درمان لنگیدن با فیزیوتراپی

این چهار مرحله شامل قرار گرفتن پاشنه پای چپ روی زمین، جداشدن انگشتان پای راست از روی زمین، قرار گرفتن کف پای چپ روی زمین و نهایتا قرار گرفتن پاشنه پای راست روی زمین است. حرکات هر پا طی این چرخه می‌تواند در دو مرحله گروه بندی شوند، مرحله‌ای که پا روی زمین و مرحله‌ای که پا در هوا معلق است. مرحله‌ای که پا روی زمین قرار دارد مرحله تحمل وزن و ثبات در راه رفتن بوده و مرحله‌ای که پا در هوا معلق است، مرحله پیشروی و قدم برداشتن است.

اگر بخشی از بدن شما آسیب ببیند، مثلا مچ پای شما پیچ بخورد، واکنش طبیعی بدن شما محافظت از این بخش برای کاهش درد و جلوگیری از آسیب بیشتر است. این واکنش بدن علت اصلی لنگیدن و بروز علائم بد راه رفتن ناشی از درد است. اگر این نحوه بد راه رفتن ادامه پیدا کند و طولانی شود به علت تغییر خطوط اعمال نیروی وزن به مفاصل سبب بروز آسیب در سایر مفاصل بالا و پایین تر از محل آسیب می‌شود. به همین دلیل حتی اگر یک مفصل آسیب‌دیده باشد و سبب لنگی شود، فیزیوتراپیست همان گام اول جزء‌جزء راه رفتن شما را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و همه مفاصل را معاینه می‌کند.

فقط آسیب‌های فیزیکی و صدمات ورزشی نیستند که سبب بروز الگوهای غیر‌طبیعی راه رفتن می‌شوند. بیماری‌های سیستم اعصاب و اختلال در ارسال پیام‌های عصبی به عضلات خاص می‌تواند از دیگر عوامل بروز لنگیدن باشد. مثلا در بیماران سکته مغزی افتادگی مچ پا باعث عدم‌توانایی در زمین گذاشتن پاشنه پا و راه رفتن غیرطبیعی همراه با خم کردن بیش از حد زانو و ران و لنگی می‌شود. گاهی یک اختلال عروقی در ناحیه کمر، لگن واندام‌های تحتانی یا تنگی کانال نخاعی باعث بروز لنگی متناوب می‌شود. به این ترتیب که فرد بعد از کمی راه رفتن به علت بروز درد در یک یا هر دو پا قادر به راه رفتن طبیعی نبوده و مجبور به لنگیدن یا نشستن می‌شود.

فیزیوتراپیست با پیدا کردن علت این نحوه راه رفتن غیرطبیعی، عضلات حمایت‌کننده ناحیه درگیر را تقویت و با آموزش الگوهای صحیح راه رفتن، بیمار را از آسیب بیشتر دور می‌کند. علاوه بر تمرین‌های تقویتی مانند استفاده از وزنه و کش‌های لاستیکی و فنر، تمرین‌های عملکردی مانند راه رفتن روی مسیرهای علامت‌گذاری شده و همچنین راه رفتن در مقابل آینه برای حذف و اصلاح حرکات اضافه و غلط از روش‌های دیگر فیزیوتراپی در درمان لنگیدن بیماران است.

دکتر پرهام پارسانژاد

فیزیوتراپیست