470روز بدون «نشست خبری»

3 مرداد سال قبل بود که محمدباقر نوبخت با حالتی قهرگونه اعلام کرد قصد دارد از تمام مسئولیت‌هایش در دولت که یکی از آنها سخنگویی بود کناره‌گیری کند. البته این کناره‌گیری فقط در خصوص سخنگویی اتفاق افتاد و نوبخت همچنان در سایر مسؤولیت‌هایش از جمله ریاست سازمان برنامه و بودجه فعالیت می‌کند. از همان زمان تا کنون که بیش از 300 روز می‌گذرد دولت سخنگو ندارد و اطلاع خبرنگاران از اخبار دولت غالبا از طریق همان خبرهای جسته گریخته‌ای که محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور در حاشیه جلسات دولت اعلام می‌کند صورت می‌گیرد.
این در حالی‌است که سرعت تحولات و شرایط ویژه کشور می‌طلبد فردی به عنوان سخنگو به صورت مستمر در ارتباط با خبرنگاران در خصوص فعالیت‌های دولت اطلاع‌رسانی کند و در جلسات هفتگی و یا دو هفته یک بار به سوالات خبرنگاران در خصوص شرایط کشور پاسخ دهد. در چنین شرایطی دیروز اعلام شد که علی ربیعی از سوی دولت به عنوان سخنگو انتخاب شده است.
ربیعی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، وزارت‌کار را بر عهده داشت اما نمایندگان مجلس در 17‌مرداد سال قبل او را استیضاح کردند و خداحافظی او با دولت را رقم زدند. البته این استیضاح باعث قطع ارتباط کامل ربیعی با دولت نشد و اگرچه در این مدت مسئولیت رسمی نداشت اما به صورت غیررسمی وظیفه ارتباط دولت با نخبگان را بر عهده داشت و با انجام سفرهایی به عنوان نماینده دولت با اقشار مختلف مردم گفت‌وگو می‌کرد. همچنین در جلسات رئیس‌جمهور با گروه‌های مختلف هم هر از گاهی در کنار حسن روحانی دیده می‌شد. از چند روز قبل که محمود واعظی از انتخاب دو گزینه به عنوان سخنگویان احتمالی دولت خبر داده بود گمانه‌زنی‌ها حکایت از این داشت که احتمالا ربیعی یکی از آنهاست و اکنون اعلام این چهره به عنوان سخنگوی دولت، مهر پایانی‌ است بر گمانه زنی‌هایی که حدود یکسال است ادامه دارد.
ضرورت احیای نشست‌های رئیس‌جمهور
اما در این یک‌سال گذشته نه تنها دولت سخنگو نداشته که رئیس‌جمهور هم که معمولا سالی دو یا سه نشست خبری با خبرنگاران برگزار می‌کند روی خوشی به حضور در نشست‌های خبری نشان نداده و همین باعث شده تا آخرین نشست خبری رئیس‌جمهور، نشستی باشد که در زمستان سال 96 داشت و به این ترتیب بیش از 470 روز است که روحانی نشست خبری برگزار نکرده است. همه اینها در کنار هم دولت دوازدهم را به یکی از کم ارتباط‌ترین دولت‌ها با اصحاب رسانه (به لحاظ نشست‌های خبری رئیس‌جمهور و سخنگوی دولت) تبدیل کرده است. البته این به معنی بی‌ارتباطی کامل دولت با رسانه‌ها نیست و رئیس‌جمهور گاه و بیگاه نشست‌هایی با اصحاب رسانه دارد و یا در سفرهای استانی و یا پس از دیدار با مقامات و چهره‌های خارجی در جمع خبرنگاران حاضر می‌شود و به سوالات پاسخ می‌دهد اما چنین نشست‌هایی با نشست‌های خبری رسمی که با حضور رسانه‌های داخلی و خارجی برگزار می‌شود متفاوت است و چنین نشست‌هایی در دولت دوازدهم به شدت کمرنگ است. در این زمینه مقایسه نشست‌های خبری رئیس‌جمهور در دو سال ابتدایی دولت یازدهم و دوازدهم نشان می‌دهد که در ازای شش نشست خبری که روحانی در دو سال ابتدای دولت یازدهم داشت تنها دو نشست خبری در دولت دوازدهم برگزار کرده است. البته با انتخاب علی ربیعی به عنوان سخنگوی دولت امید است خلآ موجود در عرصه سخنگویی جبران شود اما کارشناسان معتقدند رئیس‌جمهور هم باید با برگزاری نشست‌های خبری، شکاف‌های ایجاد شده را ترمیم کند.

ضرورت حضور فعال دولت در مقابله با جنگ روانی دشمن
مهدی فضائلی / کارشناس ارشد رسانه
ارتباط دولت با مردم امری ضروری است. خصوصا در شرایط فعلی که کشور در آن قرار دارد. همچنین توقعات و مطالباتی که مردم از دولت دارند به مراتب بیشتر شده است. بنابراین ضرورت دارد دولت برای ارتباط بیشتر با اقشار مختلف مردم برنامه‌ریزی داشته باشد. بویژه در این زمینه حضور رئیس‌جمهور و اعضای دولت در مقاطع مختلف در بین مردم و اهالی رسانه می‌تواند موثر باشد. بخشی از این ارتباط هم به حوزه پاسخگویی و ارتباط با رسانه‌ها برمی‌گردد. متاسفانه مدت طولانی است که در ارتباط رئیس‌جمهور با رسانه‌ها وقفه ایجاد شده و مدت طولانی است که ایشان با رسانه‌ها نشستی نداشتند و با مردم صحبت نکردند و هم چند ماهی است که دولت بدون سخنگو بوده است. تعیین آقای ربیعی به عنوان سخنگوی جدید دولت می‌تواند بخش کوچکی از این خلآ را پر کند. امید است که این انتخاب، آغاز و فتح بابی باشد که بیش از پیش ارتباط دولت، ‌رئیس‌جمهور و اعضای کابینه با مردم و رسانه‌ها گسترش پیدا کند. به هر صورت در جنگ روانی، دشمن فعال است و دولت باید بتواند حداقل بخشی از عملیات روانی دشمن را با حضور در رسانه‌ها و سخن گفتن با مردم خنثی کند و همچنین پاسخگوی مسئولیت‌های خود باشد.

ایراد خطابه فایده‌ای ندارد
عبدا… ناصری / مشاور رئیس دولت اصلاحات
انتخاب سخنگو هر چند خیلی دیر اما به هر حال گامی مثبت است. آقای ربیعی نسبت به سخنگویان پیشین سابقه آشنایی بیشتری با رسانه دارد. ایشان در دوره اصلاحات زمانی که در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی بودند دائما با رسانه‌ها مراوده داشتند. بنابراین در بین تمام تیم دولت آقای روحانی از سال 92 به این‌سو آقای ربیعی از لحاظ آشنایی با رسانه از دیگران قوی‌تر و شایسته‌تر است. اما توجه به چند نکته ضروری است؛ اول این‌که آقای ربیعی باید دوران بی‌سخنگویی را جبران کند. دوم این‌که برای دو سال باقیمانده دولت برنامه کاملا رسانه‌ای و مقبول پی‌ریزی کند. سوم این‌که در مقام سخنگویی بپذیرد که درصدد تبلیغ برای رئیس‌جمهور و دولت نباشد. همچنین آقای ربیعی علاوه بر کار سخنگویی باید برای تمام اعضای کابینه برنامه گفت‌وگو تعریف کند. همچنین سخنگوی دولت باید برای ارتباط رئیس‌جمهور با رسانه و مردم برنامه مشخصی داشته باشد. الان چند ماه است که آقای روحانی با مردم از طریق تلویزیون سخن نگفته است. البته اگر قرار باشد آقای روحانی با حضور در برنامه تلویزیونی به سبک خطابه با مردم سخن بگوید بهتر است چنین اتفاقی نیفتد.