هنر خانه‌ تکانی

پوران درخشنده(کارگردان)

همین الان که با شما صحبت می‌کنم دقیقا داشتم برای خانه تکانی برنامه‌ریزی می‌کردم، البته من دست تنها این کار را انجام نمی‌دهم و کسی از بیرون کمکم می‌کند، البته خانه تکانی فعالیتی است که همه اعضای خانه باید در آن مشارکت داشته باشند، سال جدید می‌شود، بهار می‌آید، از سرمای زمستان به خنکای دلچسب بهار می‌رسیم، فضای تازه، روح و روان‌مان را هم تازه می‌کند، سال نو می‌شود و باید زندگی‌هایمان متحول شود، این تازگی باید در جای جای خانه و زندگی‌مان خودش را نشان دهد، طراوت و نظافت و تمیزی همه جا را فراگیرد و به قول معروف خانه و زندگی‌مان آینه شود.

یک خاطره بامزه هم از خانه تکانی دارم، ما خواهرها همراه مادر حسابی مشغول کار بودیم و تا آخرین لحظه قبل از سال تحویل داشتیم خانه تکانی انجام می‌دادیم، پرده‌ها را شسته و آویزان کرده بودیم و قرار بود تعداد زیادی مهمان هم برایمان بیاید، یادم است زنگ خانه را که زدند ناگهان متوجه شدیم که یک پرده پذیرایی را به کل فراموش کرده بودیم بشوییم و در این لحظه واقعا خستگی کل خانه تکانی به تن‌مان ماند.

ژاله صادقیان(مجری)

من خانه تکانی انجام می‌دهم، البته شدت و حدت خانه تکانی‌ها با هم فرق می‌کند، خانه تکانی من شدت‌اش زیاد نیست و معمولا کمک‌های خوبی دارم ولی بشدت به این رسم خوب ما ایرانی‌ها اعتقاد دارم و فکر می‌کنم یکی از پیش درآمدهای شادی‌بخش عید محسوب می‌شود.

خانه تکانی را نباید گردن خانم خانه انداخت درست است که خانم‌ها اشراف بیشتری به خانه دارند و می‌دانند که کجای خانه برای خانه تکانی در اولویت است ولی این کار و مسئولیت برای همه اعضای خانواده وجود دارد.

کارهایی که نیاز به زور بازو دارد را می‌توان به آقایان سپرد و کارهایی که ریزتر و ظریف تر است مثل کابینت‌ها را قطعا خانم‌ها خودشان انجام می‌دهند.

من از کودکی عاشق بوی تمیزی بودم، این بوی شستشو و حتی بوی مواد شوینده و آن پارچه‌ها و ملافه‌های شسته شده و روی بند رخت آویزان شده برایم خاطره‌انگیز است و راه رفتن در حیاط و لا به لای آنها خاطره واقعا خوبی است که هیچ وقت فراموشش نمی‌کنم.

شیلا خداداد (بازیگر)

من اهل خانه تکانی نیستم، هیچ‌وقت هم دم عید خانه تکانی نمی‌کنم،‌ به این معنی که شروع کنم از بالا تا پایین خانه را بشورم و بسابم و ...‌ دلیل هم دارد، من معتقدم خانه باید همیشه تمیز باشد، این که خانه تکانی نمی‌کنم دقیقا دلیلش همین است برای این که در طول سال همیشه در حال مراقبت نظافت و تمیزی خانه هستم و فکر می‌کنم بی‌معناست که در بازه‌ای زمانی بیاییم و همه جا را به هم بریزیم.

فرشته صدرعرفایی(بازیگر)

من به تمام مراسم آغاز سال نو و نوروز پایبندم، از خانه تکانی و چهارشنبه‌سوری بگیریم تا چیدن سفره هفت سین و عیدی دادن و عیدی گرفتن و بخصوص سبزی پلو با ماهی شب عید، من واقعا این سنت‌ها را دوست دارم و همواره روی انجام کامل این آیین‌ها تاکید داشتم، سعی کردم به فرزندانم هم این مسئولیت‌پذیری در برابر سنت هایمان را آموزش دهم و طوری رفتار کنم که آنها هم این سنت‌ها را پاس بدارند و خودشان را مقید به انجام آن بدانند.

هیچ‌وقت دخالت نمی‌کردم ولی پایبند هستم، این‌ها بخش مهمی از فرهنگ و هویت ما هستند و نباید بگذاریم نسل‌های بعدی نسبت به آن بی‌اعتنا شوند. در خانه تکانی هم من چون معمولا خیلی اهل جمع کردن وسایل نیستم و کلا خانه را خلوت دوست دارم برای همین خانه تکانی را هم در اولویت‌هایم همیشه در نظر می‌گیرم.

راهنمای یک خانه‌تکانی متفاوت

برای خانه تکانی معمولا از کجا شروع می‌کنید؛از تمیز کردن دیوار، شستن بالکن، کف سرامیک‌ها، سرویس‌های بهداشتی، مرتب کردن کمدها، تغییر دکوراسیون و ردکردن برخی لوازم و کابینت‌های آشپزخانه؟

همه اینها می‌تواند شروع یک خانه‌تکانی باشد اما بیایید امسال از جای دیگری خانه تکانی را شروع کنیم، می‌پرسید از کجا؟! از جایی که معمولا از آن غافل می‌مانیم و هر سال تمیز کردنش را به سال بعد حواله می‌دهیم. از دل‌هایمان! آیا جایی مهم‌تر از آن سراغ دارید؟!

در این خانه تکانی، ابتدا باید از «خودمان» شروع کنیم؛ از «چشم‌هایمان». نگاهمان زندگی باید تغییر کند و در این نگاه نو باید بتوانیم دیگران را بهتر ببینیم و اطرافیانمان را بیشتر دوست داشته باشیم، به گذشته‌ها برگردیم، ناراحتی‌ها، کینه‌ها و کمبودهای عاطفی و... همه را در مقابل چشمان خود قرار دهیم و ببینیم چه چیزهایی خانه دل را به مکانی سرد و تاریک تبدیل کرده است؟ خانه دل باید صاف و ساده باشد، گرم و صمیمی و خالی از کینه‌ها و سرشار از محبت‌ها و دوست داشتن‌ها.

دور ریختن خشم و عصبانیت

وقتی زود عصبانی می‌شویم و کنترل خود را از دست می‌دهیم، مشکل‌ساز خواهد شد و در روابط شخصی و خانوادگی، محیط کار و خلاصه در تمام ابعاد مختلف زندگی ما تاثیری منفی خواهد داشت.

پس هنگامی که از عصبانیت صورتمان سرخ شده و قلبمان بشدت می‌تپد، چند نفس آرام و عمیق بکشیم، کمی قدم بزنیم و قبل از این که حرفی را بر زبان آوریم آن را چند بار در ذهنمان مرور کنیم. حتی می‌توانیم تمام حرف‌هایمان را روی یک کاغذ بنویسیم و سپس آن را کنار بگذاریم. اگر چند روز بعد، آن را بخوانیم متوجه می‌شویم که تا چه حد تندروی کرده بودیم یا اگر آن همه خشم را بیان می‌کردیم با چه نتایج ناراحت‌کننده‌ای روبه‌رو می‌شدیم؛ تجربه نشان داده که در بیشتر مواقع عصبانیت نه تنها راه رسیدن به هدف نیست، بلکه باعث ایجاد حالت تدافعی در دیگران نیز می‌شود و اجازه نمی‌دهد ما به خواسته خود برسیم این در حالی است که اگر کمی صبر و حوصله به خرج می‌دادیم و با اطرافیان‌مان با محبت رفتار می‌کردیم، سریع‌تر به هدف مان می‌رسیدیم.

از شرایطی که باعث خشم بیشتر شما می‌شود، آگاه باشید و سعی کنید قبل از این که از کوره در بروید، خودتان را آرام کنید و به هیچ وجه تصمیم نگیرید، چرا که هنگام عصبانیت با عقل و منطق تصمیم نمی‌گیریم. بنابراین وقتی بتوانیم با این کارها و... خشم و عصبانیت خود را کنترل کنیم، می‌توانیم بیشتر و بهتر از زندگی و روابط‌مان لذت ببریم.

پاک‌ کردن حسادت

شاید همه ما در طول زندگی این حس آزاردهنده، یعنی حسادت را تجربه کرده باشیم. این حس زمانی اتفاق می‌افتد که شما احساس می‌کنید کمتر از آنچه استحقاقش را دارید، بهره‌مند شده‌اید و دقیقا به همین دلیل به کسانی که موقعیت بهتری نسبت به شما دارند، حسادت می‌کنید، اما واقعیت این است که آنها در ناکامی‌ها و شکست‌های شما هیچ نقشی نداشته‌اند . پس سختی دل را با نرم کننده‌های مهر و محبت و همدلی از بین ببریم. این نکته مهم است که اگر می‌خواهیم دیگران ما را با تمام توانایی‌ها و ویژگی‌هایمان باور داشته باشند باید قبل از آنها خودمان در این مسیر پیشقدم شویم و به‌جای آسیب‌رساندن به روح و روان خود، توانمندی‌هایمان را به دیگران اثبات کنیم.

مایع چند منظوره مشورت و احترام

غرور، دل را تیره و تار می‌کند و برای از بین بردن آن کافی است تمرین کنیم که به دیگران احترام بگذاریم و دل هایمان را با مایع چند منظوره مشورت و احترام جلا بخشیم، وقتی این مایع جادویی را به دل بزنیم آن وقت حواسمان جمع می‌شود که برای دوستان، اقوام و آشنایان خود که زمانی فکر می‌کردیم در سطح ما نیستند، جایی را به آنها اختصاص می‌دهیم و گرنه با ادامه دادن این روند طولی نخواهد کشید که تبدیل به فردی تنها خواهیم شد.

می‌توانیم در مورد مسائل مختلف با افراد خانواده‌مان مشورت کنیم و نظر آنها را نیز جویا شویم، این کار می‌تواند شروع خوبی برای ما باشد.

جلا دادن به آینه دل

قلب بدون کینه کیمیاست، برای خیلی از ما ناراحتی‌هایی از طرف دوستان، اقوام، آشنایان و... پیش می‌آید که به این راحتی‌ها نمی‌توانیم آن را فراموش کنیم یا همتی برای از بین بردن شان نداشته‌ایم. این که با خودمان لج کنیم و بار کینه‌ای را سال‌ها بر دوشمان بکشیم به چه کسی جز خودمان آسیب می‌زند؟! ما باید بتوانیم ببخشیم و بدی‌ها را فراموش کنیم؛ نه به‌خاطر دیگران، به خاطر خودمان کسانی را که در حق ما بدی کرده‌اند ببخشیم؛ چرا که دل‌های پاک از کینه، جایگاه آرامش‌اند. دلی پاک و با آرامش را ترجیح می‌دهید یا دلی پر از کینه و کدورت را ؟! در این خانه تکانی، باید تمام خاطرات بد و آزاردهنده را که سال‌ها آن را در دل نگه‌داشته‌ایم بیرون بریزیم.

بامداد محمدی