وقتی چشمتان آسیب ببیند

چشم انسان به دو دلیل در معرض خطر است؛ استفاده از بعضی مواد که در برخی مشاغل استفاده می‌شود و برخی اتفاقات و حوادث که باعث صدمه به چشم می‌شود‌. مثلا فرد به علت صدمات ناشی از انفجار ممکن است بسته به شدت انفجار دچار پارگی چشم یا اعضا، عناصر و بافت‌های اطراف چشم و خون‌ریزی محسوس یا نامحسوس شود. همچنین موجب پارگی شبکیه و تورم نقطه زرد شود. البته شدت و قدرت انفجار مهم است.

حوادث ناشی از انفجار ممکن است باعث سوختگی پلک چشم و تحلیل بافت شود. پرتاب اجسام خارجی پلاستیکی یا فلزی نیز می‌تواند به شکل نافذ باشد و از چشم عبور کند و باعث عفونت چشمی، آب مروارید صدمه به شبکیه و نابینایی شود.

ضربه‌های غیرنافذ هم صدماتی ایجاد می‌کند. گاهی فرد از منطقه‌ای عبور می‌کند و نگاه می‌اندازد و احساس درد و ناراحتی در چشم و تورم در این عضو می‌کند. اگر ناراحتی شدید باشد، پلک‌ها بسته می‌شود. البته بعضی آسیب‌ها در ناحیه چشم احساس ناراحتی به‌وجود نمی‌آورند و بعدها با کاهش بینایی خود را نشان می‌دهند.

مراقبت‌های اولیه از چشم‌ها در صحنه حادثه چیست؟

اگر ضربه نافذ و یک جسم خارجی وارد چشم شود باید از بانداژ محکم یا فشار بر چشم خودداری شود. از ریختن هر پماد یا هر ماده‌ای در چشم نیز پرهیز شود. باید یک پانسمان بسیار نرم استریل روی چشم قراردهیم و بیمار را مرکز اورژانس برسانیم. گاهی یک ضربه باعث خونریزی چشم می‌شودکه با چشم معمولی دیده نمی‌شود.

آیا می‌توان وسیله یا جسمی را که وارد چشم شده درآورد؟

نباید تلاش کنیم جسم خارجی را از چشم بیرون بیاوریم، چون درآوردن آن باعث صدمه به آن می‌شود. حتی بافت تخریب شده را نباید بیرون انداخت. چشم را نباید دستکاری کرد. اجسام خارجی را که قابل دیدن است، نباید دستکاری کرد. حتی دیده شده یک باتری سکه‌ای کوچک زیر پلک کودک رفته و خانواده متوجه نشده‌اند و بتدریج ماده قلیایی نشت و قرنیه چشم را تخریب کرده بود. اگر چشم کودک ناآرام است حتما باید جدی گرفته شود.

کسی که تعمیر‌کار موبایل است، بعد از یک ساعت کارکردن چرا دچار آبریزش چشمی می‌شود؟

باید این فرد معاینه شود. افرادی که در محیط‌های کاری هستند که در آنها یک گاز متصاعد می‌شود مانند افراد جوشکار باید از عینک‌های محافظ استفاده کنند. حتی کسانی که خانه‌تکانی می‌کنند نیز بهتر است از عینک محافظ استفاده کنند. ایشان می‌توانند از شست‌وشوی چشم با آب تمیز بهره ببرند. مایعات بیشتر مصرف کنند و محیط کارشان از آلودگی پاک باشد.

درصورت پاشیده شدن ماده به داخل چشم چه توصیه‌ای دارید؟

با آب تمیز به مدت طولانی چشم را بشویید. با یک شیلنگ آب چشم را نیم ساعت بشویید. به آرامی پلک چشم را حرکت دهید تا زیر پلک پاک شود و به پزشک مراجعه کنید. اگر آب باتری در مسافرت به چشم بپاشد با آب تمیز چشم را شست‌وشو دهید، بعد به پزشک مراجعه کنید.

آیا عفونت چشم در کسی که در کارگاه پلاستیک کار می‌کند، به محل کار مربوط می‌شود؟

عفونت را یک عامل چرک‌زا ایجاد می‌کند. ممکن است ذرات پلاستیک شناور باشد که باید بررسی شود.

در مواجهه با ضربه‌ای که باعث یک لکه سفیدرنگ برچشم شود چه باید کرد؟

باید معاینه شود، چون ممکن است اتفاقاتی روی دهد که شخص از آن خبر نداشته باشد.

آیا در صورت ضربه به چشم فرد باید منتظر علائم باشد یا باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند؟

اگر ضربه خیلی جدی است، فرد باید به پزشک مراجعه کند. گاهی ضربه باعث قرمزی، درد، ترس از نور و دیدن اجسام شناور در فضای چشم می‌شود که باید مراجعه کند. ضربه‌های کوچک به چشم با نوک مداد یا لبه کاغذ را جدی بگیرید، چون ممکن است به قرنیه آسیب بزند و باعث خراش قرنیه شود. این مورد هم باید درمان شود.