در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
همه «یوما» صدایش میکنند. خانهاش را که آب گرفت، پناه برد به جنگل، جنگل که نمیشود اسمش را گذاشت. چند درخت کوتاه که سایه کمرمقی هم دارد و یوما هم زیراندازش را آنجا پهن کرده است. زیراندازی که درواقع یک پتو است و از خیرین به او رسیده. از خانهاش چیزی نمانده و تمام وسایل خانه هم در سیل خراب شده است. اینجا هوا در روز به 50درجه هم میرسد. عرق صورتش را پوشانده است. در گرمای سخت حمیدیه، روزهدار هم هست، به عربی میگوید: «هیچ وسیلهای نداشتم. صبح نفهمیدم که اذان را کی گفتند.» بدون سحری، روزه گرفته و دیابتی هم هست. به او که میگویم با این شرایط چرا روزه گرفتی؟ جوابش ساده است: «مسلمانیام را اثبات میکنم. در هر شرایطی باید مسلمان بود.» این گوشهای از شرایط مردم سیلزده استانهای جنوبی است. فریده بردباری به همراه همسرش در چادر زندگی میکند. بردباری با فارسی دستوپاشکسته، میگوید خانهشان را که در روستای بیتشوکایه بود، ویران شده است، حالا به دشت پناهنده شدهاند و در چادر زندگی میکنند. فریده هم مانند یوما در گرمای هوای اهواز بدون هیچ وسیله سرمایشی روزگار میگذراند. فریده میگوید آسم دارد و این روزها که هوای اهواز هم شرجی و گرم است، نفس کشیدن برایش سخت است. چادری که فریده در آن زندگی میکند، پر از پشه است. در دمای بالای 40 درجه هیچ سیستم سرمایشی وجود ندارد و آفتاب تنها سرپناه مردم است!
مثبت 50درجه
روناک رستمی، مددکار اجتماعی است که این روزها از شهر زلزلهزده خود، سرپلذهاب برای رسیدگی به حال مردم سیلزده به خوزستان رفته است. او به ما میگوید: «دماسنج من در بعضی از روستاهای شادگان و سوسنگرد 50 درجه را هم نشان میدهد.» در شرایطی که در برخی روستاها آب پایین رفته است، مردم هم از محلهای اسکان به روستاها بازگشتهاند. مشکل اما از همین جا شروع میشود. گلولای و لجنی که در حیاط خانهها انباشته شده و قورباغهها از سروکولش بالا میروند و شورهای که بر دیوارهای سفید خانهها نشسته است؛ این تصویری است که مردم با آن روبهرو میشوند. رستمی توضیح میدهد که جای گزش پشه روی پوست همه اهالی سیلزده و مخصوصا کودکان وجود دارد. او البته میگوید که مار و عقرب هم در منطقه زیاداست و از لطف خداست که تا به حال هیچ کسی را به خاطر عقرب و مار به بیمارستان منتقل نکردهاند. او میگوید: «شاهد بوده خانوادهای در زمان ناهار داخل چادرشان نشسته بودند و سفره پهن بوده و داشتند ناهار میخوردند که یک مرتبه، ماری بزرگ، از سقف چادر به درون سفره افتاده.» روناک تعریف میکند درنهایت مار را کشتهاند، اما خطر جانی در کمین تمام کودکانی است که در چادرها زندگی میکنند.
پنج شش خانواده در یک اتاق
همه، جنوب را با گرمایش میشناسند و میدانند شرایط جوی و آبوهوایی در شهرهای جنوبی طوری است که وسایل سرمایشی خیلی جلوتر از سایر شهرها، ابتدا در استانهای جنوبی روشن میشود. به همین علت شبگردی در جنوب رواج دارد. حال با وجود سیل و آسیبی که به وسایل برقی وارد شده است، بسیاری از مردم، از گرما فراریاند. روش مردم برای خنک کردن خود، عجیب است. رستمی میگوید خانههایی که در آنها وسایل سرمایشی مانند پنکه سقفی داشتهاند شرایط بهتری دارند. از نظر این مددکار اجتماعی، آنها از خوشبختترین مردمان هستند. در این میان اما عده زیادی از مردم که پنکه برقی ندارند و سیل، کولر گازیشان را خراب کرده است، در گرما ماندهاند. برای آنها چارهای جز پناه گرفتن به خانههایی که پنکه سقفی دارند، نیست. در بسیاری از مواقع، پنج شش خانواده با هم، در یک اتاق کوچک در تمام روز وقت میگذرانند تا زمانی که با فرارسیدن شب، هوا کمی خنکتر شود و به خانههای خود بازگردند. رستمی توضیح میدهد در این شرایط مردم خوزستان، روزه هم میگیرند و در گرمای جانگداز بهسر میبرند.
