این قوم به حج رفته ...

همراه «با کاروان» حج
گروه اجتماعی شبکه یک سیما در این ایام، برنامه با کاروان را به صورت زنده روی آنتن می‌برد. با کاروان به تهیه‌کنندگی مصطفی پورحامدی همزمان با آغاز اعزام زوار ایرانی آغاز شده است و به منظور پوشش آخرین اخبار و اطلاعات حج تمتع سال ۹۸ شنبه و سه‌شنبه پخش می‌شود. حالا با شروع ایام حج ابراهیمی، این برنامه با اجرای حامد عسکری از مدینه منوره و مکه مکرمه روی آنتن می‌رود و عوامل با کاروان لحظه به لحظه حجاج را در بقاع متبرکه و خانه خدا همراهی می‌کنند. شعر خوانی، مداحی و نجوا با پیامبر اسلام (ص) و ائمه بقیع (ع) از بخش‌های این برنامه است.

برنامه‌هایی برای همه شبکه‌ها

در این ایام ادعیه‌، مستندها، نماهنگ‌ها و میان برنامه‌هایی از شبکه‌های مختلف صداوسیما روی آنتن می‌رود. به گفته حسن گروسی، رئیس ستاد حج و زیارت سازمان صداوسیما این برنامه‌ها با توجه به شعار حج تمتع امسال با عنوان «خودسازی، اخوت دینی، تمدن اسلامی» و با نگاه به وحدت اقوام، مذاهب، ملل مختلف و ابعاد سیاسی، فرهنگی و عبادی در حج، توسط نیروهای اعزامی به عربستان، تولید و از شبکه‌های مختلف رادیویی و تلویزیونی ملی و برون‌مرزی و استان‌ها پخش می‌شوند. محمدعلی قیومی به عنوان خبرنگار شبکه خبر و ابراهیم شکوری خبرنگار خبرگزاری صداوسیما از کسانی هستند که برای تهیه خبر و گزارش از حج و حجاج ایرانی به عربستان اعزام شده‌اند.
به گفته گروسی غیر از روضه رضوان و با کاروان برنامه‌های دیگری نیز جهت اطلاع‌رسانی به مردم و به‌ویژه حجاج پیرامون مسائل فرهنگی، اجرایی، پزشکی و بحث‌های مرتبط با نحوه اعزام از شبکه‌های مختلف رسانه ملی پخش شده است که می‌توان به آفتاب شرقی، تا نیایش، با همستان، گفت‌وگوی ویژه خبری، گفت‌وگوی ویژه قرآنی، مسافر قبله، خانه مهر، سمت خدا، میزبان، زمزم احکام و گفت‌وگوی ۲۱ اشاره کرد.
با آغاز ایام حج دعاهای کمیل و ندبه زائران ایرانی بیت‌ا...الحرام از شبکه‌های یک، شبکه سه، قرآن، شبکه تلویزیونی اینترنتی لبیک و رادیو ایران و رادیو معارف تاکنون به طور زنده و تولیدی پخش شده‌اند و در ادامه این ایام هم روی آنتن خواهند رفت. همچنین همایش‌های بعثه مقام معظم رهبری، مراسم برائت از مشرکین، دعای عرفه و همچنین گزارش‌های خبری نیز به طور مستمر از شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی پخش می‌شود. مراسم ایام تشریق نیز به طور ویژه و زنده در فواصل مختلف از شبکه‌های یک، سه، قرآن و معارف، شبکه تلویزیونی اینترنتی لبیک، پرس، العالم، الکوثر و برخی شبکه‌های رادیویی روی آنتن می‌رود.
شبکه قرآن و معارف سیما همچون دیگر شبکه‌های نام برده ویژه‌برنامه‌هایی را برای این ایام روی آنتن می‌فرستد. برای مثال در طول روز گزارش‌های ارسالی از این رویداد را پخش می‌کند و دو باکس مستند تولید ستاد حج و زیارت را ویژه ایام حج تدارک دیده است که هر روز ساعت 6 و 30 دقیقه و 15 و 30 دقیقه روی آنتن می‌روند. همچنین این شبکه در اوقات سه‌گانه اذان‌گاهی تصاویر مستقیم از مکه پخش می‌کند. مناجات با خدا هم در طول روز روی تصاویر زنده از مکه به صورت صداگذاری روی آنتن می‌رود. کلام بزرگان هم بخشی از برنامه‌هاست که در آن سخنرانی علما متناسب با روزهای حج هنگام اذان مغرب پخش می‌شود.

برپایی مجلس «روضه روضوان»

محمدحسین صیرفی، مجری برنامه یاد خدا شبکه قرآن، یکی از مجریانی است که برای پوشش این رویداد به عربستان اعزام شده. این مجری در این ایام اجرای برنامه روضه رضوان از شبکه دو سیما را بر عهده دارد. مجله تصویری «روضه‌رضوان» برنامه‌ای به تهیه‌کنندگی رسول آذرسرا است که دوشنبه و جمعه مطابق با ایام حج تمتع از شبکه دو سیما پخش می‌شود.

1100 دقیقه
طبق آماری که مسؤول گروه اعزامی صداوسیما ارائه داده است، تاکنون جمعا حدود 280 گزارش صوتی به مدت تقریبی 1200 دقیقه و نزدیک به 200 گزارش تصویری، تولیدی و خبری به مدت تقریبی 1100 دقیقه توسط گروه برای پخش به شبکه‌ها ارسال شده است. همچنین یک نسخه از تمامی تولیدات گروه در فضای مجازی منتشر و همه برنامه‌های مورد نظر در پایگاه اطلاع‌رسانی لبیک و تمامی پیام‌رسان‌های اجتماعی و شبکه تلویزیونی اینترنتی لبیک نیز پخش می‌شود.

به نام اتحاد و برابری

محمدحسین صیرفی، مجری برنامه روضه رضوان است که برای نخستین‌بار به حج تمتع مشرف شده است. او به عنوان شاهدی عینی، تجربه و حال و هوایش از سرزمین وحی را به ‌جام‌جم می‌گوید: من به‌واسطه اجرا در عتبات طی دو سال اخیر در برنامه آستان خورشید شبکه سه قدری با فضای اجر در مناسک مذهبی آشنا بودم اما وقتی وارد خاک عربستان و شهر پیغمبر (ص) شدم، واقعا فضای متفاوتی را دیدم. با طیف گسترده‌ای از مذاهب مختلف از اقلیم‌ها و آداب و رسوم مختلف روبه‌رو می‌شوی که تفاوت‌هایشان حول محور کعبه و رسول خدا، به نقطه اشتراک بدل می‌شود. همه در یک روز خاص باید وارد بشوند، همه باید از لباس دنیایی جدا بشوند و با دو تکه احرام ادامه مسیر بدهند. فرقی نمی‌کند برای چه کشوری هستند و چه تحصیلات، مقام یا تمدنی دارند. این اشتراک تبدیل به گفتمان مشترکی می‌شود که روز عید قربان خروجی‌اش با رمی جمرات نشان داده می‌شود.
سوژه‌هایی متفاوت
او ادامه می‌دهد: اینجا برنامه‌های مختلفی از سیما، صدا، برون‌مرزی و گروه‌های خبری حضور دارند که هرکدام راهبرد مخصوص به خود را دارند. روضه رضوان نیز همین‌گونه است و اشتراکی با سایر برنامه‌‌ها ندارد. ما سعی داریم خوب ببینیم و خوب روایت کنیم. این روایت را سعی کردیم با رنگ و بوی متفاوتی ارائه دهیم. مثلا وفات دو امام (ع) را داشتیم که سعی کردیم به شخصیت‌هایشان بپردازیم، خصوصا امام باقر (ع) که مزارشان بقیع مدینه است. برنامه‌هایی از این دست زیاد داشتیم. مثلا بر سر مزار مادر امام رضا (ع) رفتیم و سلام بینندگان را رساندیم. در بخشی دیگر به فراخور موضوع، از حضور قاریان کشورمان که در اینجا حضور دارند بهره بردیم. مثلا یکی از قاریان در صحن مسجدالنبی قرآن تلاوت کرد که هم در فضای مجازی دیده شد و هم برای دیگر ملیت‌ها صدای این حنجره ایرانی و تسلطش جالب بود. همچنین بخشی به عنوان روایت حسی از بقیع،‌ مساجد و... را داریم و در کنار آن مختصات جغرافیایی و تاریخی اماکن را هم ارائه می‌دهیم.

یک انتقاد
رئیس ستاد حج و زیارت سازمان صداوسیما با اشاره به تراکم کار رسانه‌ای در حج، کاهش سهمیه برنامه‌سازان صداوسیما در حج تمتع در سال‌های اخیر را نادرست دانسته، از عدم همکاری عربستان به عنوان کشور میزبان انتقاد کرده و گفته است: متاسفانه در این خصوص با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستیم و از ظرفیت‌های بالای برنامه‌سازی، به‌ویژه مستندسازی در سرزمین وحی بهره‌گیری نشده است.

نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی:
صدا وسیما از سرزمین وحی برنامه‌های تاثیرگذار مخابره می‌کند

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدعبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی در دیدار با رئیس حج و زیارت صداوسیما و گروه اعزامی رسانه ملی به‌مراسم حج تمتع 98، ضمن تقدیر و تشکر از فعالیت‌های ارزشمند این گروه، کار آنها را مصداق آیه «الَّذِینَ یبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَیخْشَوْنَهُ وَلَا یخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ...» دانست و گفت: شما حال و هوای کشور را حرمینی و روحیه معنوی مردم را تقویت می‌کنید.
صداوسیما برنامه‌ها و خبرهای تاثیرگذار معنوی و آرامش‌آفرینی از سرزمین وحی برای مردم ایران و جهان مخابره
می‌کند.
سرپرست حجاج ایرانی تصریح کرد: ارزش خبرهای حج، تاثیرگذاری و انتقال انرژی مثبت آن با دیگر خبرها قابل مقایسه نیست.
حجت‌الاسلام والمسلمین نواب با وضو‌بودن اصحاب رسانه را در بالا بردن بار معنوی محتوای تولید شده، موثر دانست و گفت: وقتی با یاد خدا و با وضو کارتان را شروع می‌کنید، خداوند بار مثبتی را بر گزارش شما می‌گذارد که بر قلب مخاطبان تاثیرگذار است.
نماینده ولی فقیه در حج و زیارت کار رسانه‌ای در موسم حج را کار معنوی و ارزشمند دانست و خطاب به گروه اعزامی صداوسیما گفت: با معنویتی که در خود تقویت می‌کنید، بار مثبت و تاثیرگذاری کارتان را بیشتر
نمایید.
وی با قدردانی از فعالیت‌های گروه خبری رسانه ملی در حج امسال گفت: مصر هستیم که برنامه‌های معنوی موثر برای مخاطبان صداوسیما تولید شود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین نواب ابراز امیدواری کرد که همگان از جمله فعالان رسانه‌ای از دستاوردهای سفر معنوی حج بهره‌مند شوند.

ترانه فروردین

رسانه