خیال خام عمو سام

مقامات سعودی نیز که با شروع بحران سوریه با همکاری آمریکاو به مدد انبوهی از تجهیزات نظامی و دلارهای نفتی خود به اجیر کردن ده‌ها گروه تکفیری تروریستی و اعزام آنها به سوریه اقدام کردند، سرانجام دستاوردی جز شکست در این کشور نداشتند و آخرین گروه‌های مورد حمایت آنها از جمله جیش‌الاسلام مواضع خود را یکی پس از دیگری ترک کرده و مناطق تصرف شده‌شان را تحویل ارتش سوریه دادند .

حال پس از هفت سال تجربه تلخ شکست و ناکامی مقامات سعودی با چراغ سبز آمریکا خوش رقصی جدیدی را آغاز کرده و می‌گویند حاضرند یک ارتش عربی را به سوریه اعزام کنند. این درحالی است که ارتش عربستان به رغم تجهیزات گسترده و مدرنی که از کشورهای غربی خریداری کرد طی سه سال گذشته نتوانسته است خود را از باتلاق جنگ یمن رهایی بخشد. با این وصف عادل‌الجبیر بدون توجه به شکست‌های عربستان یک بار دیگر مدعی می‌شود کشورش حاضر است یک ارتش عربی را در سوریه فرماندهی کند. الجبیر در واقع به درخواست اخیر رئیس‌جمهور آمریکا لبیک می‌گوید که قصد دارد نیروهایش را از سوریه خارج کند .

ترامپ در یک اظهار نظر گفت، اگر کشورهای عرب می‌خواهند نیروهای ما در سوریه بمانند، باید هزینه‌اش را بپردازند .

ذوق‌زدگی جبیر

به گزارش شبکه الجزیره، عادل ‌الجبیر وزیر خارجه عربستان سعودی روز سه شنبه اعلام کرد، کشورش آماده اعزام نیرو به سوریه در چارچوب ائتلافی به رهبری آمریکاست .

وی در یک کنفرانس خبری در ریاض در جریان دیدار با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد گفت عربستان حاضر است تا «نیروهای ائتلاف اسلامی علیه تروریسم» را به سوریه بفرستد. این سخنان در زمانی کمتر از یک‌هفته پس از آن بیان می‌شود که سه کشور آمریکا، بریتانیا و فرانسه به بهانه حمله شیمیایی شهر دومای سوریه، مواضع دولت سوریه را در یک اقدام تجاوزگرانه موشک‌باران کردند . پیش از این روزنامه وال‌استریت ژورنال به نقل از مقامات آمریکایی گفته بود واشنگتن در نظر دارد تا یک نیروی عربی را جایگزین نیروهای خود در سوریه کند . این روزنامه اعلام کرد آمریکا از امارات، عربستان و قطر خواسته با میلیاردها دلار در این ائتلاف شرکت کرده و نیروهایشان را به سوریه بفرستند.

عادل الجبیر در ریاض گفت: ما در حال گفت‌وگو با ایالات متحده آمریکا هستیم و از همان آغاز بحران سوریه نیز درباره فرستادن نیرو به این کشور سخن گفته‌ بودیم .

او افزود، در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما نیز پیشنهاد مشابهی را با او در میان گذاشته بود. جبیر تاکنون بارها گفته است بشار اسد در مسند رهبری سوریه نخواهد ماند و باید یا از طریق یک پروسه سیاسی یا با زور او را از قدرت برکنار کرد . وی درباره کیفیت این نیروها گفت: بحث‌هایی در جریان است و دارد کیفیت این نیروها را بررسی می‌کند و این‌که در شرق سوریه مستقر باشند. اما این بحث‌ها هنوز به نتیجه نرسیده است.

شبکه الجزیره می‌گوید محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان پیش از شروع حملات سه‌گانه به سوریه گفته بود این کشور حاضر است در حمله به سوریه مشارکت داشته باشد .

ائتلاف ناممکن

همان زمان بعضی از منابع اعلام کردند، عربستان سعودی در کنار اسرائیل کمک‌های اطلاعاتی مهمی به نیروهای بیگانه برای حمله به سوریه کرده بود. عربستان سعودی از ابتدای بحران سوریه همچنان نقشی منفی در تحولات این کشور داشته است . به غیر از گسیل داشتن گروه‌های تروریستی، عربستان همواره جزو مدافعان گروه‌های مخالف دولت اسد در سوریه بوده است . منابع خبری تاکنون بارها اسنادی را منتشر کرده‌اند که نشان می‌دهد عربستان سعودی مروج و مدافع اصلی گروه‌های تکفیری وابسته به داعش در سوریه بوده است. این کشور در کنار قطر جزو حامیان اصلی گروه‌هایی مانند داعش و جبهه النصره بود .

عربستان سعودی در شرایطی از آمادگی خود برای اعزام نیرو به سوریه سخن می‌گوید که این کشور در جنگ یمن شکست خورده و تاکنون جز ویرانی و خسارت دستاوردی نداشته است. آیا هدف الجبیر از اعزام نیرو به سوریه تکرار همان تجربه یمن است؟ آیا ارتش عربستان در کنار جنگ یمن به انجام ماموریتی جدید در سوریه قادر خواهد بود؟ از اینها گذشته عربستان از ائتلافی حرف می‌زند که بیشتر به یک رویای خام شباهت دارد. مقامات سعودی حتی در یمن نتوانستند به معنای واقعی کلمه چنان‌که تبلیغات می‌کنند، ائتلافی نظامی تشکیل دهند . تعدادی از کشورهای عرب ازجمله عراق و لبنان در این ائتلاف شرکت نکردند . تعدادی دیگر مانند الجزایر و مراکش از آن خارج شدند. تعدادی دیگر مانند مصر نقششان دراین ائتلاف بیشتر نقشی
نمایشی است. یکی از مهم‌ترین اعضای این ائتلاف دولت قطر بود که به دنبال اختلافات با عربستان از آن خارج شد . ائتلاف به رهبری عربستان در یمن آنچنان ضعیف و پراکنده شده است که مقامات اماراتی و سعودی می‌کوشند نیروهایی از کشورهای آفریقایی یا پاکستان وارد این
جنگ کنند .

به هرحال تنها برداشتی که می‌توان از سخنان عادل الجبیر داشت این است که عربستان تمایل دارد بعد از خسارت‌هایی که از طریق گروه‌های تروریستی بر سوریه وارد کرد با ایفای نقش ارتش عربی، سوریه را به همان سرنوشت یمن دچار کند . مساله‌ای که هرگز از سوی ملت و دولت سوریه قابل قبول نبوده و نخواهد بود .

مساله‌ای بی‌سابقه در سطح بین‌المللی

بثینه شعبان، مشاور رئیس‌جمهور سوریه درخواست ترامپ را برای جایگزینی نیروهای آمریکایی با ائتلافی از نیروهای عربی در شمال سوریه بسیار عجیب خواند.

وی در مصاحبه با شبکه خبری روسیا الیوم گفت: در صورتی که اخبار منتشر شده درباره تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا برای جایگزین کردن نیروهای آمریکایی در سوریه با ائتلافی عربی درست باشد، بسیار عجیب است که یک کشور اشغالگر از طرف‌های دیگر بخواهد بیایند و کشوری را اشغال کنند. او افزود: این مساله در سطح بین‌المللی بی‌سابقه است.