نگاهی به فیلم‌هایی که دیگر کشورهای جهان درباره مساله فلسطین ساخته‌اند

زیر شاخه‌های زیتون

معمولا وقتی به روز جهانی قدس می‌رسیم و از منظر سینمایی به آن نگاه می‌کنیم، به شکلی تکراری و کلیشه‌ای اسامی فیلم‌های ایرانی که درباره مظلومیت و مقاومت مردم فلسطین ساخته شده است را ردیف و قصه‌های آنها را مرور می‌کنیم و گلایه می‌کنیم که چرا سینمای ما آن‌طور که باید و شاید و شایسته است به این مساله مهم جهان اسلام نپرداخته است. اما واقعیت این است که اگر یک بار هم نیمه پر لیوان را ببینیم، سینمای ایران در این چهار دهه‌ای که از انقلاب اسلامی می‌گذرد، به سهم و توان خود نیت خیر در این زمینه داشته و توانسته به قدر بضاعت به مساله فلسطین ادای دین کند و در قالب قصه‌های مختلف و البته ساخت فیلم‌های تاثیرگذار مستند، به جنایات رژیم صهیونیستی اشاره کند. هرچند اذعان داریم که این تلاش می‌توانست بیشتر از اینها باشد، اما با توجه به همه مسائل و مشکلات ساخت چنین آثاری، سینمای ایران کوششی درخور در این عرصه داشته است و احتمالا به جز خود فلسطین، مهم‌ترین کشوری است که بیشترین سهم را در بازتاب مظلومیت و مقاومت مردم فلسطین داشته است.
کد خبر: ۱۲۰۹۱۳۴

خاموشی جهان عرب
به‌جز خود کشور فلسطین که گاهی درباره جریان مقاومت و جنایات رژیم صهیونیستی فیلم می‌سازد، دیگر کشورهای عربی چندان به این موضوع نمی‌پردازند و گاهی اگر هم فیلمی در این زمینه ساخته می‌شود، بیشتر دغدغه شخصی فیلمساز است نه سیاست سردمداران حکومتی آنها. بیشتر کشورهای جهان عرب به‌دلیل روابط و مناسبات سیاسی بیشتر ترجیح می‌دهند، چشمشان را بر مساله فلسطین ببندند تا مبادا با رژیم صهیونیستی و عربستان دچار چالش شوند.

چشم بسته آمریکا و هالیوود
درباره سینمای هالیوود و آمریکا که طبیعتا مساله مشخص است و انتظاری هم از توجه آنها به مساله فلسطین وجود ندارد. وقتی بخش مهمی از هنر - صنعت فیلمسازی آمریکا و هالیوود در دست افراد یهودی و با گرایشاتی نزدیک به رژیم صهیونیستی است، کدام کمپانی، تهیه‌کننده و فیلمسازی است که جرات و جسارت کند و فیلمی درباره جریان مقاومت و مظلومیت فلسطینی‌ها و جنایات رژیم صهیونیستی بسازد؟ باز اگر در شرایطی استثنایی، اتفاقی در این زمینه بیفتد و فیلمی با این رویکرد و نگاه ساخته شود، در سینمای مستقل آمریکا خواهد بود. تازه نباید مزاحمت‌ها و فشارهای احتمالی در این خصوص را هم نادیده گرفت.

کمی تا قسمتی اروپای غربی
شاید به‌جز محوریت ایران در ساخت فیلم‌هایی درباره فلسطین، تا حدودی بتوان به همراهی برخی کشورهای اروپای غربی اشاره کرد که گاهی برای ساخت آثاری درباره جنایات رژیم صهیونیستی و جریان مقاومت اقدام می‌کنند. البته ممکن است نگاه آنها کاملا همسو با نگاه ایران نباشد و نقدهایی هم به برخی مسائل فلسطین داشته باشند، اما بی‌تردید نگاهی منفی به اقدامات خصمانه و جنایتکارانه رژیم صهیونیستی دارند و این حجم از سبعیت را نسبت به یک ملت مظلوم برنمی‌تابند.
این حمایت و همراهی معمولا با سرمایه‌گذاری قشرهای روشنفکر اروپایی همراه است و آنها با انتخاب کارگردانی معمولا فلسطینی یا دیگر کشورهای عربی، در این زمینه دست به تولید فیلم‌های مستند و داستانی می‌زنند و از آنها حمایت مالی می کنند. هدف آنها نوعی افشاگری و روشنگری علیه اسرائیل است که غالبا در جشنواره‌های هنری اتفاق می‌افتد، چون جنس این نوع فیلم‌ها معمولا با معیارهای سینمای گیشه همخوانی ندارد. مضاف براین‌که جریان غالب و حاکم بر فضای رسانه‌ای اروپا هم چندان مجال مانور در زمینه این آگاهی بخشی را به آنها نمی‌دهد.
البته نزدیکی جغرافیایی اروپای غربی به سرزمین‌های اشغالی هم نقش به سزایی در این خصوص دارد و اگر وجدان بیدار و آگاهی باشد، نمی‌تواند چشمش را بر جنایات رژیم صهیونیستی و مقاومت مردم فلسطین ببندد.

