راز نرمش اف.ای.تی.اف

هشدار به معنی تمام شدن تعلیق نیست
مسعود براتی کارشناس مسائل اقتصادی
در یکی از بندهای بیانیه پایانی نشست فوریه اف.ای.تی.اف آمده است که اگر تا ژوئن 2019 ایران قوانین باقی مانده مرتبط با بحث اف.ای.تی.اف و مطابق با استانداردهای آن را اجرایی نکند، اف.ای.تی.اف افزایش نظارت‌های موردی و بازرسی‌های مربوط به شعب خارجی بانک‌های ایرانی را درخواست می‌کند و همچنین برابر با همین بیانیه اف.ای.تی.اف از ایران انتظار دارد که مسیر پیشرفتش در بحث اجرای استانداردهای تصویب قوانین را ادامه و اصلاحات لازم را انجام دهد. منظور اف.ای.تی.اف از قوانینی که انتظار دارد ایران آن را تصویب و اجرا کند به‌طور مشخص چهار مورد است. این چهار مورد یکی بحث اصلاح قانون مبارزه با پولشویی است که اف.ای.تی.اف همچنان منتظر اصلاح و تکمیل آن از سوی ایران است. همچنین قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم که سال گذشته از سوی ایران مورد اصلاح قرار گرفت هنوز مورد تایید اف.ای.تی.اف قرار نگرفته است و همچنین بحث الحاق ایران به کنوانسیون‌های پالرمو و مبارزه با تامین مالی تروریسم هم از جمله قوانین باقیمانده مورد اشاره اف.ای.تی.اف برای اصلاح و تکمیل است. با این وصف این هشدار اف.ای.تی.اف مبنی بر این‌که در صورت اجرایی نکردن قوانین باقیمانده از سوی ایران بازرسی‌ها بر شعب خارجی بانک‌های ایران تشدید خواهد شد به معنای تمام شدن تعلیق نیست و عنوان نشده که تعلیق ایران پایان می‌پذیرد بلکه تایید می‌کند که یک مورد نظارتی وضع و اضافه می‌شود. البته این مساله یک مرتبه بالاتر از شرایط فعلی است ولی به معنای بازگشت ایران به فهرست سیاه نیست. نکته دیگر این‌که با توجه به این‌که در شرایط تحریم قرار داریم همین الان هم نظارت‌های شدیدی بر شعب بانک‌های خارجی ایران مثل بانک ملی اعمال می‌شود. بنابراین محدودیتی که به صورت مشروط بیان شده موضوع خاص و جدیدی برای ایران نیست و نباید آن را به معنای بازگشت ایران به فهرست سیاه تلقی کرد.

ادامه تعلیق ایران تا بررسی نهایی لوایح باقی‌مانده
پیمان بهنیافر کارشناس اقتصاد بین‌الملل
در ارتباط با بیانیه اخیر اف.ای.تی.اف در مورد تمدید مهلت تصویب لوایح باید به این نکته اشاره کرد که لحن بیانیه اخیر تندتر از بیانیه قبل بوده تا به این ترتیب جمهوری اسلامی ایران را تحت فشار قرار دهند لوایح باقیمانده را تصویب کند، چرا که آنها به تصویب لوایح از سوی ایران نیاز دارند زیرا زمینه‌هایی ایجاد می‌کند که دور زدن تحریم توسط ایران بسیار محدودتر و سخت شود.
نکته دیگر این است که آنها تا زمانی که ایران بررسی لوایح را ادامه دهد مهلت را تمدید خواهند کرد، اما ما باید تکلیف خود را با دو لایحه باقیمانده مشخص کنیم. البته از آنجا که عواقب منفی تصویب این لوایح بیشتر از نقاط مثبت آن است، تصور می‌کنم مجمع تشخیص مصلحت آنها را رد کند. در این صورت می‌توانیم در اف.ای.تی.اف به واسطه یک دیپلماسی فعال اعلام کنیم به‌رغم رد این دو لایحه اکثر موارد را انجام داده‌ایم. بنابراین این‌گونه نیست که به‌دلیل تصویب نکردن این دو لایحه در گوشه رینگ قرار بگیریم، چرا که اغلب موارد را تصویب کرده‌ایم.
موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد، این است که پس از صدور بیانیه اخیر اف.ای.تی.اف برخی رسانه‌ها جوسازی کرده اند که این بیانیه آخرین مهلت برای ایران بوده و به این ترتیب فضاسازی می‌کنند تا مجمع تشخیص را تحت فشار قرار دهند، این در حالی است که با مراجعه به متن بیانیه متوجه می‌شویم این‌گونه نیست و اف.ای.تی.اف فقط یکی از بخش‌های اقدام متقابل را تهدید کرده که اگر از سوی ایران تصویب نشود از کشورها می‌خواهد نظارتشان را بر موسسات و افراد ایرانی بیشتر کنند.

بهترین شرایط، ادامه وضعیت فعلی است
حسین حاجیلو کارشناس اقتصاد بین‌الملل
اگر دو کنوانسیون از سوی ایران تصویب نشود ما همچنان در مرحله تمدید تعلیق لیست سیاه یا اقدامات مقابله‌ای قرار می‌گیریم. چون ایران بخش زیادی از برنامه اقدام اف.ای.تی.اف را اجرایی کرد و حق کشورمان نیست دوباره به لیست سیاه برگردد و از سوی دیگر اف.ای.تی.اف نمی‌خواهد با بازگرداندن ایران به لیست سیاه، ما را از ادامه همکاری ناامید کند، این نهاد همچنان می‌خواهد ایران را نسبت به خروج از لیست سیاه امیدوار نگه دارد. بنابراین بهترین اقدام این است که دو کنوانسیون که هزینه‌های بسیار زیادی برای ایران دارد از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام رد شود و دستگاه دیپلماسی تلاش کند روی مفاد دیگر مذاکره و گفت‌وگو کند.
گذشته از این، شیوه تصمیم‌گیری در اف.ای.تی.اف به‌گونه‌ای است که همزمان آمریکا، شورای همکاری خلیج فارس و رژیم صهیونیستی باید به خروج ایران از لیست سیاه رای مثبت بدهند که اساسا چنین چیزی امکان‌پذیر نیست. از این رو بهترین شرایط برای ایران این است که همچنان در حالت تعلیق باقی بماند و در این حالت لزومی ندارد به کنوانسیون‌ها بپیوندیم و همین میزان از اجرای تعهدات در برنامه اقدام برای باقی ماندن در حالت تعلیق کفایت می‌کند.
از سوی دیگر در حوزه اف.ای.تی.اف، ایران دو قانون داخلی را اصلاح کرد و پیگیر پیوستن به دو کنوانسیون نیز هست. نکته قابل تامل این‌که دو قانون داخلی اصلاح شده هنوز از سوی اف.ای.تی.اف برابر با بیانیه رسمی که صادر کردند، پذیرفته نشده است. رضایت اف.ای.تی.اف در شرایطی جلب می‌شود که برنامه اقدام 41 بندی به‌طور کامل اجرا شده باشد، با این‌که دولت و مجلس در چند ماه اخیر زمان و سرمایه بسیاری را برای اِعمال اصلاحات مدنظر
اف.ای.تی.اف در قوانین داخلی صرف کرده‌اند، اما این اصلاحات مطابق میل اف.ای.تی.اف نبوده است. بنابراین برنامه اقدام 41 بندی، از جنبه قوانین داخلی ناقص است و الحاق به کنوانسیون‌های پالرمو و سی.اف.تی، برنامه اقدام را تکمیل نخواهد کرد و عملا تاثیری در نشست بعدی نخواهد داشت.
از سوی دیگر اف.ای.تی.اف سه ضلع دارد و دو ضلع آن مربوط به پولشویی و تامین مالی تروریسم است و ضلع سوم آن هم به موضوع تامین مالی اشاعه گری اختصاص دارد.
در صورتی که ایران دو کنوانسیون را بپذیرد و مسائل مربوط به پولشویی و تامین مالی تروریسم که اف.ای.تی.اف در این باره اتهاماتی را متوجه ایران می‌کند، حل شود، به فاز سوم یعنی بحث اشاعه‌گری سلاح‌های کشتار جمعی یا موشک‌های بالستیک از سوی
اف.ای.تی.اف وارد خواهیم شد. در هر صورت ورود به موضوع سوم باعث افزایش فشارها علیه ایران خواهد شد. بنابراین بهترین اقدام این است که میزان تعهدات خود را در سطح کنونی حفظ کنیم تا فشارها وارد فاز جدید نشود.

تلاش برای ایجاد دو قطبی در ایران
حمیدرضا ترقی کارشناس مسائل سیاسی
به‌طور مسلم پیوستن ایران به لوایح پالرمو و سی.اف.تی برای طرف مقابل بسیار با اهمیت است. گروه‌هایی که در طرف مقابل ما منافعشان در پیوستن ایران به این لوایح است، آماده هستند که صبر کنند تا جمهوری اسلامی ایران در مهلت بیشتری به دلیل فشارهای اقتصادی و دیگر اقداماتی که آنها به موازات این فشارها انجام خواهند داد، مجبور به تصویب لوایح باقیمانده شود.
همچنین طرف مقابل به دنبال این است که از این‌گونه موضوعات برای ایجاد دو قطبی در کشورمان استفاده کند تا بتوانند در این فرصت اقدامات تبلیغاتی داشته و نظر خود را القا کند.
ایران باید هر چه سریع‌تر و بدون در نظر گرفتن تمدید یا عدم تمدید مهلت پیوستن ایران به اف.ای.تی.اف تصمیم خود را در مورد پالرمو و سی.اف.تی اتخاذ کند. طرف مقابل به دنبال خرید زمان برای تاثیرگذاری و هجمه بیشتر تبلیغاتی در کشورمان است تا از این شرایط برای تحمیل پالرمو و سی.اف.تی بر ایران استفاده کند.