‌شود رئیس هیات‌مدیره انجمن هنرهای تجسمی استان خوزستان، به ما بگوید که امیدوار است با تدبیر اداره‌کل ارشاد و با کمک وزارتخانه فرهنگ و ارشاد هرچه زودتر بنای موزه و گنجینه آثار با کمترین خسارت به اداره‌کل برگردانده شوند و موزه به روزهای خوب خودش برگردد؛ همان روزهایی که به دلیل برگزاری رویدادهای هنری این موزه به محل تجمع هنردوستان اهوازی تبدیل شده بود.
اداره ارشاد خوزستان به تعهداتش عمل نکرده
ما برای تکمیل گزارش سراغ بهره‌بردار موزه هنرهای معاصر اهواز هم می‌رویم؛ سراغ محمد منوچهری که در ابتدای گفت‌وگو با اشاره به مشکل قطعی برق می‌گوید: «این اتفاق به دلیل پرداخت نکردن بدهی اداره‌کل ارشاد استان خوزستان به شرکت توزیع برق موزه رخ داده و بیشتر از یک سال است که موزه برق ندارد و این موضوع مشکلات زیادی را برای ما به‌وجود آورده است.»
منوچهری در توضیح بیشتر می‌گوید: «طبق قراردادی که داشتیم بنا بود هزینه برق موزه با نسبت 60 به 40 بین اداره‌کل ارشاد و ما تقسیم شود که متاسفانه اداره‌کل به بهانه نداشتن بودجه نسبت به پرداخت سهم خود اقدامی نکرده است.»
مسؤولیت تخریب آثار با ارشاد استان است
وقتی منوچهری را در جریان نگرانی هنردوستان از احتمال آسیب دیدن آثار موجود در گنجینه موزه هنرهای معاصر اهواز قرار می‌دهیم، به ما می‌گوید: «مسؤولیت آسیب‌دیدگی آثار موجود در گنجینه بر عهده اداره‌کل ارشاد استان است، چرا که با توجه به پیگیری‌های مکرر ما و ارسال‌ نامه‌های متعدد نسبت به پرداخت بدهی خود به شرکت توزیع نیرو اقدامی نکرده است، البته دیواره‌های مخزن نگهداری آثار دوجداره هستند و هوای محل نگهداری آنها خنک است و آثار موجود در گنجینه هیچ‌گونه آسیبی ندیده‌اند چرا که مرتبا توسط کارشناسان ما مورد بررسی قرار می‌گیرند.»
منوچهری در ادامه با اشاره به تغییر کاربری کافه به رستوران هم گفت: «ما بر طبق نقشه بنا و با مجوز اداره‌کل ارشاد رستوران مجموعه را راه‌اندازی کردیم و مدتی قبل برای پایان دادن به شایعات پیرامون برگزاری مراسم عروسی و تغییر کاربری آن و به جهت جداسازی فضای موزه از رستوران دیوار حائلی میان رستوران و موزه بنا کردیم تا به همه شبهات در این زمینه پایان دهیم و البته در حال حاضر رستوران نیز تعطیل است و هیچ‌گونه فعالیتی ندارد!»
کارمندان حاضر در موزه غایب
منوچهری در واکنش به خبر تعطیلی موزه هم افزود: «با وجود قطعی برق، کارمندهای ما هر روز صبح در ساعت اداری در موزه حضور دارند و چنانچه اداره‌کل ارشاد استان خوزستان مشکل برق موزه را حل کند چند برنامه هنری خوب را برای فصل پاییز برنامه‌ریزی کرده‌ایم.
