چشم آذر به نت سکوت رسید

این هنرمند پیشکسوت حدود ساعت 8 و 30 دقیقه روز گذشته به بیمارستان مراجعه کرد و یک ساعت بعد در اثر سکته قلبی از دنیا رفت.

این هنرمند فقید دی‌ماه سال 1329 در اردبیل متولد و در 12 سالگی وارد ارکستر موسیقی آذربایجان شد و در 17 سالگی هم به رهبری ارکستر رسید.

اجرای او و ارکسترش در سفارت ایران در عراق، آغاز فعالیت‌های جدی او در حوزه موسیقی بود؛ او اما علی‌رغم استعداد ذاتی، آموزش آکادمیک موسیقی را رها نکرد و طی دو دوره سفر به آمریکا در حوزه موسیقی جز و الکترونیک به تحصیل پرداخت. او در سال 63 به ایران بازگشت و پیشگام ورود و رواج سازهای الکترونیکی در کشور شد؛ تلفیق درخشان و هنرمندانه این سازها با موسیقی ایرانی چهره‌ای متمایز از او در موسیقی به جای گذاشته است.

چشم‌آذر پس از بازگشتش به ایران حوزه فعالیت‌هایش را بر ساخت موسیقی فیلم متمرکز کرد و چندین و چند موسیقی ماندگار برای فیلم‌های سینمایی آفرید. تاراج، هامون، قصه‌های مجید، می‌خواهم زنده بمانم، سارای، دختران انتظار، قارچ سمی و خواهران غریب از جمله فیلم‌هایی هستند که چشم‌آذر در دهه‌های 60 و 70 موسیقی آنها را ساخت و دوبار هم جایزه بهترین موسیقی متن را از جشنواره فیلم فجر در آن سال‌ها گرفت.

چشم‌آذر در اوایل دهه 70 یکی از مهم‌ترین آثار زندگی‌اش یعنی «باران عشق» را ساخت و در دهه بعدی فعالیت هنری‌اش دوباره سراغ موسیقی فیلم رفت و «شمعی درباد»، «آتش بس»، «خواب و بیدار»، «تله»، «غزل»، «زن دوم»، «سوپراستار» و‌... را ساخت.

در دهه 90 چشم آذر پس از 40 سال به صحنه باز‌می‌گردد و همراه با ارکستر نامیرا کنسرتی را در تالار وحدت برگزار کرد که با استقبال بسیار خوبی مواجه شد. او بعد از بازگشت به صحنه چند بار دیگر نیز همراه با ارکستر ایستگاه روی صحنه رفت و موسیقی فیلم‌هایش را برای مخاطبان اجرا کرد و قرار بود در آینده نزدیک هم با ارکستر ایستگاه اجراهایی را روی صحنه ببرد، اما مرگ امانش نداد و صبح روز گذشته خبر تلخ مرگ این هنرمند اعلام شد.

باران عشق

نامش «باران عشق» بود. قطعه‌ای که اغلب مردم می‌شناسندش و برایشان خاطره‌ای همیشگی شده است. قطعه‌ای ساده و لطیف اما به یاد ماندنی و تاثیرگذار که هم مخاطبان موسیقی‌های مختلف دوستش دارند و شنیدنش برایشان حس جالبی است. زنده یاد چشم‌آذر 10 آلبوم منتشر کرده است؛ «تو برقص»، «شکوفه‌های ایران»، «خواهران غریب»، «شب‌های تهران»، «رقص‌های شاد»، «باران شادی 1 و 2 و 3»، «طلوع عشق» و «باران عشق» که خود یک آلبوم مجزاست و ما اغلب قطعه‌ای از آن را می‌شناسیم.

آهنگساز سیمرغ‌دار

زنده‌یاد چشم‌آذر در عرصه ساخت موسیقی فیلم هم قوی بود. او در سال 1372 برنده‌ سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن دوازدهمین جشنواره فیلم فجر برای ساخت موسیقی «بلندی‌های صفر» به کارگردانی حسین لیالستانی شد. در 1380 هم برای ساخت موسیقی فیلم «قارچ سمی» ساخته رسول ملاقلی‌پور سیمرغ دریافت کرد. موسیقی این فیلم، بهترین موسیقی فیلم هفتمین دوره جشن خانه سینما هم شد و «خواهران غریب» ساخته کیومرث پوراحمد هم عنوان بهترین موسیقی فیلم جشنواره فیلم مالزی را از آن خود کرد. این فیلم همچنین کاندید سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن چهاردهمین دوره جشنواره فیلم فجر بود. «شمعی در باد» پوران درخشنده هم دیگر فیلم بود که موسیقی‌اش را زنده‌یاد چشم‌آذر ساخت و کاندید تندیس زرین بهترین موسیقی متن هشتمین دوره جشن خانه سینما در سال 1383بود. او همچنین موسیقی فیلم معروف داریوش مهرجویی «هامون» را ساخت و کاندید سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر در 1368 بود.

عاشق سکوت

ناصر چشم‌آذر هر چند آهنگساز است اما در یکی از گفت‌وگوهای مطبوعاتی‌اش درباره زیبایی سکوت حرف می‌زند و آن را با تعریضی به موسیقی‌های امروزی به پایان می‌رساند. او می‌گوید: «…و چقدر زیباست سکوت… و چقدر زیباست سکوت… و چقدر زیباست در سکوت یکدیگر را نگریستن. به پاس ارادت و عشق قدیسی… به آسمان شب نگاه کرده‌اید که چه سکوت عمیقی جریان دارد با این همه ستاره و با این ماه زیبا؟ و سکوت سرشار از ناگفته‌هاست. پس برای چه این همه سر و صدا راه انداخته‌اید بچه‌های جوان امروز. این چه جور موسیقی است؟»

گفت‌وگو با چشم‌آذر

«باران عشق» عنوان گفت‌وگویی بلند است که با زنده یاد ناصر چشم‌آذر انجام شده و در قالب یک کتاب منتشر شده است. حسین عصاران این گفت‌وگو را انجام داده و انتشارات نظام‌الملک آن را روانه بازار کتاب کرده است.

در این گفت‌وگوی بلند می‌توانید زندگینامه و نیم قرن فعالیت هنری چشم آذر را از نظر بگذرانید. این کتاب حاصل تلاش دو سال نویسنده برای جمع‌آوری زندگینامه و فعالیت‌های هنری چشم‌آذر و تحلیل جریانات حاشیه‌ای، هنری و موسیقیایی 50 سال اخیر، مصاحبه با هنرمندان، کارورزان سینما، موسیقی نظیر داریوش مهرجویی، فرهاد فخرالدینی، احمد پژمان، جهانبخش پازوکی، صادق نوجوکی، محمدحیدری و سعید دبیری است.