نوش‌آباد چگونه کشف شد؟

تنها یک کیلومتر از 35هکتار!
سرپرست کاوش شهر زیرزمینی نوش‌آباد همچنین از باز شدن دو کارگاه دیگر هم در آینده‌ای نزدیک خبر می‌دهد. به گفته این کاوشگر، تا امروز تنها یک کیلومتر از این شبکه زیرزمینی 35 هکتاری مورد کاوش و شناسایی قرار گرفته است. ساروخانی در این‌باره می‌افزاید: وقوع دو سیل در گذشته باعث پر شدن فضاهای درونی شهر شده و همین موضوع کار را دشوار می‌کند. او در ادامه در خصوص جزئیات این دستکند و شگفتی‌های معماری این فضا به ما می‌گوید: سیستم تهویه در همه جای شهر زیرزمینی تعبیه شده است. این سیستم در دل دیواره‌ها قرار گرفته و هر یک از آنها از طریق یک چاه و تنبوشه سفالی با هوای بیرون در ارتباطند. اما آن‌طور که ساروخانی می‌افزاید، در مورد نحوه نگهداری غذا در این شهر تاکنون اطلاعات کافی به دست نیامده است. از دیگر نکات مورد توجه در مورد این شهر زیر زمینی که این باستان شناس بر آن تاکید می‌کند، همان جزئیات دفاعی معماری بناست؛ در واقع همان‌طور که گفته شد، این شهر زیرزمینی با هدف دفاع در مواقع هجوم و حمله بیگانگان به شهر ایجاد شده و از این رو همه ملزومات برای به حداکثر رساندن کارایی دفاعی فضا در آن رعایت شده است؛ از جمله ساخت جان‌پناه‌ها در جای جای شهر و در فواصل مختلف، ایجاد کانال‌هایی در کف که در تاریکی قابل تشخیص و شناسایی نباشد و نیز حقه‌هایی در ساخت برخی فضاها که باعث سردرگمی و نیز آسیب رساندن به دشمن و متوقف کردن آنها می‌شده است.
آن‌طور که این باستان‌شناس می‌گوید، در نوش‌آباد جز این شهر زیرزمینی، دستکندهای دیگری نیز وجود دارد که قرار است برای رونق هرچه بیشتر گردشگری این منطقه، مورد بررسی و کاوش قرار گیرند؛ از جمله قنات‌ها که خود به شهر زیرزمینی متصل هستند و جز این‌که منابع آبی مردم را در زمان حضورشان در این پناهگاه فراهم می‌کرده‌اند، راهی برای فرار نیز بوده‌اند. جز این در حال حاضر یک سایت تاریخی دیگر نیز در نوش آباد هست که مراحل کاوش آن توسط دانشگاه کاشان در حال طی شدن است؛ شهری با نام فیض‌آباد که متعلق به دوره ایلخانی است. ساروخانی درخصوص محل تامین اعتبارات برای طرح کاوش شهر زیرزمینی نوش‌آباد به جام‌جم می‌گوید:در سال 93 شهر نوش‌آباد توسط اداره‌کل موزه‌های سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور به سایت موزه تبدیل و اعتبارات سالانه به آن تخصیص داده شد. این اعتبارات از سوی سازمان میراث فرهنگی تامین‌می‌شود و همین سازمان وظیفه نظارت بر آن را هم به عهده دارد. همچنین بهره‌بردار این طرح، شهرداری است. سرپرست تیم کاوش شهر زیرزمینی نوش‌آباد به طرح‌های پیرامونی شهر زیرزمینی در راستای تبدیل این شهر به یک مقصد مطرح گردشگری هم اشاره می‌کند. طرح‌هایی که احیای مسیرهای تاریخی، کف‌فرش، طراحی و نصب مبلمان شهری و نیز جداره‌سازی دیوارها را در بر می‌گیرند و راه را برای قرار گرفتن شهر زیرزمینی نوش‌آباد در فهرست آثار جهانی هموار خواهد کرد؛ چراکه این شهر از ظرفیت‌های کافی برای جهانی شدن برخوردار است و هم اکنون نیز در فهرست مقدماتی یونسکو برای ثبت قرار گرفته است. اتفاقی که در صورت واقع شدن، شمارگردشگران خارجی بازدیدکننده از این شهر تاریخی را که اتفاقا در استان گردشگرپذیر اصفهان و در همجواری شهرهای توریستی مهمی چون کاشان، قمصر و آران و بیدگل است، افزایش خواهد داد. گردشگرانی که در تیر ماه همین امسال و درگرم‌ترین ماه سال، تعدادشان به 322 نفر رسید و عمدتا شهروندانی از کشورهای فرانسه،کانادا، استرالیا و آلمان هستند.