سیل با مواد غذایی چه می کند؟

در بسیاری از موارد، مواد غذایی حتی زمانی که آلوده به مواد شیمیایی یا میکروارگانیسم‌ها شده‌اند، ظاهری متفاوت از مواد غذایی سالم ندارند چرا که این آلودگی‌ها با چشم قابل تشخیص نیست.
غذاهای دور ریختنی
این مواد غذایی زیر را پس از سیل حتما دور ریخته و استفاده نکنید:
1-‌ مواد غذایی پیچیده شده در پارچه، کارتن، گونی پلاستیکی و کاغذ، از قبیل شکر، آرد، برنج، آبنبات‌ها، بیسکویت و محصولات مشابه، حبوبات و غلات.
2- مواد غذایی بسته‌بندی شده در ظروف نفوذپذیر از قبیل ظروف درب پیچدار (انواع مربا، ترشی و ...)، ظروف پلاستیکی درب‌دار و نوشیدنی‌های بسته‌بندی شده در قوطی‌های فلزی (در صورتی که در آنها آسیب دیده یا باز باشد) چرا که مسیرهایی برای ورود آب آلوده وجود دارد و در آنها کاملا نفوذناپذیر نیست.
3- غذاهای بسته‌بندی شده در ظروف شیشه‌ای دارای در پیچی که باید مواد غذایی آن و سر آن را دور بیندازید اما خود شیشه پس از استریل کردن قابل استفاده است.
4- مواد غذایی که در تماس مستقیم با آب سیل قرار گرفته‌اند نظیر میوه، سبزی، ماهی و گوشت.
5- قوطی‌های کنسرو آسیب‌دیده، دارای نشتی، متورم، سوراخ‌شده یا دارای خراش.
6- ظروف متخلخل یا وسایلی که در تماس با دهان افراد هستند نظیر پستانک و شیشه شیر نوزادان، ظروف یک بار مصرف کاغذی یا فومی یا پلاستیک‌های نازک و متخلخل.
7- ظروف و وسایل چوبی در تماس با سیلاب.
8- بستنی‌های نرم یا ذوب‌شده در یخچال.
9- تنها مواد غذایی بسته‌بندی شده بدون هر گونه درز و شکاف، کاملا بسته، غیرقابل نفوذ به هوا و آب و سالم از جنس فلز یا شیشه برای مصرف توصیه می‌شوند. با این وجود قبل از استفاده، سطح خارجی آنها نیز باید تمیز و ضد عفونی شود.
وقتی یخچال غرق در آب می شود
‌ اگر برق قطع‌ شده سعی کنید در یخچال و فریزر خود را تاجایی که می‌توانید بسته نگه دارید، تا سرمای داخل آن حفظ شود. اگر یخچال شما بدون برق باشد در صورت بسته بودن در آن، حداقل چهار ساعت می‌تواند مواد غذایی را سرد نگه دارد. در صورت تداوم قطعی برق بیش از چهار ساعت، تمامی مواد غذایی فسادپذیر آن نظیر گوشت، مرغ، تخم‌مرغ، پنیر و شیر را دور بریزید و سپس یخچال خود را با مواد مناسب ضدعفونی کنید. به یاد داشته باشید این مواد در صورتی که به‌درستی در یخچال یا فریزر نگهداری نشوند، حتی در صورت پخت کامل می‌توانند خطرناک باشند. فریزر نیز در صورت بسته بودن در آن و کاملا پر بودن، تا 48 ساعت می‌تواند مواد را در حالت انجماد حفظ کند. اگر پس از این مدت برق وصل شد در صورتی که هنوز ماده غذایی دارای کریستال‌های یخ است می‌توانید آن‌را پخته یا مجددا فریز کنید.
در صورتی که در باغ یا باغچه خود میوه و سبزیجات برای مصرف شخصی یا فروش پرورش داده‌اید، نکاتی را برای مصرف آنها به یاد بسپارید. سبزیجاتی یا میوه‌هایی که به صورت خام مصرف می‌شوند نظیر کاهو یا سبزی خوردن و توت‌فرنگی به دلیل تماس مستقیم با سیلاب آلوده، به هیچ عنوان نباید مصرف شوند. اما می‌توانید میوه‌های روی درختان در صورتی که سطح سیلاب به آنها نرسیده، پس از شستن با آب تمیز مصرف کنید.
اگر یخچال کاملا در سیلاب غوطه ور شده است، استفاده مجدد از آن توصیه نمی‌شود.
تمیز کردن و ضد عفونی کردن آشپزخانه پس از سیل
تمیز کردن مناسب و پاکسازی تمام سطوح و تجهیزاتی که در تماس باسیل قرارداشته‌اند، از اهمیت زیادی برخوردار است که از آن جمله می‌توان به ظروف، وسایل آشپزی، سطوح در تماس با مواد غذایی (سطح میزها، سینک، کابینت‌ها)، تجهیزات آماده‌سازی مواد غذایی، طبقه‌ها، دیوارهای کف و مبلمان اشاره کرد.
برای ضدعفونی باید مراحل زیر انجام شود:
1- شست‌و‌شوی دقیق و کامل ظروف با آب شرب تمیز و مواد شوینده مناسب.
2- آب‌کشی کردن با آب قابل شرب و تمیز.
3-‌ ضدعفونی کردن به مدت دو دقیقه با محلول تهیه شده از مخلوط کردن یک قاشق
سوپ خوری محلول سفیدکننده در 3 لیوان آب، آب داغ با دمای حدود 77 درجه سانتیگراد یا در صورت دسترسی با سایر مواد ضدعفونی‌کننده.
4- خشک کردن کامل ظروف در معرض هوا.
قوطی‌های کنسرو بسته و آسیب‌ندیده را می‌توان به مدت دو دقیقه در محلول تهیه شده به روش بالا ضدعفونی کرد یا این‌که می‌توانید به مدت دو دقیقه آنها را در آب جوش بجوشانید. برچسب‌ها قبل از ضدعفونی و شست و شو جدا شوند، چرا که در تماس با آلودگی بوده‌اند، اما تاریخ مصرف آنها را حتما به یاد سپرده و در صورت امکان، دوباره پس از خشک کردن قوطی روی آن قید شود. به یاد داشته باشید تا سلامت آب شرب برای مصرف توسط سازمان‌های ذی‌ربط اعلام نشده است، نمی‌توانید از این آب برای شست و شو و ضدعفونی استفاده کنید.

دکتر مریم قادری قهفرخی

متخصص صنایع غذایی