ما معتقدیم موزه متعلق به همه هنرمندان است و از طرح و برنامه‌های هنرمندان در جهت برپایی نمایشگاه و سایر فعالیت‌های هنری حمایت خواهیم کرد و علاقه‌مندیم با هنرمندان و هنردوستان خوزستانی تعامل کنیم اما چنانچه به هردلیلی اداره‌کل ارشاد استان مایل به ادامه همکاری با ما نباشد، پیشنهاد می‌کنیم هزینه‌های صورت گرفته براساس نظرات کارشناسی و به دور از تنگ‌نظری به ما پرداخت شود تا موزه را به اداره‌کل تحویل دهیم، البته در همین زمینه چند جلسه دادگاه نیز برگزار شده و قاضی پرونده به نفع ما رای صادر کرده است، اما اداره‌کل ارشاد خوزستان حاضر به پرداخت هزینه‌های صورت گرفته نیست!»
موزه، محل استقرار کارتن‌خواب‌ها شده
ضلع سوم تعیین تکلیف موزه هنرهای معاصر اهواز، اداره‌کل ارشاد استان خوزستان است و همین موضوع باعث می‌شود ما پای صحبت‌های پرویز عزیزی معاون امور مالی اداره‌کل ارشاد استان خوزستان هم می‌نشینیم و او به ما می‌گوید: «اداره‌کل ارشاد بنای موزه را به بخش خصوصی واگذار کرد تا موزه با شرایط بهتر و زیرنظر اداره‌کل به رونق فعالیت‌های هنری استان خوزستان کمک کند؛ اما متاسفانه بهره‌بردار در طول این مدت بدون هماهنگی اقدام به برگزاری برنامه‌ها و نمایشگاه‌های غیرمرتبط بسیاری کرده و با این کار قرارداد را زیرسوال برده است.»
عزیزی ادامه می‌دهد: «این موزه دومین موزه هنرهای معاصر کشور بوده است که متاسفانه امروز هیچ فعالیت مفیدی ندارد و اطراف آن محل استقرار افراد کارتن خواب شده است که باتوجه به کمبود مکان‌های فرهنگی در استان خوزستان امیدواریم هرچه زودتر شاهد رونق دوباره این موزه باشیم.»
ما این قرارداد را قبول نداریم
در همین ارتباط محمد جوروند مدیرکل اداره‌کل ارشاد استان خوزستان هم با اشاره به قرارداد واگذاری موزه به بخش خصوصی می‌افزاید: «واگذاری مکان‌های فرهنگی با هدف کاهش هزینه‌های دولت در دستور کار قرار گرفت، البته درمورد موزه‌های هنرهای معاصر اهواز ما بسیاری از بندهای قرارداد بسته شده با پیمانکار موزه را قبول نداریم.»
فعالیتی نداشته که پول برق بدهیم!
جوروند درباره نپرداختن سهم اداره‌کل ارشاد از هزینه برق موزه هم می‌گوید: «موزه پس از واگذاری فعالیت خاصی نداشته است که پول برق آن را پرداخت کنیم و ذی‌حساب (نماینده اداره دارایی در اداره‌کل) زیربار پرداخت هزینه برق موزه نمی‌رود.
بهره بردار باید پاسخگو باشد
مدیرکل اداره ارشاد استان خوزستان در ادامه با اشاره به خطر آسیب‌دیدگی آثار موجود در گنجینه موزه هنرهای معاصر اهوازهم بیان می‌کند: «گنجینه آثار در زمان واگذاری موزه به بخش خصوصی تحویل داده شده است و در صورت آسیب‌دیدگی یا تخریب آثار هنری بهره‌بردار باید پاسخگو باشد.»
موزه را پس می گیریم
محمد جوروند در پایان با اشاره به شکایت اداره‌کل ارشاد از بهره‌بردار موزه می‌افزاید: «به هیچ عنوان مایل به ادامه همکاری با بهره بردار نیستیم و مجدانه پیگیر بازپس‌گیری موزه هنرهای معاصر اهواز هستیم!»
این حکایت سرگشتگی یک موزه در اهواز است؛ موزه‌ای که جزو معدود فضاهای فرهنگی این کلانشهر به حساب می‌آید وبیش از یک سال است بدون برق به حال خود رها شده و معلوم نیست چه سرنوشتی در انتظارش است.

نگار نخلی

ایران