هرچند در ظاهر بررسی سه لایحه مذکور، طبق روال معمول صورت میگیرد، اما آنچه در عمق این قضیه وجود دارد با ظاهر آن تفاوت کلی دارد. آنچه از محتوای این لوایح بیرون میآید نشان میدهد جامعه بینالمللی که در رأس آنها آمریکاییها قرار دارند و به نوعی استکبار جهانی صحنهگردان این مسائل است، آنها در پی مسدودسازی مسیر جمهوری اسلامی ایران و دیگر کشورهایی که در چنین معاهداتی عضویت پیدا میکنند، هستند. نباید سادهانگار باشیم و باید بدانیم آنها نیت درست و صحیحی برای چنین قضایایی ندارند.
همه اقدامات آنها بستهای مقابلهای برای کشور و به دام انداختن افراد و گروهها و منابع مالی ماست. آنها در پی این هستند که با عضویت ایران در چنین معاهداتی در بوق و کرنا کنند که جمهوری اسلامی به بسیاری از تعهدات خود عمل نمیکند و بنابراین باید تنبیه شود. تجربه نشان داده که آنها حتی درباره موضوعی مثل برجام که به صورت برجسته و شفاف مورد توافق بینالمللی قرار گرفته و بسیاری از جهانیان در جریان چنین توافقی قرار گرفتند و حتی در قبال ایران تعهداتی را متقبل شدند بهراحتی و سهولت توافق و تعهدات را به فراموشی میسپارند و به آن پشت پا میزنند.
طبیعی است که درباره مسائل مالی کشورهای غربی قصدی جز کنترل و محدود کردن ما ندارند. در صورت پذیرفتن چنین تعهدات، عایدی ما تنگناها و فشارهایی است که باید از سوی غربیها تحمل کنیم. به نظر میرسد که در این زمینه باید مقاومت بیشتری از خود نشان دهیم و در این برهه از زمان نباید به خواستههای غربیها تن بدهیم و کاری نکنیم که اهداف سودجویانه آنها تحقق پیدا کند.
پذیریش چنین تعهداتی بر بار مشکلات کشور خواهد افزود. بنابراین نیت خیر و مثبتی از ناحیه جامعه هدایتکننده جهانی که آمریکاییها محسوب میشوند و عوامل آنها تاکنون متوجه کشور ما نشده است و ما بهواسطه توافقاتی که با آنها داشتیم در مسیر خسران و زیان قرار گرفتیم.
در این شرایط، اولاً باید درباره موضوعاتی مثل برجام که تعهد دادیم و تعهد گرفتیم به نتیجه روشن برسیم و اگر به بهرههای مثبتی رسیدیم، آنگاه درباره تعاملات دیگر با غربیها تصمیم بگیریم. در چنین شرایطی دولت هم نباید وضعیت را بهگونهای قدم به قدم پیش ببرد که ما همچنان در حال عقبنشینی باشیم. در حال حاضر موقعیت برجام در معرض تهدید ترامپ قرار دارد. از سوی دیگر عوامل آمریکایی مثل صهیونیست ها و برخی از کشورهای منطقهای قلدرمآبانه درصدد آسیب رساندن به موقعیت ایران در خاورمیانه هستند بنابراین یکذره عقبنشینی برای ما سهم مهلکی محسوب میشود. اگر از سوی ما ضعف و سستی صورت گیرد جبران آن بسیار سخت و دشوار و حتی امکانناپذیر خواهد بود. مجلس برخاسته از ملت هم نباید تسلیم خواستههای ناحق زورگویان شود و به تعهداتی در قبال برخی معاهدات که تردیدآمیز است تن دردهد.
غربیها البته در پی این هستند که از شرایط موجود سوءاستفاده کنند و معامله گرایانه با زبان تهدید و تطمیع با ایران وارد گفتوگو شوند. اما نکته این است که ما آنها را آزمودیم. نوع رفتار آنها منطبق با سیاست چماق و هویج بوده است.
باورم این است در چنین شرایطی که دونالد ترامپ درباره قبولاندن جامعه جهانی برای تشدید فشار علیه ایران تلاش میکند، غربیها هم درصدند از ایران امتیاز بگیرند.
معتقدم ورود ایران در بحث مربوط به این لوایح باید بعد از 22 اردیبهشت و زمان اعلام نظر ترامپ مبنی بر ماندن یا خروج از برجام باشد و بعد از مشخص شدن این وضعیت جمهوری اسلامی ایران وارد تعاملات جامعه جهانی در این زمینه شود.
اکبر رنجبرزاده - عضو هیات رئیسه مجلس
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد