4 نکته از سبک زندگی فاطمی

به ویژه آن که در زندگی پرشتاب و هیاهوی امروزی که برخی فضائل اخلاقی کمرنگ شده است، می‌توان با تأسی به زندگی الگوهایی همچون حضرت زهرا(س) از بروز بسیاری از مشکلات خانوادگی و اجتماعی جلوگیری کرد که در ادامه به چند نکته اشاره می‌کنم.

1ـ فعالیت پررنگ اجتماعی با حفظ حریم عفت: حضرت زهرای مرضیه(س) با زندگی و مبارزه در عرصه‌های گوناگون عبادی، اجتماعی، خانوادگی و سیاسی نشان داد که یک بانو می‌تواند با حفظ حریم عفت و ارزش‌های انسانی در بسیاری از عرصه‌های اجتماعی حضور داشته باشد.

2ـ خیرکثیر: فاطمه زهرا(س) گذشته از سخنان پرشور خویش و با وجود وصیت نامه‌ای کوتاه که آموزه‌های اجتماعی بسیار فراوانی دارد همواره با انسان‌های دیگر با مهرورزی و محبت بسیار رفتار می‌کرد و براستی مفهوم «خیرکثیر» را در رفتار اجتماعی خویش آشکار ساخت. بسیاری از این رفتارهای انساندوستانه را وی از پدر بزرگوار خویش حضرت محمد(ص) آموخته بود، سخنان فاطمه(س) هم در خطبه تاریخی فدک و هم در نیایش هایش براستی پیامی برای انسان‌های فرزانه در طول تاریخ بوده است.

3ـ قناعت و پرهیز از تجمل: حضرت زهرا سلام‌الله علیها زمانی با علی ابن ابیطالب(ع) ازدواج کرد که مسلمانان در بدترین شرایط زندگی به سر می‌بردند. شرایط زندگی اصحاب صفه که گروهی از مسلمانان وفادار و یاران برگزیده پیامبر بودند، براستی دردناک بود و افرادی چون سلمان، ابوذر، عمار یاسر و بلال در سایه پوشی از مسجد می‌خفتند و در نهایت عُسرت به سر می‌بردند. رسول‌اکرم(ص) در آن شرایط بسیار سخت می‌گفتند که هیچ تفاوتی نباید از نظر زندگی بین فرزندان زهرا(س) و دیگران باشد؛ در حالی که دیگران برای رسیدن به پیروزی رنج می‌برند، هرگز نباید خانواده من و نزدیکانم در رفاه زندگی کنند. این آموزه و نگاه پیامبر در تمام زندگی حضرت زهرا(س) و فرزندان معصومش در آینده نیز تجلی یافت و نمود آن را می‌توان در زندگی خود آن حضرت و دیگر ائمه‌اطهار آشکار ملاحظه کرد، درسی که شاید امروز بیش از هر زمان دیگری باید مورد توجه خانواده‌ها و البته مسئولان و مدیران ارشد کشور و خانواده‌ها و فرزندانشان قرار گیرد.

4ـ تقدم همسایه‌: امام صادق(ع) از پدران خویش و مخصوصا از امام حسن بن علی(ع) روایت می‌کنند: مادرم شب‌های جمعه را تا بامداد در محراب عبادت می‌ایستاد و چون دست به دعا بر می‌داشت مردان و زنان با ایمان را دعا می‌کرد. اما درباره خود چیزی نمی‌گفت روزی به ایشان گفتم: «مادر، چرا برای خود نیز مانند دیگران دعای خیر نمی‌کنی؟» حضرت زهرا سلام الله علیها در پاسخ فرمودند: «فرزندم همسایه مقدم است»

استاد محمود حکیمی - نویسنده و پژوهشگر