چو گلدان پر گل لب پنجره

یک قانون برای همیشه

شما که نمی‌توانید معماری خانه را تغییر دهید به‌‌خصوص اگر مستأجر باشید، پس گلی را بخرید که با شرایط خانه‌تان سازگار باشد. قبل از خرید بهتر است در این باره کمی پرس‌وجو کنید. کتابخوانی، جست‌وجو در سایت‌های معتبر و مشورت با افراد باتجربه در خانواده یا گلفروشی گزینه‌های خوبی هستند، چون هدف شما از خرید گل که فقط زنده‌نگه داشتن آن نیست. شما دلتان گلدان‌های سالم و بانشاطی می‌خواهد که خانه را پر از انرژی و حس خوب کند.

چالش نوری آپارتمان‌نشین‌ها

زمستان که می‌شود، هم آفتاب کم جان می‌شود هم طول روز کوتاه؛ این یعنی گیاهان ساعت‌های بیشتری را از نور محرومند. پس سعی کنید نقاط نورگیر خانه را کشف کنید تا بتوانید به‌راحتی چینش گلدان‌هایتان را انجام دهید. خانه‌های ویلایی و بزرگ‌تر در این زمینه دست‌شان باز است، چالش نوری بیشتر برای آپارتمان‌نشین‌هاست.

پنجره‌ها را جدی بگیرید

در شرایط آب و هوایی کشوری مثل ایران، پنجره‌ها ارزان‌ترین و راحت‌ترین راه‌های دریافت نور برای گل‌ها هستند. ما در کشورمان آن‌قدر نور داریم که نخواهیم از لامپ‌های مصنوعی برای تأمین نور کمک بگیریم، البته به شرطی که در معماری‌های نو به آن توجه کافی شده باشد. در این صورت وقتی نور طبیعی به داخل خانه بتابد، ممکن است از چهار جهت شمال، جنوب، شرق و غرب یا ترکیبی از آنها مثلا شمال شرقی یا جنوب غربی نور داشته باشیم.

این یا آن؟

نور کم یا نور زیاد؛ کدامش باعث خراب شدن گل‌ها می‌شود یا کدام یک برای گل‌ها خوب است؟ زرد شدن برگ در بین گیاهان خیلی شایع است. علتش هم چند عامل می‌تواند باشد؛ اولی‌اش پیری است که در برگ‌های مسن یک امر طبیعی به حساب می‌آید. یا ممکن است در حالت کلی به خاطر نور یا آب کم و زیاد باشد. وقتی برگ‌ها شروع به زرد شدن می‌کنند، باید به دنبال علت آن باشیم تا بتوانیم با بر طرف کردنش بهترین شرایط را برای چگونگی مراقبت از گیاه فراهم کنیم.

هشدارهای ایمنی

با کم و زیاد شدن نور، گیاه خودش هشدارهای لازم را به ما می‌دهد. بهتر است با شناختن زبان گیاه این علائم را به خاطر بسپاریم تا راحت‌تر نیازش را برطرف کنیم. مثلا در نور خیلی زیاد پیچیدگی برگ‌ها اتفاق می‌افتد و برگ‌های جدید خیلی کوچک‌تر از برگ‌های فعلی هستند.

برگ‌ها سبز کمرنگ به نظر می‌رسند و در حالت خیلی شدید، سوخته یا قهوه‌ای می‌شوند. برگ‌ها پلاسیده و پژمرده می‌شوند، چون در اثر نور زیاد و مستقیم آب خود را از دست می‌دهند و در نور خیلی‌کم گیاهان گلدار گل نمی‌دهند.

برگ‌های چند رنگ، تنوع رنگی خود را از دست می‌دهند.

برگ‌های قدیمی می‌ریزند و برگ‌های جدید کمتر و کوچک‌ترند.

گیاه ضعیف می‌شود و رشد خیلی کندی دارد؛ به‌خصوص در فصل رشد.

برگ‌ها زرد و رنگ‌پریده و ساقه‌ها باریک و به سمت نور خم می‌شوند.

اگر خانه‌مان کم نور بود چه کنیم؟

اگر علاقه ما به پرورش گل‌های نوردوستی مثل شمعدانی بود و خانه‌مان کم‌نور بود چه کنیم؟ شما دو راه دارید: اول این‌که با نور مصنوعی مثل نصب لامپ‌های کوچک سدیمی این کمبود را جبران کنید که معمولا هزینه‌های آن نه به صلاح جیب‌تان است نه به نفع مصرف بهینه برق در کشور. دوم این‌که تناسب بین‌گل‌ها و نور خانه را رعایت کنید. روش دوم منطقی‌تر و راحت‌تر است به شرطی که اطلاعات‌تان را درباره گل‌های سایه‌دوست بیشتر کنید.

پنجره‌های شمالی

پنجره شمالی پنجره‌های پشت به آفتابند و در طول روز نور زیادی ندارند. بنابراین گل‌هایی را پشت این پنجره‌ها قرار می‌دهیم که نیاز به نور کمی داشته باشند یا به اصطلاح سایه‌دوست باشند. این گل‌ها همچنین به آب و رطوبت کمتری احتیاج دارند.

گل‌های مناسب این پنجره‌ها عبارتند از: برگ‌عبایی، سانسوریا، کالاتیا، اسپاتی فیلوم، آگلونما، پوتوس طلایی یا ابلق، پاپیتال مینیاتوری و زاموفیلیا. البته نور یکدست این پنجره‌ها برای گل‌هایی مثل بگونیا بسیار مناسب است.

پنجره‌های جنوبی

بیشترین مقدار تابش نور در طول روز ساعات اول صبح تا ظهر است. در این زمان چهار پنج ساعته، پنجره‌های جنوبی بیشترین نور را دریافت می‌کنند. گیاهانی که عاشق نور زیادند بهترین گزینه برای این پنجره‌ها هستند. به خاطر انجام فتوسنتز کامل، رشدشان هم بیشتر است. در زمستان که نور کمتر است می‌توانیم گیاهان بخش شمالی را به این قسمت منتقل کنیم. نور این پنجره‌ها در فصول گرم سال ممکن است حتی برای گیاهان نوردوست هم قابل تحمل نباشد بنابراین بهتر است با نصب یک پشت دری ساده یا فاصله دادن گلدان‌ها از پنجره، بیشتر آنها مراقبت کنیم. ساکولنت‌ها و کاکتوس‌ها شاخص‌ترین گل‌های این دسته هستند. از دیگر گل‌های نور دوست می‌توانیم به کراسولا، کروتون و شمعدانی اشاره کنیم.

پنجره‌های شرقی

این پنجره‌ها به سمت طلوع خورشیدند برای همین نور اول صبح را خوب می‌گیرند بدون آن‌که شدت آن زیاد باشد. معمولا در روزهای کوتاه پاییز و زمستان در نیمه دوم روز، نور به این پنجره‌ها نمی‌تابد. گل‌های مناسب برای پنجره‌های شمالی در این سمت هم رشد خوبی خواهند داشت، ولی در اواخر بهار و فصل تابستان، بهتر است برای جلوگیری از سوختگی برگ‌ها از یک پرده نازک استفاده کنیم.

گل‌های سرخس برگ شمشیری، نخل اریکا، پوتوس قلبی و شفلرا برای پنجره‌های شرقی مناسبند.

پنجره‌های غربی

این پنجره‌ها معمولا بعدازظهرها تا غروب آفتاب، نور می‌گیرند. اگر گل‌هایی خریده‌اید که خواهان نور کمی هستند این پنجره‌ها به خاطر نور روشن و غیرمستقیم برای روزهای اول نگهداری، مناسبند. در فصول گرم سال اگر دیدید مقدار نور زیاد است، نصب یک پشت دری ساده چاره کار است. گل‌های مناسب پنجره‌های غربی عبارتند از آلوئه‌ورا، پرنده بهشتی یا استریلیزیا، بعضی شمعدانی‌ها، عشقه و حسن‌یوسف. همچنین این پنجره‌ها برای گلدهی گل‌هایی مثل آماریلیس، آزالیا، بنفشه و داوودی بی‌نظیرند، ولی نور زیاد ممکن است فصل شکوفه دهی آنها را کوتاه کند. برای جلوگیری از این اتفاق آنها را از پنجره دور کنید تا زمان بیشتری از گل‌هایشان لذت ببرید.

برگ برنده با شماست اگر:

انتخاب پنجره متناسب برای گل‌ها به معنی شرط لازم و کافی برای رشد آنها نیست. نور فقط یکی از شاخص‌های رشد است. برای داشتن یک گیاه سالم و شاداب، تأمین سایر شرایط در خانه مثل آب، خاک، رطوبت، کود و خیلی موارد دیگر ضروری است.
درست است نمی‌توانید معماری خانه را تغییر دهید، اما با روش‌های زیادی مثل تغییر پرده‌ها در هر فصل، نصب یک پشت دری ساده، دور و نزدیک‌کردن گلدان‌ها به پنجره، گذاشتن آنها روی یک ارتفاع یا کف زمین، نور را در خانه کم و زیاد کنید تا مناسب حال گلدان‌هایتان شود.
محبوب‌ترین گل‌های خانگی به نظر ما آنهایی است که راحت رشد کنند. حساس به نور، دما، رطوبت و آب نباشند و خودشان را با هر شرایط آب و هوایی در خانه وفق دهند. گاهی با بعضی دستکاری‌های کوچک می‌توان این راحتی را برایشان فراهم کرد. مثلا با استفاده از سنگریزه در زیرگلدانی برای جمع نشدن آب و آسیب ندیدن ریشه یا آب‌پاشی روی شاخ و برگ گل‌ها. این کارها فرمول ثابتی ندارد.
هر کسی باید آن را برای خانه‌اش کشف کند و در مواقع لازم به کار بگیرد.
اگر قرار باشد از بین تمام عوامل رشد فقط دو عامل را نام ببریم باید بگوییم آن دو نور و آبیاری است. هر چه در این باره بیشتر بدانید برگ برنده پرورش گل و گیاه دست‌تان است.

زینب خزایی
جامعه