مسؤولان بیایند کمی گپ بزنیم!

میثم عسگری، مدیرعامل مجموعه‌ آی‌گپ درباره این تغییرات بیان کرد: در سال 97 ما دور جدید فعالیت آی‌گپ را شروع کردیم. در این مسیر نگاهمان این بود تا آن را از یک پیام‌رسان صرف به شبکه اجتماعی تمام خدمات تبدیل کنیم تا بتوانیم خدمات مختلفی را به کاربرانمان ارائه دهیم. در این فضا برای تعاملات بین کاربران برای اولین بار از تماس‌های صوتی و تصویری استفاده کردیم و آنها را در قالب آی‌گپ گنجاندیم. علاوه بر اینها ما فضای متفاوتی از پیام‌رسان‌ها را در حوزه فیلم و سریال و همچنین بات‌های کاربردی ایجاد کردیم. این اتفاقات برای سال 97 بودند و برای امسال می‌شود به سرویس‌های دیگری مثل نظرسنجی برنامه‌های تلویزیونی، بازی و سرگرمی و سرویس‌های آنلاین اشاره کرد. همچنین تعامل با صدا و سیما در این فضا جزو اقداماتی است که به‌زودی توسعه پیدا می‌کند.
چند برنامه در یک مجموعه
او اضافه کرد: در واقع ما به این سمت رفتیم که به جای چند برنامه مختلف، همه اتفاقات را در یک شبکه اجتماعی بگنجانیم. برای این اتفاق با شرکت‌های مختلفی که در فضاهای مختلف تخصص داشتند هم تعامل داشتیم. در حال حاضر ما حتی با شرکت کارپینو هم همکاری داریم و بسته‌های ویژه سفرهای درون‌شهری را به کاربران برای اولین بار در کشور و فقط در آی‌گپ ارائه می‌دهیم.
در فضای تصویری هم این شرکت اقداماتی انجام داده است که آن را بیشتر به سمت فضای وی‌او‌دی‌ها سوق داده، عسگری در این باره می‌گوید: راهبرد این اتفاق از سال گذشته شکل گرفت و به دلیل پایه‌ریزی که هر پلتفرمی نیاز دارد، اجرای آن به امسال موکول شد. مجوز این بخش را از سازمان صدا و سیما و سازمان صوت و تصویر فراگیر گرفتیم و بیشتر فعالیت‌هایمان در حوزه فضای رسانه‌های تعاملی یا همان وی‌او‌دی‌هاست.
کمیت مهم نیست
تعداد کاربران و میزان مخاطبان آی‌گپ هم از مواردی بود که مدیرعامل آی‌گپ درباره‌اش می‌گوید: در حال حاضر نزدیک به سه میلیون کاربر داریم و واقعیت این است که خیلی هم به دنبال آن نیستیم که مدام اعلام کنیم این تعداد به ما اضافه شد یا فلان میزان کاربر داریم. برای ما لذت بردن کاربر از فضای آی‌گپ خیلی مهم‌تر از ارقام این‌چنینی است؛ این که بتوانیم فضایی را ایجاد کنیم تا هر تعدادی که از برنامه استفاده می‌کنند به بهترین شکل از امکاناتی که وجود دارد بهره‌مند شوند برایمان اولویت بیشتری دارد.
با تمام اینها وقتی نگاهی به آمار کاربران پیام‌رسان‌های داخلی می‌اندازیم، متوجه میزان استقبال خیلی معمولی و حتی کم از آنها می‌شویم؛ موضوعی که همچنان بحث آن مطرح است و عسگری درباره‌اش معتقد است: استقبال مردم از شبکه‌های داخلی به چند موضوع برمی‌گردد، یکی از آنها بحث تبلیغات و اطلاع‌رسانی کل فضای رسانه‌ای کشور است. و به نظر من به عنوان یک کارشناس رسانه در این حوزه بعد از فیلتر تلگرام، سیاست خوبی برای معرفی پیام‌رسان‌های داخلی شکل نگرفت، در واقع این که یک دفعه گفته شد این شبکه بد است و این چند پیام‌رسان خوب‌اند. این به گونه‌ای کج‌سلیقگی محسوب می‌شود و دافعه‌ای را رقم زد که نتیجه‌اش این شد که می‌بینید.
مشکلات زیرساختی
او با اشاره به چالش دیگری که در این باره وجود دارد، افزود: مساله دیگری که در این بین وجود دارد، به جریان زیرساختی و فنی ماجرا برمی گردد. ما کدام مجموعه را در کشور سراغ داریم که برای این موضوع هزینه برآورد کردند و بودجه در نظر گرفتند؟ زمانی که ما وارد فضای رقابتی شدیم، دولت باید حیطه‌ای را درنظر می‌گرفت تا این امکان هرچه بهتر با پرداخت درست به زیرساخت‌های لازم و موارد جزئی‌تری مثل پهنای باند و... فراهم شود. این واقعا جای سوال دارد که چه قدر در حوزه دانش فنی و فناوری لازم این موضوع کار شده است؟ کافی است پهنای باند شبکه‌های اجتماعی خارجی را با آنچه ما در اختیار داریم مقایسه کنید. اگر بخواهم ساده‌تر بگویم این می‌شود که آنها چه سرعتی نسبت به ما دارند، موضوعی که به همان فضای زیرساختی برمی گردد. در این حوزه خیلی از وظایفی که دستگاه‌های مختلف نسبت به پیام‌رسان‌ها داشتند، انجام نشده و تنها در بعضی بخش‌ها قدم‌هایی برداشته شده که اصلا کافی نیست.
از کمبود تبلیغات تا عدم حمایت
و اما داستان تعدد پیام‌رسان‌ها و گیج شدن کاربر در انتخاب آنها، جزو مواردی است که نمی‌توان ساده از آن گذشت. در ادامه این گپ‌وگفت عسگری هم با انتقاد به این موضوع بیان کرد: این دغدغه که چرا این تعداد پیام‌رسان و شبکه وجود دارد، تشریح کرد: کاملا درست است و باید از ابتدا برای آن فکری کرده و راهبردی در این بخش بین دست‌اندرکاران ایجاد می‌شد. در آغاز با حدود شش پیام‌رسان داخلی‌ها کارشان را شروع کردند و بعد از تعداد آنها کاسته شد تا به آنچه که امروز می‌بینید، رسیدیم. در این جریان بعد از گذشت مدتی بدون هیچ ارزیابی اصولی و تنها به شکل سلیقه‌ای و سیاسی، دو پیام‌رسان را به عنوان مرجع معرفی و از آنها نیز کمی جدی‌تر حمایت کردند. اتفاقی که حتی مدیران آن پیام‌رسان‌ها را هم ناراحت کرد و حمایتی که قرار بود اتفاق بیفتد را نوعی آسیب می‌دانستند. بعد از چند ماه یکی دیگر هم بر مبنای داشتن یک میلیون کاربر به جمع آنها اضافه شد، انتخابی که آن هم بدون ارزیابی اتفاق افتاد. در این بین تغییر ماهیت پیام‌رسان‌ها به شبکه‌های اجتماعی یکی از مواردی است که می‌تواند کمک‌کننده باشد. علاوه بر اینها می‌شود که حمایت‌ها به سمت یکی دو پیام‌رسان که از نظر فنی و ساختاری اصولی‌ترند برود تا آن برنامه با قدرت بیشتری به کارش ادامه دهد.
مدیرعامل آی‌گپ ادامه داد: موضوع دیگری که وجود دارد این است که برخی از پیام‌رسان‌ها از ظرفیت خوبی در حوزه ساختاری برخوردار هستند و ما هم در بعضی محافل مطرح کردیم که اگر اینها با هم در یک قالب ادغام شوند، قطعا اتفاق بهتری رخ می‌دهد. این گونه سرعت و اثربخشی که مدنظر همه ماست به بهترین شکل اجرایی می‌شود. صحبت این موضوع تا الان به صورت جدی مطرح نشده و گاهی جسته و گریخته بحث آن در جلسات پیش می‌آید. اینجا وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی می‌توانند نقش موثری داشته باشند. به هر حال وقتی در هر صنعتی از ادغام صحبت می‌شود، ماجرا به امکاناتی برمی‌گردد که دولت می‌تواند به عنوان بازیگردان این عرصه فراهم کند. در جریان این اتفاق دو طرف با این‌که چیزهایی را از دست می‌دهند اما به یک دستاورد اصولی و بزرگ می‌رسند، مثل عمل جراحی ضروری که دوران درمانی را دارد اما در نتیجه باعث سلامتی می‌شود.
خودخواهی برای ریاست
در این بین البته بعضی از شرکت‌ها حاضر به فکر کردن به ادغام نیستند، بحثی که عسگری هم آن را تایید کرد و گفت: دقیقا همین طور است، چون بعضی مدیران می‌خواهند به هر شکلی مدیر بمانند اما واقعا به چه قیمتی من مدیر بمانم ولی مجموعه و مخاطبم پیشرفت نکند و همچنان در کشور همه از کاربر گرفته تا مسؤولان انتظار کار بزرگ داشته باشند. اینجا گاهی بحث فنی هم پیش می‌آید و دوستانی می‌گویند که چون ما از فلان تکنولوژی بهره‌مندیم پس پیشروتریم و شما بیایید با ما ادغام شوید تا ما رئیس بمانیم. با این حال من به عنوان یک فرد ذی‌نفع می‌گویم که خیلی راحت می‌شود با ارزیابی و شاخصه‌های اصولی مدون همه چیز از امکانات گرفته تا دارایی‌ها، توانایی‌های فنی و بازاریابی را مشخص کرده و ادغام انجام شود.
اگر قرار است که دولت حمایت کند باید این کار را به صورت یکدست انجام دهد. این که برخی مسؤولان سمت پیام‌رسانی را می‌گیرند که هیچ دلیل فنی برایش قائل نیستند و فقط می‌خواهند دیگری نباشد چون با آنها همسو نیستند، جوابگوی مخاطبی که آن را انتخاب می‌کند، نخواهد بود. همچنین این که فضا برای یک پیام‌رسان در رویدادها و جاهایی فراهم می‌شود تا خودش را معرفی کند و بعد بقیه از هر چیزی محروم باشند، چندان جالب نیست و باعث دلسردی می‌شود. علاوه بر این با چنین رویکردی، مردم هم حساس شده‌اند، این که گاهی می‌بینیم یک مسؤول بلندپایه در سازمان‌های مختلف فلان پیام‌رسان را حمایت می‌کند و به این اپراتور و آن جمع در نشست‌های مختلف مدام بگوید که این پیام‌رسان را حمایت کنید خیلی اثربخش و راهبردی نخواهد بود چون پشتوانه فنی و اصولی ندارد.

جانبداری غیرفنی از یک پیام‌رسان

عسگری با انتقاد از این رویکرد اضافه کرد: این جریان به شکلی است که به کل سراغ یک سری از پیام‌رسان‌ها نمی‌آیند، همان‌طور که ما در آی‌گپ حداقل از شهریور97 تا امروز نتوانستیم یک جلسه با دولت که سیاست‌گذار اصلی این حوزه است، داشته باشیم.
در این فاصله به درخواست خودم تنها یک بار توانستم مدیرعامل شرکت زیرساخت را ببینم، نه آقای وزیر، معاونان و... را. در همین بین پیام‌رسان‌هایی هستند که در مورد آنها قضاوتی نمی‌کنم و امیدوارم از ما قوی‌تر باشند، برای آنها فضای نمایشگاهی فراهم می‌شود، جلسات ویژه و نشست‌های خبری می‌گذارند، نامه‌های سفارشی به سازمان‌ها و نهادهای مختلف زده می‌شود و مواردی که از جایی به بعد مردم هم متوجه سفارشی‌سازی آن می‌شوند. حتی شما آی‌گپ را اگر در توییتر جست‌و‌جو کنید، در یکی از پربازدیدترین توییت‌های مرتبط، گفت‌وگوی مدیرعامل آی‌گپ با وزیر ارتباطات می‌آید! در صورتی که آن موضوع برای پیام‌رسان گپ بوده است و این نام‌گذاری هم داستان‌هایی دارد که مفصل است.
مدیرعامل آی‌گپ در آخر یادآور شد: در هر حال ما تلاش خودمان را می‌کنیم و از سال گذشته حتی در حوزه طراحی هم این نگاه و راهبرد جدید را لحاظ کردیم. روندی که در فضای رابط کاربری با یک مزیت فوق‌العاده رقابتی و ویژه امسال عرضه می‌شود و این جریان ادامه دارد.

پیام‌رسان یا شبکه اجتماعی خدمات؟

این‌که آیا چنین امکاناتی باعث دور شدن پیام‌رسان از رسالت اصلی آن نمی‌شود؟ موضوعی بود که عسگری در پاسخ به آن گفت: واقعیت این است و این طور نیست که به واسطه فعالیت‌های مختلف، دیگر پیام‌رسان‌ها در دنیای امروز به این سمت حرکت می‌کنند تا صرفا یک پیام‌رسان نباشند. همان‌طور که اگر شما به پیام‌رسان‌های مختلفی که در دنیا فعال هستند هم نگاه کنید، می‌بینید که مثلا در شبکه وی‌چت خدمات مختلفی در حال ارائه به کاربر است، یا نمونه معروف‌تر آن اینستاگرام است که این روزها قابلیت تماس تصویری و فضای فروشگاهی دارد. برنامه‌ای که با محوریت اشتراک عکس در ابتدای فعالیت شکل گرفت و هرروزه در حال ارتقاست. بر همین اساس به نظر من این که پیام‌رسان می‌تواند به سراغ فضاهای مختلف که امکان آن را دارد و کاربر استقبال می‌کند، برود و به صورت کامل آن خدمات را ارائه دهد، هیچ اشکالی ندارد و از نظر فنی یک مزیت نیز محسوب می‌شود. همین مزیت این اجازه را می‌دهد یک برنامه بخش‌های مختلفی از دنیای تصویر و فیلم و سریال‌ها گرفته تا تعاملات مالی و حتی بازی و سرگرمی را در آی‌گپ داشته باشیم.

فاطمه شهدوست

رسانه