توقف ساخت و ساز
همه فکر میکنند چون استان لرستان در منطقه خوش آبوهوایی مانند غرب ایران و در میان کوهها قرار دارد، گرما، راهی به پلدختر سیلزده ندارد و حالش هم خوب است. درصورتی که این طور نیست. پلدختری که سیل به سراغش رفته است، در جنوب استان لرستان قرار دارد و در مجاورت استان خوزستان سوزان واقع شده است. این روزها که هوا به سمت گرمی میرود، مشکلات بیشتر شده است. در مناطق سیلزده معمولان و پلدختر هم شرایط به همین شکل است و این گرماست که جولان میدهد. حجتالاسلام محمد صدارت مدتی است در قالب یک گروه جهادی، در روستاهای معمولان فعالیت میکند. او میگوید بعضی روزها، دمای هوا به 40 تا 50 درجه هم میرسد. صدرات اولین مشکلی را که در روستاهای سیلزده وجود دارد، توقف در ساخت و ساز میداند. او میگوید: «به خاطر ماه مبارک رمضان، کار ساخت و ساز، به بعد موکول شده لذا مردم مجبورند در چادرها زندگی کنند.»
امکان سیستم سرمایشی در چادرها وجود ندارد و از آنجا که سیل استان لرستان، وحشی و طغیانگر بوده است، بسیاری از وسایل منزل، از جمله وسایل سرمایشی را با خود برده است. هرچند صدارت، به همراه گروهی، برای اهالی سیلزده، کلمن آب تهیه کردهاند و وسایل برقی را که امکان تعمیر دارند تعمیر میکنند.
حشرات سیاه هدیه جدید سیل
مشکل مهم اهالی اما چیزی دیگری است. صدارت توضیح میدهد: «پیدا کردن یخ معضل بزرگ ماست.» سیل که آمد، وسایل و تجهیزات کارخانه یخ منطقه را با خود برد.
حالا اهالی منطقه با مشکل پیدا کردن یخ روبهرو هستند. در این بین، خانوادههای اندکی که یخچالشان در سیل سالم مانده است، برای خود و همسایهها یخ میسازند. شرایط اما در چادرها به بدترین شکل ممکن است. خانوادههایی که در چادر زندگی میکنند، با آب پاشیدن روی چادرشان و مرطوب کردن آن، سعی میکنند کمی از گرمای هوا بکاهند.
هرچند خانوادههایی که گل خانههایشان تخلیه شده است، روزها در خانهها زندگی میکنند، تا کمی خنک شوند و آفتاب کمتر اذیتشان کند. اما شب که خطر ریزش وجود دارد، از خانهها به بیرون میآیند و در هوای باز یا در چادرها میخوابند.
صدارت توضیح میدهد گلهای تخلیه شده از خانهها در کنار خیابانها ریخته شده است و همین باعث شده مأمنی برای زندگی و رشد حشرات موذی باشد. حالا دیگر به لطف سیل، حشرات سیاهرنگی به وجود آمدهاند که محلیها میگویند، قبلا وجود نداشتهاند. حشراتی که کسی نام آنها را نمیداند ولی خوب نیش میزنند.
هرچند که به همراه آنها حشرات دیگری هم هستند که به جان اهالی افتادهاند و از شیره جانشان تغذیه میکنند و بیماری را انتقال میدهند.
گرمازدگی و مار گزیدگی
شرایط در پلدختر دستکمی از روستاهای معمولان ندارد. اغلب اهالی که سیل خانههایشان را شسته و برده است، روزهای اول در خانه اقوام و دوستان زندگی میکردند.
حالا اما دو سه ماه از سیل میگذرد و ماندن در شرایطی که فشار اقتصادی بر سر بسیاری از خانوادهها سایه انداخته است، برای اهالی شهر جایز نیست. گلهای خانهها تخلیه شدهاند. این گلها هم در کنار خیابان و در شهر رها شدهاند. آفتاب تند به گلهای خشکشده میتابد و گرمای هوا را هم بیشتر میکند.
به واسطه همین گلها که در کنار خانهها رها شده است، حشرات موذی زیادی وارد شهر شدهاند. چند مورد عقرب و مارگزیدگی در بیمارستان، امام خمینی (ره) هم گزارش شده است.
لیلا شوقی
جامعه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
رییس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در گفتگو با جام جم آنلاین:
گفتوگوی «جامجم» با سیده عذرا موسوی، نویسنده کتاب «فصل توتهای سفید»
یک نماینده مجلس:
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جامجم»: