کمیتــه حقیقت‌خوار!

این کمیته در بیانیه خود، شورای نظامی را از نقش‌آفرینی در کشتار اعتصاب‌کنندگان تبرئه کرد. فتح‌الرحمان یوسف، رئیس کمیسیون تحقیقاتی در دادستانی در کنفرانس مطبوعاتی در خارطوم پایتخت سودان اظهار کرد: دستور پاکسازی منطقه فعالیت‌های غیرقانونی به کمیته امنیت شورای انتقالی نظامی داده شده ولی دستوری در رابطه با پراکنده کردن تجمع‌کنندگان داده نشده بود. بنا به گفته او، در درگیری‌های ماه گذشته میلادی 87 نفر کشته و 63نفر زخمی شدند. این در حالی است که کمیته پزشکان سودان یک هفته پس از آن حادثه، تعداد کشته‌شدگان را 128 نفر اعلام کرده و گفتند حدود 500 نفر نیز در این اعتراضات زخمی شدند.
وی افزود: 9 افسر بلندپایه مغایر با دستورات صادره عمل کردند. یک گروه از نیروهای امنیتی به رهبری یک ژنرال، با گاز اشک‌آور و گلوله‌های واقعی به معترضان حمله کرده‌اند. حمله به سوی مردم از سوی افرادی انجام شد که ماسک بر صورت داشتند.
بازگشت معترضان به خیابان‌ها
به نوشته روزنامه سودان‌تریبون، به دنبال انتشار گزارش کمیته تحقیقات درباره حمله به اعتصاب‌کنندگان خارطوم، از عصر روز شنبه مردم در خیابان‌های این شهر تظاهرات برپا کردند به‌گونه‌ای که چند خیابان مهم خارطوم مسدود شد و پلیس برای متفرق کردن تظاهرکنندگان از گاز اشک‌آور استفاده کرد. معترضان که از تبرئه شدن شورای نظامی به‌شدت عصبانی بودند، با آتش زدن لاستیک در خیابان‌ها، راه مواصلاتی خارطوم با استان‌های الجزیره و الوسط را با سنگ‌چین‌کردن مسدود کردند.
در همین حال، چند نفر از رهبران ائتلاف آزادی و تغییر ازجمله محمد ضیاء‌الدین و عباس مدنی در صفحه‌های خود در شبکه‌های اجتماعی با محکوم کردن گزارش کمیته تحقیقات دادستانی نوشتند: بر اساس توافقی که این ائتلاف با شورای نظامی انجام داده است، باید کمیته‌ای مستقل درباره حمله به اعتصاب‌کنندگان خارطوم تشکیل شود. این کمیته تاکنون تشکیل نشده است، لذا انتشار گزارش کمیته تحقیقات دادستانی غیرمعقولانه به نظر می‌رسد.
از سوی دیگر، اتحادیه صنفی مشاغل (پزشکان، مهندسان و معلمان) که نقش مهمی در تظاهرات و اعتصابات علیه نظام عمرالبشیر و تحولات پس از این نظام را داشت، در واکنش به گزارش کمیته تحقیقات دادستانی اعلام کرد: این گزارش چیزی نبود که ملت سودان انتظار آن را داشتند. گزارش مزبور ضربه‌ای علیه مردم سودان و جامعه جهانی است. حزب کنگره سودانی نیز با نپذیرفتن گزارش مزبور اعلام کرد: این گزارش نشان می‌دهد که باید کمیته مستقلی برای انجام تحقیقات درباره حمله به اعتصاب‌کنندگان تشکیل شود.
انجمن پزشکان سودان هم گزارش کمیته تحقیقات دادستانی را بسیار سطح پایین و بی‌مایه خواند و اعلام کرد: این گزارش با حجم جنایاتی که نظامیان مرتکب شده‌اند، تناسبی ندارد. این انجمن برای ارائه اسناد و مدارک درباره جنایات نظامیان به کمیته مستقل تحقیقاتی اعلام آمادگی کرد.
وضعیت نامشخص گمشده‌ها
در کنار کشته و مجروحانی که سرکوب شدید ماه پیش به دنبال داشت، تعداد زیادی از معترضان و متحصنین ناپدید شده‌اند که هنوز هیچ خبری از آنها در دست نیست. یکی از آنها عبدی عثمان، جوان 18 ساله‌ ساکن منطقه شرق النید در حومه شرقی خارطوم است. زکیه خلیل، دخترخاله این جوان که طی این مدت پیگیر پیدا کردن او است، در این زمینه به الجزیره انگلیسی می‌گوید: او به‌هیچ وجه جوان آشوب‌طلبی نبود. او بیشتر ساعات روز در محله یخ می‌فروخت و در روز حادثه به همراه تعدادی از دوستانش در مسیر رفتن به جمع تحصن‌کنندگان بود.
چیزی که زکیه و بسیاری از خانواده‌ها همچون او را نگران کرده، روایت‌هایی است که برخی مجروحان آن سرکوب بازگو کرده‌اند. آنها گفته‌اند تعداد زیادی از نیروهای واکنش سریع خارطوم را در حالی مشاهده کردند که در حال انداختن جنازه در رود نیل بوده‌اند. زکیه می‌گوید طی این مدت به همراه دیگر اعضای خانواده، تمام بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و ایستگاه‌های پلیس را جست‌وجو کرده‌اند اما هیچ اثری از این جوان 18 ساله نیست.
فعالان اجتماعی صفحه‌ها و حساب‌هایی در فضای مجازی باز کرده و از خانواده‌ها خواسته‌اند اگر عزیزان‌شان بعد از این حادثه گم شده‌اند، اطلاع‌رسانی کنند. تاکنون نام 17 نفر در این صفحات به صورت رسمی ثبت شده که نام عبدی عثمان هم در میان آنهاست. البته فعالان اجتماعی می‌گویند بسیاری از خانواده‌ها به فضای مجازی دسترسی ندارند و بر همین اساس تخمین زده می‌شود که تعداد واقعی افراد گمشده بسیار بیشتر از این آمار باشد.
نکته تاسف‌بار دیگر، وضعیتی است که برای تعدادی از پیداشدگان اتفاق افتاده است. بنا به گفته فعالان اجتماعی در خارطوم، بسیاری از این افراد بخشی یا کل حافظه خود را از دست داده‌اند و این نشان می‌دهد که این افراد در زمان ناپدید شدن به‌شدت از سوی نیروهای نظامی شکنجه شده‌اند. زکیه می‌گوید این روزها بیشترین نگرانی ما مربوط به پدربزرگ عبدی است. او در این باره می‌گوید: او فقط می‌خواهد بداند چه بلایی سر نوه‌اش آمده است، حتی اگر او مرده باشد.

علی باقری

بین‌الملل