نگاهی به پدیده لیث نوبری

در یک اتفاق بی‌سابقه که احتمالا بحران قطع رابطه بین عربستان سعودی و قطر هم در آن بی‌تاثیر نبوده است، لیث نوبری، بازیکن سابق تیم ملی و پرسپولیس این شب‌ها به نمایندگی از ایران در برنامه حاضر است. اما فراتر از یک حضور، شهروندان کشورهای عربی با پدیده‌ای مواجه شده اند که علاوه بر یک کارشناس ورزشی، با شناخت کامل از فضای فرهنگی این کشورها و شرایط حاکم بر منطقه در برنامه حضور دارد. نوبری اصالتا خوزستانی، متولد کاظمین عراق و به زبان فارسی مسلط است. او همراه یونس محمود، کاپیتان سابق تیم ملی عراق به ستاره این روزهای این برنامه تبدیل شده است. این کارشناس فوتبال در عین کل کل‌های فوتبالی و کری‌خوانی با بقیه کارشناسان در قالب تحلیل‌های فنی و از موضع اقتدار، با ارائه یک هوش هیجانی بالای رسانه‌ای در قالب طنز توانسته جدی‌ترین مباحث را که عمدتا از سوی برخی حاضران تلاش می‌شود از فضای فوتبالی خارج و به حاشیه کشیده شود، مدیریت و تبدیل به فرصت کند. برای مثال وقتی یکی از کارشناسان تلاش می‌کرد او را با بحث‌های بعضا غیر فوتبالی و در زبان کنایه منفعل و عصبانی کنند، او ناگهان بحث را عوض می‌کند و به خواندن شعار معروف «ایران قهرمان میشه خدا میدونه که حقشه»... می‌پردازد و فضای طنزی را به وجود می‌آورد.
تاثیرگذاری این جریان سازی‌ها به حدی بوده است که کلیپ‌های این برنامه و حضور مربی تیم جوانان پرسپولیس در همین مدت کوتاه در یوتیوب چند میلیون مرتبه دیده شود‌. بسیاری از کاربران به تعریف و تمجید از ایران به‌واسطه این شهروند ایرانی عرب‌زبان پرداختند و برای مثال کاربری نوشت: او یک ایرانی است؛ با فرهنگ، باهوش، صبور. دیگری نوشت فکر می‌کنم تا پایان جام ملت‌های آسیا همه بینندگان المجلس تصمیم بگیرند فارسی صحبت کنند! پس از بازی ایران با عمان که همسر وی در پخش زنده‌ای از تهران حاضر شد: کاربری نوشت نجابت، اخلاق و متانت بخشی از فرهنگ ایرانی است. دیگری نوشت وقتی فرهنگ‌هایی مثل آذری، کردی، فارس و عرب ترکیب شوند یک ایران با فرهنگ به‌وجود می‌آید. یک کاربر عمانی نیز پس از شکست تیم ملی کشورش نظر داد: تیم ایران، تیم ماست؛ به امید قهرمانی!
متاسفانه در سال‌های اخیر شرایط سیاسی و روابط دیپلماتیک بین کشورهای منطقه به‌گونه‌ای پیش رفته که به دلیل سیاست‌های عربستان سعودی افکار عمومی روز به زور قطبی‌تر می‌شوند و از یکدیگر فاصله می‌گیرند‌. آیا برای این شرایط راه‌گریزی وجود دارد؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت بله، جامعه مدنی و شهروندان ایرانی عاملی هستند که می‌توانند با استفاده از ابزار فرهنگی و هوشمندی تاریخی این مسؤولیت را در حوزه دیپلماسی عمومی به‌عهده بگیرند.
لیث نوبری هرچند در دوران نسل طلایی فوتبال ایران کمتر دیده شد و بازی‌های ملی کمی به او رسید، اما با حضور موفق خود در حوزه رسانه تجربه موفقی را نشان داد؛ فرصتی که می‌تواند بهانه‌های مختلف و خلاقیت در حوزه‌های مختلف دیگر اجتماعی، فرهنگی از قبیل موسیقی، سینما و... با دیگر کشورها در شبکه‌های ارتباط جمعی و مجازی توسط بسیاری از چهره‌های توانمند تکثیر شود.
تکثیر این نمونه موفق رسانه‌ای و استفاده از ظرفیت‌های شبکه‌های اجتماعی به عنوان حوزه عمومی ارتباط‌گیری با شهروندان کشورهای جهان و منطقه در حوزه‌های دیگر می‌تواند تبعات مثبتی را همراه داشته باشد.

محمد ولوی

جام‌جم