سندرم درد ناحیه‌ای پیچیده

سندرم درد ناحیه‌ای پیچیده علائمی مانند درد شدید، تغییرات استخوانی، مفصلی و پوست، تعریق زیاد، تورم بافت‌ها و حساسیت بیش از حد به لمس آرام را در پی خواهد داشت. این اختلال ممکن است با آسیب عصبی مشخص همراه باشد یا اصلا آسیب عصبی وجود نداشته باشد. دستگاه‌های اعصاب مرکزی، سمپاتیک و پاراسمپاتیک و سیستم ایمنی بدن در این سندرم درگیر می‌شوند. علائم معمولا پایین‌تر از محل صدمه‌دیده بروز می‌یابند. مثلا اگر ضربه‌ای به آرنج وارد شده، ساعد و مچ متورم و دردناک می‌شوند و عضلات این ناحیه تحلیل می‌روند و پوست ساعد نازک می‌شود، تغییر رنگ می‌دهد و بیش از حد عرق می‌کند. در جراحی‌های زانو هم این اتفاقات در ساق پا بروز می‌یابد.

به دنبال گچ‌گیری‌های نامناسب (خصوصا در مچ دست) و سکته‌های مغزی هم انتظار بروز سندرم در ناحیه‌ای پیچیده را داریم. این درد شدید سوزشی حتی شب‌ها هم کم نمی‌شود و مزاحم خواب بیمار می‌شود. معمولا در خانم‌ها شیوع بیشتری دارد و به صورت مزمن و طولانی‌مدت بروز می‌یابد. این مزمن شدن علائم، سلامت روحی و روانی بیمار را به هم می‌ریزد. درمان دارویی شامل داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، داروهای ضدافسردگی و داروهای ضدتشنج عصب است. فیزیوتراپی هم در کنار دارودرمانی می‌تواند علائم بیماری را کم کند و توانایی‌های فرد را به او بازگرداند. تحریک الکتریکی با فرکانس بالا با استفاده از الکترودهایی که روی پوست قرار می‌گیرد، روشی مؤثر در فیزیوتراپی این اختلال است. تمرین‌درمانی با هدف بهبود دامنه حرکتی مفاصل درگیر، بهبود عملکرد اندام و بازگرداندن کار طبیعی عضلات از بخش‌های اصلی فیزیوتراپی است. حمام متضاد یا گرم و سردکردن متناوب اندام به صورت غوطه‌ورکردن اندام درگیر در ظروف آب یخ صفر درجه و آب داغ 50 تا 60 درجه به صورت متناوب هم راه‌حل دیگری در کلینیک فیزیوتراپی به شمار می‌رود که به صورت استفاده از کیسه یخ و کیسه داغ به صورت متناوب روی موضع درگیر هم انجام می‌شود. گاهی تجویز مچ‌بندها و زانوبندها می‌تواند درد و ناراحتی بیمار را کم کند. تمرین‌های جامعی که هر چهار اندام و تنه را دربرگیرد می‌تواند آمادگی جسمانی از دست رفته را به بیمار برگرداند و او را به لحاط روحی تقویت کند. پیاده‌روی و نرمش‌های سبک در حالت ایستاده، نشسته و خوابیده می‌تواند به کار گرفته شود.

دکتر پرهام پارسانژاد

فیزیوتراپیست