رفتن به‌شرط ابطال تئوری براندازانه ترامپ علیه تهران/ روحانی برگ‌های ضدآمریکایی ایران را رو کند

به گزارش جام جم آنلاین؛ حسن روحانی رئیس‌جمهوری احتمالاً امسال نیز مانند سال‌های قبل برای حضور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، راهی نیویورک شود.

اما تفاوت این نشست با دوره‌های قبلی در این است که واشنگتن قصد دارد با بهره جستن از ریاست دوره ای خود بر شورای امنیت، نشستی با موضوع ایران و با رویکرد اعمال فشار بر تهران برگزار کند.

دونالد ترامپ رئیس ایالات‌متحده آمریکا نیز در این جلسه به کرسی ریاست شورا تکیه خواهد زد و جلسه را اداره خواهد کرد. بر همین اساس، گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه واکنش ایران به این جلسه شورای امنیت نیز آغازشده و برخی از نخبگان سیاسی کشور بر حضور یا عدم حضور رئیس دولت دوازدهم نشست مذکور در تاریخ 26 سپتامبر (4 مهر) تأکید دارند.

در این خصوص دکتر «سید رضا میرطاهر» کارشناس مسائل آمریکا به سؤالات جام جم آنلاین پاسخ داد که در متن زیر ازنظر مخاطبان می‌گذرد.

فرصت‌ها و تهدیدهای نشست آتی شورای امینت برای جمهوری اسلامی ایران در چه سطوحی قابل‌تحلیل است؟

با توجه به ریاست ایالات ‌متحده در دور جدید این شورا، پیش‌بینی می‌شود کاخ سفید قصد دارد از این فرصت در راستای فشار همه‌جانبه روی ایران استفاده کند. طبق اظهارات نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل، قرار است ترامپ ریاست یکی از نشست‌های شورای امینت را به دست گیرد تا در جریان آن ادعاها و طرح‌های واهی خود نسبت به جمهوری اسلامی ایران را تکرار کند.

این ادعاها در چه زمینه‌هایی خواهد بود؟

غالباً ربطی به توافق هسته‌ای نخواهد داشت و ترامپ تلاش می‌کند با فرافکنی خروج غیرقانونی خود از برجام را توجیه کرده و با طرح موضوعات منطقه‌ای و نظامی ایران این نشست را فرصتی برای همراه کردن اعضای دائم و غیر دائم سازمان ملل علیه ایران محسوب می‌کند.

آمریکا می‌خواهد برای فرار از اتهام خروج از برجام موضوعاتی چون بحث حقوق بشر- ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران –برد موشکی و حمایت ایران به‌زعم آن‌ها از تروریسم –نفوذ منطقه‌ای ایران و... را مطرح کند تا ذهن جامعه جهانی با هدف شکل‌گیری یک اجماع ضد ایرانی منحرف گردد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی طی 12 گزارش برنامه صلح‌آمیز ایران را مورد تائید قرار داده است. پس چرا بازهم آمریکا روی این ادعا مانور دارد؟

آمریکا در چارچوب سند استراتژی امنیت ملی خودش در سال 2017 به دنبال ائتلاف‌سازی منطقه‌ای علیه ایران است و می‌کوشد با طرح ابعاد نظامی ایران در برنامه هسته‌ای این ائتلاف را به حداکثر خود برساند. به همین دلیل امروز جمهوری اسلامی ایران با ائتلاف مثلثی تل‌آویو واشنگتن ریاض در منطقه روبه‌روست. از این به نظر می‌رسد محور بحث‌های ضد ایرانی ترامپ بیشتر دست‌پخت اتاق فکر لابی صهیونیستی و وهابیت سعودی باشد.

برخی از تحلیل گران اعتقاد دارند رئیس‌جمهور در پاسخ به اظهارات ضد ایرانی ترامپ در محافل رسمی و فضای مجازی نباید به این اجلاس برود و صرفاً به حضور در سطح وزیر امور خارجه اکتفا کند؛ اما در مقابل عده‌ای بر این باورند باید از تریبون سازمان ملل نهایت بهره را در مواجهه با آمریکا برد. نظر شما دراین‌باره چیست؟

نظر به اینکه آمریکایی‌ها قصد دارند در بالاترین سطح در این نشست حضور پیدا کنند طبیعتاً انتظار می‌رود ایران هم در بالاترین رده مدیریت اجرایی خود یعنی رئیس‌جمهور در نشست شورای امینت شرکت کند.

فایده این حضور برای ایران چیست؟

به‌هرحال حضور آقای روحانی می‌تواند ضمن پر رنگ کردن مواضع جمهوری اسلامی ایران علیه کارشکنی‌های واشنگتن این امکان را به ما بدهد تا توجه رسانه‌ها، ارباب جراید و کشورهای جهان را به موضع‌گیری ایران جلب کند.

از طرفی نباید فراموش کنیم نشست عمومی سازمان ملل فرصت بسیار مناسبی برای همه کشورهاست تا بتوانند از طریق تریبون سازمان ملل و همچنین از طریق نشست‌ها و رایزنی‌هایی که با روسای دیگر کشورها ترتیب می‌دهند مواضع و مطالبات خود را منتقل کنند. بنده معتقدم این فرصت نباید از سوی ایران نادیده گرفته شود.

امروز آمریکا علاوه بر راه‌اندازی جنگ اقتصادی علیه ایران به‌ویژه از 4 نوامبر (آبان ماه سال جاری) موج دوم تحریم‌ها یعنی تحریم فروش نفت را بشدت علیه تهران اعمال کند و یک کارزار دیپلماتیک ضد ایرانی در شورای امینت به راه اندازد.

احتمال دارد آمریکا در نشست ماه نوامبر پیش‌نویس قطعنامه‌ای را علیه ایران به تصویب رساند؟

اخیراً فرانسه یکی از شرکای غربی آمریکا، بر میزان همراهی خود با ترامپ علیه ایران افزوده است. اما از طرفی ما شاهد تشدید بحران اقتصادی نظامی میان آمریکا با سایر کشورها ازجمله چین- روسیه هستیم، لذا انتظار می‌رود این دو در قبال طرح‌های ضد ایرانی ترامپ ایستادگی کنند و مانع از تصویب هرگونه مصوبه‌ای شوند.

فکر می‌کنید روحانی در صورت شرکت در صحن شورای امنیت در تقابل با مواضع آمریکا چه موضعی را باید اتخاذ کند؟

به‌هرحال ایشان در 40 سال گذشته در همه سطوح امنیتی و نظامی فعالیت داشته و لذا از او انتظار می‌رود در تبیین مواضع ایران در وهله اول قاطع عمل کرده و در مرحله دوم حقانیت ایران به‌ویژه در بحث خروج غیرقانونی ایران از برجام بسیار فعال و کنشگر وارد شود. ایران برگ‌های برنده زیادی علیه آمریکا دارد که باید در برابر دیدگان نمایندگان دیگر کشورها آن‌ها را ارائه دهد تا مواضع ضد ایرانی ترامپ تا اندازه زیادی بی‌اثر جلوه کند.

اگر بخواهید یک سناریو خوانی از رفتار ترامپ در نشست آتی شورای امنیت داشته باشید آن سناریو چیست؟

برخلاف آنچه ادعا می‌شود او دیوانه است و سخنانی که ایراد می‌کند از روی عقل و منطق نیست. وی اخیراً ادعا کرده رویکرد منطقه‌ای ایران به دلیل بروز مشکلات اقتصادی ایران به‌واسطه خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های اقتصادی تغییر کرده و کاملاً به مسائل داخلی خود مشغول شده است. اتفاقاً روی این موضوع هم بسیار مانور می‌کند؛ بنابراین شایسته است جمهوری اسلامی ایران توسط شخص رئیس‌جمهور در رد این ادعا مواضع قاطع خود را صراحتاً به گوش جهانیان برساند.

دو سناریو وجود دارد یا اینکه از دیدگاه ترامپ فشارهای ماه‌های اخیر از طریق فرمول فقر و شورش منجر به فروپاشی جمهوری اسلامی ایران خواهد شد و ما باید این تئوری را با استدلال خنثی‌سازی کنیم و یا اینکه ترامپ با جنجال می‌خواهد به طرزی هوشمندانه به دنیا القا کند ایران را با فشار به میز مذاکره خواهد کشاند.
این رویکرد نشان می‌دهد ترامپ کاملاً برای ایران برنامه دارد و هرگونه تصوری مبنی بر اینکه او دیوانه است و حالا یک مطلبی را عنوان می‌کند دور از منطق سیاست خارجی تلقی می‌گردد.

چگونه می‌توان این سناریو را بایکوت کرد؟

باید روی نقاط ضعف آمریکا کارکرد مثلاً در رایزنی‌ها به سایر کشورها تأکید کنیم که آمریکا باید به قول و قرار خود به برجام برگشته و مفاد آن را اجرا کند از سویی دیگر روی خروج ترامپ از کنوانسیون‌های بین‌المللی نظیر کنوانسیون‌های آب و هوایی پاریس و جنگ تجاری با حوزه پاسیفیک و چین که هزینه‌های خیره‌کننده‌ای برای دنیا دارد مانور دهیم تا فرانسه به‌عنوان متحد آمریکا به گوشه رینگ کشانده شود و جهان را با ایران همسو کند.

اما مهم‌ترین نقطه‌ضعف آمریکا یک‌جانبه‌گرایی و قلدرمابی اوست به نحوی حتی در خصوص کشورهای اتحادیه اروپا تلاش می‌کند بازور و فشار مقاصد خود را تأمین کند. بازگویی و تأکید روی این نقاط در سازمان ملل می‌تواند تا اندازه چشم‌گیری وجهه واشنگتن و مقامات کاخ سفید را زیر سؤال ببرد.

دولت هنوز در مورد حضور و یا عدم حضور خود در شورای امنیت واکنش نشان نداده است. به عقیده شما رئیس‌جمهور یا دستگاه دیپلماسی کشور چگونه می‌تواند فضای نخبگانی جامعه را اغنا سازد؟

باید دولتمردان ما برای مردم تبیین کنند، عدم شرکت کردن روحانی به‌نوعی نقطه‌ ضعف علیه خود ما استفاده می‌شود و این در حالی است جمهوری اسلامی ایران همواره خود را یک کنشگر فعال در حوزه سیاست خارجی معرفی می‌کند و نه یک کنشگر منفعل.

دولت باید به نخبگان سیاسی این پیام را برساند که خلع جایگاه ایران در نیویورک فضای تبلیغاتی گسترده‌ای را برای آمریکا و دشمنان نظام فراهم خواهد کرد، چون ما عملاً فرصت پاسخگویی به هنگام را از دست خواهیم داد و لذا حضور ایران در سطح وزیر خارجه قطعاً موجب تضعیف جایگاه ایران در محافل سیاسی می‌شود.

سخن پایانی و جمع‌بندی شما از این موضوع چیست؟

باید جمهوری اسلامی ایران هم‌سطح ایالات‌متحده در مجامع جهانی شرکت کرده و در برابر تبلیغات سوء آمریکا با رویکردی مستدل و نه صرفاً شعاری به محکمی ایستادگی کند. امروز آمریکا زیرکانه از برجام خارج‌شده و ما باید در غالب استراتژی متقابل در راستای مفاد لازم‌الاجرای برجام ابزار فشار را بر امریکا تحمیل کنیم.

محمدرضا شجاعیان/جام جم آنلاین