دره گرگ‌ها

یکی از مهم‌ترین فیلم‌های خارجی که درباره مساله فلسطین ساخته شده، دره گرگ ها محصول کشور ترکیه است. فیلمی اکشن و خوش ساخت و ماجراجویانه که سال 85 در ایران هم اکران عمومی شد. قصه این فیلم درباره یک گروه کماندو اهل کشور ترکیه است که به فلسطین می‌روند تا یک فرمانده اسرائیلی را که مسؤول حمله اسرائیل به کاروان کمک‌رسانی غزه است به قتل برسانند. این فیلم که بیلی زین، بازیگر آمریکایی فیلم تایتانیک هم در آن بازی می‌کرد، اعتراض و خشم مقامات رژیم صهیونیستی را در پی داشت.

بازگشت به حیفا

بی‌اغراق نیست اگر بگوییم مهم‌ترین و موفق‌ترین فیلم سینمای جهان درباره مساله فلسطین و جنایات رژیم صهیونیستی، «بازمانده» از ایران و ساخته زنده‌یاد سیف‌ا... داد است، این فیلم براساس داستانی به نام بازگشت به حیفا نوشته غسان کنفانی (نویسنده و روزنامه‌نگار فقید فلسطینی) نوشته و ساخته شده بود. جالب است بدانید فیلمی با همین عنوان و براساس همین قصه هم توسط باسل خطیب سال 2005 و در سوریه ساخته شده است؛ خطیب در هلند و از یک خانواده مهاجر فلسطینی به دنیا آمد. همسر خطیب هم دیانا جبور کارگردان اهل سوریه است.
نکته قابل تامل درباره خطیب این است که او برای ساخت آثاری دغدغه‌مند درباره فلسطین و دیگر کشورهای مسلمان با مشکلاتی هم مواجه شده؛ نمونه بارز آن تحریم از سوی جشنواره فیلم کن است. آن‌طور که در کیهان آمده، خطیب در گفت‌وگو با روزنامه مصری الشروق گفت که فیلم «مریم» را با موضوع حوادث جنگ داخلی سوریه برای شرکت در جشنواره فیلم کن ارسال کرده، اما مسؤولان جشنواره نامه‌ای برای او فرستادند و اظهار کردند که این فیلم از ارزش هنری بالایی برخوردار است، اما به این دلیل که توسط وزارت فرهنگ سوریه تهیه شده نمی‌تواند در این جشنواره پذیرفته شود.

هانا. ک

کاستاگاوراس، کارگردان مشهور یونانی را به عنوان فیلمساز آثار سیاسی می‌شناسیم و فیلم‌های حکومت نظامی و زد او را حتما به یاد داریم.
او سال 1983 فیلمی به نام هانا. ک ساخت و در آن قصه یک وکیل‌مدافع یهودی آمریکایی به نام هانا کافمن را روایت کرد که وظیفه دفاع از یک فلسطینی را به عهده می‌گیرد که به اتهام تروریست بودن دستگیر و زندانی شده است. هانا که یکی از مخالفان سیاست‌های ظالمانه رژیم صهیونیستی در برابر فلسطینی‌هاست، در دفاع از وکیل‌مدافع فلسطینی‌اش می‌گوید اقدامات موکلش به‌منظور اعمال تروریستی نبوده، بلکه تنها هدفش پس‌گرفتن خانه‌اش بوده که اسرائیلی‌ها آن را به‌طور غیرقانونی غصب کرده‌اند.

درخت لیمو

این فیلم ساخته اران ریکلیس که محصول مشترک کشورهای فلسطین، آلمان و فرانسه است، یکی از متفاوت‌ترین فیلم‌هایی است که به مساله فلسطین و تهدیدها و فشارهای رژیم صهیونیستی می‌پردازد. درخت لیمو قصه یک زن بیوه فلسطینی است که در مرز میان اسرائیل و کرانه باختری در باغ لیموی خود در آرامش زندگی می‌کند ولی زمانی‌که وزیر دفاع اسرائیل و خانواده‌اش با او همسایه می‌شوند، مشکلات او نیز شروع می‌شود.
سرویس امنیتی رژیم صهونیستی با این ادعا که این باغ لیمو تهدیدی برای امنیت وزیر دفاع محسوب می‌شود، حکم به نابودی باغ می‌دهند!

تولد لیلا

این فیلم فلسطینی که رشید مشراوی آن را کارگردانی کرده، نوعی دیگر از فشار اسرائیلی‌ها و مظلومیت فلسطینی‌ها را به تصویر کشیده است؛ تولد لیلا داستان یک وکیل میانسال فلسطینی است که مقامات اسرائیلی او را از کار بیکار می‌کنند و او مجبور می‌شود برای امرار معاش راننده تاکسی شود. این یکی از فیلم‌هایی است که مشارکت اروپایی را همراه داشت و فیلم محصول مشترک فلسطین، تونس و هلند است.

باران حیدری

سینما

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها