جام‌جم 6 دلیل عدم بازگشت بخشی از ارز صادرات غیرنفتی را بررسی می‌کند

۱۵میلیارد یورو «غیرنفتی» کجاست؟

از مجموع 8/26 میلیارد یورو صادرات غیرنفتی ایران در هشت ماهه نخست سال جاری، تکلیف بیش از ۱۵ میلیارد یورو آن مشخص نیست؛ این عددی است که یک مقام بانک مرکزی مطرح کرده و در رسانه‌ها از آن به عنوان گم شدن 15 میلیارد یورو صادرات غیرنفتی کشور نام برده شده است.
کد خبر: ۱۱۹۰۴۰۵


پس از التهابات ارزی در سال جاری و هدر رفتن میلیاردها دلار از ارز کشور برای واردات کالاهای غیرضروری، تصمیم گرفته شد سازوکار واردات، صادرات و تخصیص ارز، سازمان‌دهی شود. به این ترتیب مقرر شد صادرکنندگان غیرنفتی ارز صادراتی خود را در سامانه نیما به فروش برسانند و در مقابل، واردکنندگان نیز بتوانند برای تأمین ارز موردنیاز خود از طریق همین سامانه که نرخ ارز در آن پایین‌تر از بازار آزاد است، اقدام کنند.
با اجرای این سیاست‌ها، به تدریج میزان ورود ارز به این سامانه افزایش یافت، اما معافیت‌هایی برای برخی صادرکنندگان در نظر گرفته شده بود که باعث شد به اندازه انتظار ارز به این سامانه وارد نشود.
در همین راستا، دولت از نیمه مرداد تصمیم گرفت تا با لغو معافیت‌ها، همه صادرکنندگان ارزی را مجاب کند که ارز خود را به جای محل‌های دیگر در سامانه نیما بفروشند تا علاوه بر تأمین ارز موردنیاز برای واردکنندگان، ورود ارز به این سامانه را نیز افزایش دهد و از ایجاد التهابات ارزی در بازار جلوگیری کند.
حجم ورود ارز حاصل از صادرات با اعمال این سیاست‌ها، رفته رفته افزایش یافت، اما همچنان فاصله زیادی با آنچه انتظار می‌رفت، وجود دارد. نکته مهمی که در این میان وجود دارد اظهارات اخیر مدیرکل سیاست‌ها و مقررات ارزی بانک مرکزی است.
مهدی کسرایی‌پور گفته است: بر اساس آمار هشت ماهه گمرک، حدود 8/26 میلیارد یورو صادرات غیرنفتی داشتیم که بیش از 15 میلیارد یورو از ارز صادراتی ایران که قرار بوده وارد سامانه نیما شود، بلاتکلیف است و مشخص نیست به کدام محل رفته است.
این موضوع را پیش از این رئیس‌کل بانک مرکزی نیز مطرح کرده بود که مابقی ارز حاصل از صادرات که قرار بوده به سامانه نیما بیاید، مشخص نیست به کجا رفته است.
البته بر اساس قوانین، صادرکنندگان سه ماه فرصت دارند ارز حاصل از صادرات را به کشور برگردانند و شاید این رقم تغییر کند، از سوی دیگر، بخشی از صادرات هم به عراق و افغانستان به صورت ریالی انجام شده است. مجموع صادرات ایران به عراق و افغانستان در هشت ماهه امسال هشت میلیارد یورو بوده است.

چیزی گم نشده است
دکتر حسین سلاح‌ورزی، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران درباره اظهارات مهدی کسرایی‌پور، مدیرکل سیاست‌ها و مقررات ارزی بانک مرکزی مبنی بر
گم شدن 15 میلیارد یورو به جام‌جم گفت: حتما منظور آقای کسرایی پور گم شدن پول نبوده بلکه وی معتقد است از کل صادرات انجام شده این مبلغ به سامانه نیما عرضه نشده است.
وی تاکید کرد: در بخشنامه 20 شهریور بانک مرکزی پنج روش برای بازگشت ارز حاصل از صادرات پیشنهاد شده بود که یکی از آنها عرضه در سامانه نیما بود و برخی صادرکنندگان با توجه به شرایطشان هزینه‌های بازاریابی در کشورهای هدف را می‌پردازند و از سوی دیگر اقدام به واردات مواد اولیه می‌کنند.
سلاح‌ورزی به زمانبر بودن بازگشت ارز حاصل از صادرات اشاره کرد و افزود: به دلیل تحریم‌های بانکی علیه ایران روند دریافت و پرداخت پول، هم با هزینه بالاتری انجام می‌شود و هم نیاز به زمان بیشتری دارد اما بانک مرکزی اعلام کرده صادرکننده باید پس از سه ماه از صادرات ارز خود را به سامانه نیما معرفی کند که این موضوع به بازنگری نیاز دارد.
نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران با بیان این‌که عمده ارزی که وارد کشور نشده مربوط به صادرات عراق و افغانستان است، تصریح کرد: ما وارداتی از کشورهای عراق و افغانستان نداریم به همین دلیل رسوب پول در این کشورها زیاد است. در این زمینه بانک مرکزی باید تمهیداتی را در نظر بگیرد تا صادرکنندگان با انگیزه بیشتری اقدام به صادرات به این کشورها کنند.

تکلیف ارز صادراتی فولاد مشخص نیست
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی می‌گوید فولاد و پتروشیمی‌ها بیشترین سهم در صادرات را دارند بنابراین 15 میلیارد یورو ارز صادراتی که همچنان وارد کشور نشده، مربوط به این دو بخش است.
هدایت‌ا... خادمی در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت در خصوص سرنوشت ارز صادراتی که وارد کشور نشده است، اظهار کرد: پتروشیمی‌ها در گذشته ارز صادراتی خود را در بازار آزاد به فروش می‌رساندند، اما از زمانی که فضای رسانه‌ها به این سمت رفت که چرا ارز صادرات پتروشیمی در بازار نیما عرضه نمی‌شود در حالی که آنها خوراک ارزان می‌گیرند، ارز پتروشیمی‌ها به سامانه نیما آمد و آنها ریسک کمتری می‌کنند که ارز را وارد نکنند یا در بازار آزاد به فروش برسانند.
نماینده مردم ایذه و باغملک در مجلس دهم شورای اسلامی تاکید کرد: بنابراین به نظر می‌رسد سهم بیشتر 20 میلیاردی که سرنوشت آن مشخص نیست، توسط صادرکنندگان فولادتأمین می‌شود. وی گفت: این مبلغ وارد کشور نشده است یا اگر وارد شده در بازار آزاد به فروش رفته و تسویه‌حسابی صورت نگرفته است.

توضیحات نهاوندیان درباره 15 میلیارد یوروی گمشده
معاون اقتصادی رئیس‌جمهور با ارائه توضیحاتی درباره خبر مربوط به گم شدن ۱۵ میلیارد یورو حاصل از صادرات غیرنفتی یادآور شد: با توجه به واقعیاتی که ما در صادراتمان داریم و مسائل تحریمی و محدودیت‌هایی که می‌گذارند باید از انعطاف‌پذیری کامل برخوردار باشیم.
به گزارش ایسنا، محمد نهاوندیان در حاشیه جلسه دیروز هیات دولت در جمع خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که آیا رقم ۱۵ میلیارد یورو از صادرات غیرنفتی ما گم شده یا خیر، افزود: سیاست ارزی تجاری کشور به صراحت و روشنی اعلام شده است. خود صادرکنندگان هم کاملا با این سیاست همراهند که ارز حاصل از صادرات باید به چرخه اقتصاد کشور برگردد، منتها با توجه به واقعیاتی که ما در صادراتمان داریم و مسائل تحریمی و محدودیت‌هایی که می‌گذارند باید از انعطاف‌پذیری کامل برخوردار باشیم.
معاون اقتصادی رئیس‌جمهور تاکید کرد: این‌که صادرکننده‌ای ارز خود را به مصرف واردات می‌رساند یا در سامانه نیما یا در صرافی‌ها عرضه می‌کند اینها جزئیاتی است که ما باید دست فعالان اقتصادی را باز بگذاریم. به‌هرحال صادرکننده‌ای که می‌خواهد صادراتش ادامه پیدا کند باید آن ارز را بدل به ریال کند تا بتواند در داخل یا تولید کند یا از عرضه‌کنندگان خریداری کند و اتفاقا آمدن ارز صادرکنندگان به بازار یکی از عوامل ثبات در بازار ارز در هفته‌های اخیر است.
نهاوندیان درباره وضعیت صادرات غیرنفتی نیز گفت: سیاست دولت در این باره این است که به سمت تسهیل تجاری حرکت کند و طبعا صادرات کشور همچنان که آمار شش‌ ماهه اخیر نشان داد، یک مسیر رو به رشد مستمر داشته و سیاست دولت حمایت از صادرات غیرنفتی است.

علل عدم بازگشت بخشی از ارز صادرات غیرنفتی
کارشناسان معتقدند این‌که همه پول صادرات غیرنفتی به سامانه نیما وارد نشده، چند علت دارد:
1.‌ بخشی از صادرات توسط سودجویان از طریق کارت‌های یک‌بار مصرف انجام شده است.
2. برخی صادرکنندگان، ارز خود را در بازار آزاد با قیمت بالاتر فروخته‌اند.
3. برخی صادرکنندگان ارز خود را در خارج از کشور، نگه داشته‌اند.
4. برخی صادرکنندگان با ارز خود اقدام به واردات کرده‌اند.
5. در برخی از جاها نیز معاملات از طریق دلار یا یورو انجام نشده و براساس دینار یا ریال معامله شده که قابل عرضه به این سامانه نیستند.
6. به علت تحریم‌های بانکی، صادرکنندگان از انتقال پول به داخل کشور، محرومند.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها