بسوزانید و بسازید!

تمرینات با وسایلی که در محل زندگی و حتی کار قابل انجام هستند و گاهی آن‌قدر در عملکردشان اغراق می‌شود که گویی با معجزه شما را لاغر
می‌کنند!

در این شماره از چاردیواری ما به نکات مهمی درباره چند وسیله ورزشی خانگی، پرداخته‌ایم که تا حدی می‌تواند تصویری واقعی از آنها را به شما نشان
بدهد.

حلقه جادویی؟!

هولاهوپ (حلقه) یک وسیله ورزشی مناسب است که می‌تواند ماهیچه‌های شکم را تقویت کند ضمن این‌که باعث تقویت ماهیچه‌های ناحیه پشت و ستون فقرات خواهد شد. هولاهوپ، هماهنگی و تناسب بین ماهیچه‌ها را به‌وجود می‌آورد و حفظ تعادل در ناحیه ستون فقرات را ایجاد می‌کند.

باتوجه به مزایایی که حلقه هولاهوپ دارد، وسیله مناسبی برای ورزش در منزل، محسوب می‌شود اما استفاده از آن، برای افرادی که دچار آسیب کمری حاد هستند، توصیه نمی‌شود. اگر از هولاهوپ درست استفاده نشود، می‌تواند در افراد درد ایجاد کند به همین دلیل توصیه می‌شود پیش از استفاده از این وسیله حتما با مربی یا متخصص پزشکی ورزشی، مشورت کنید. احتمال این‌که افراد با استفاده از حلقه هولاهوپ دچار آسیب شوند، بسیار کم است ولی براثر استفاده نادرست یا دامنه حرکتی نا بجا، احتمال آسیب وجود دارد. آسیب‌ها گاه به‌صورت ضربه مستقیم (برای مثال زمین خوردن در ورزش) یا غیرمستقیم (ضربه‌های کوچک و تکرار شونده) بروز‌ می‌یابد. استفاده از وسایل ورزشی، بیشتر در محدوده آسیب غیر مستقیم قرار دارند.

افراد باید توجه داشته باشند که استفاده بیش از حد از بعضی وسایل ورزشی مانند هولاهوپ، در دراز مدت می‌تواند باعث بروز آسیب شود و هیچ معجزه‌ای هم برای لاغر شدن در کار نیست.

مسگری، خوب یا بد؟

مسگری، وسیله دیگری است که در منزل می‌توان از آن استفاده کرد ولی معایب این وسیله، بیشتر از مزایای آن است به همین دلیل بحث‌های زیادی برای استفاده یا عدم استفاده از آن وجود دارد. اگر تمرین با مسگری بسیار محدود باشد، استفاده از آن چندان اشکالی ندارد؛ اما فراموش نکنید انجام حرکات چرخشی شدید و طولانی مدت، آسیب‌هایی را به دنبال خواهد داشت. وسیله مسگری، برخلاف ادعایی که سازندگان آن دارند نمی‌تواند به چربی سوزی و عضله‌سازی خارق‌العاده‌ای منجر شود. همچنین از آنجا که بسیاری از افراد، آگاهی چندانی از وضعیت ستون فقرات خود ندارند، ممکن است به دلیل ابتلا به گودی کمر نامتعارف، بیرون‌زدگی دیسک‌های بین‌مهره‌ای و... هنگام استفاده از مسگری، دچار آسیب بیشتری شوند. به‌طور کلی حرکات ورزشی‌ای که با چرخش سریع و بیش از حد مفاصل همراه باشند برای هیچ‌کدام از قسمت‌های بدن توصیه نمی‌شوند. به یاد داشته باشید قبل از استفاده از مسگری، بدن را کاملا گرم و مدت زمان و تعداد دفعات استفاده از آن را بسیار محدود کنید. اگر با این توضیحات باز هم تمایل به استفاده از مسگری دارید، بهتر است، با یک‌مربی یا متخصص ورزشی مشورت کنید تا ممنوعیتی برایتان وجود نداشته باشد.

یک توپ پر‌خاصیت

یکی دیگر از وسایل ورزشی که می‌تواند در منزل مورد استفاده قرار بگیرد، توپ فیزیوبال است. اگر فردی روی توپ فیزیوبال بنشیند و کار خاصی هم انجام ندهد، به تقویت حس تعادل او کمک می‌کند. این توپ، کارایی بسیاری دارد و تولیدکنندگان آن مدعی هستند که می‌توان از این توپ برای بدنسازی بدون دستگاه کمک گرفت، ضمن این‌که توپ فیزیوبال، باعث کاهش وزن خواهد شد، این ادعاها درباره با فیزیوبال، درست است. توپ فیزیوبال کاملا کارایی بسیار گسترده‌ای می‌تواند داشته باشد و برای افرادی که در منزل می‌خواهند ورزش کنند، وسیله مفیدی محسوب می‌شود به شرطی که افراد نحوه استفاده آن را به درستی بدانند که برای این منظور، می‌توان از یک مربی کمک گرفت. هنگام خرید توپ فیزیوبال باید دقت داشت ‌که این توپ متناسب با قد و جثه افراد باشد. یک استاندارد برای خرید توپ فیزیوبال وجود دارد به گونه‌ای که افراد با قد کمتر از 140 سانتی‌متر باید از فیزیوبال با اندازه 45 سانتی‌متر استفاده کنند. همچنین افراد با قد 140 تا 160 سانتی‌متر، اندازه 55 سانتی‌متری، افراد با قد 160 تا 180 سانتی‌متر، توپ فیزیوبال با اندازه 65 سانتی‌متر و افراد با قد بالای 183 سانتی‌متر باید اندازه 75سانتی‌متری آن را تهیه کنند. تاثیرات مثبت فیزیوبال انکارناپذیر است ولی نباید این نکته را از یاد برد که استفاده نادرست از آن، می‌تواند به بدن آسیب بزند. اگر نحوه نشستن و استفاده از توپ فیزیوبال نادرست باشد، منجر به پرت شدن فرد از روی توپ خواهد شد که این مساله، آسیب‌هایی را در پی دارد. علاوه بر این، انجام حرکت نامناسب با فیزیوبال، می‌تواند سبب کشش و فشار زیاد به بدن شود، در چنین شرایطی احتمال آسیب به ستون فقرات زیاد است.

وزنه را از یاد نبرید

یکی از کاربردی‌ترین و ارزان‌ترین وسایل ورزشی برای منزل، دمبل است. این وسیله با وزنه‌های مختلفی به فروش می‌رسد. هر فرد باید متناسب با جثه و آمادگی جسمانی‌اش این وسیله را تهیه کند. اگر شرایط خرید دمبل را ندارید، زیاد نگران نباشید؛ شما می‌توانید از بطری‌های خیلی کوچک پر از آب به جای دمبل استفاده کنید. در هر صورت باید به خاطر داشته باشید خانم‌هایی که تازه ورزش را شروع کرده‌اند باید سراغ کمترین وزنه‌های دمبل بروند. به‌خاطر داشته باشید، استفاده از وزنه‌های بالا برای افرادی که بدن‌شان آمادگی کافی را ندارد، آسیب‌رسان خواهد بود. همچنین باید به این نکته توجه داشت که قبل از استفاده از دمبل، حتما با حرکات کششی و جنبشی، عضلات خود را گرم کنید. همچنین بعد از انجام تمرینات، حرکات کششی آرامی را برای سرد کردن(ریکاوری) مدنظر داشته باشید. حرکات کششی ریکاوری باید طوری انجام شوند که ضربان قلبتان را بالا نبرده و با ریتمی آهسته آن را پایین بیاورند. همچنین فراموش نکنید بعد از تمرین حتما دوش بگیرید تا بدن‌تان کمتر دچار درد ناشی از اسید لاکتیک شود. نکته مهم دیگری که هنگام کار با دمبل نباید فراموش کنید، انجام حرکات تا آستانه درد عضلانی است. یعنی فرد با انجام حرکات ورزشی، نباید دچار درد شدید شود و در صورت ایجاد چنین دردی، باید حتما تمرینات را متوقف و به پزشک مراجعه کنید. با این کار از بروز آسیب احتمالی بیشتر جلوگیری خواهد شد. همچنین حرکات ورزشی باید در دامنه حرکتی مفاصل باشند تا بدن را دچار آسیب نکنند. انجام حرکات ورزشی نادرست
با دمبل، می‌تواند آسیب‌های جدی برای افراد ایجاد کند. برای مثال، باعث پارگی تاندون‌ها یا رباط‌ها خواهد شد. انجام حرکات ورزشی با دمبل، باید طبق یک برنامه ورزشی باشد، برای این منظور می‌توان از یک مربی یا متخصص پزشکی ورزشی مشورت گرفت.

آزاده جلالوند - کارشناس تربیت بدنی و علوم ورزشی