اما و اگرهای مقاوم‌سازی پس از زلزله

با دیدن این عکس‌ها هیچ‌ گونه توجیه فنی، اقتصادی، زمانی یا روانی برای این امر پیدا نکردم. در اینجا چند نکته مهم به نظرم می‌رسد:

1 ـ از دیدگاه فنی تمام اسکلت حتما دارای ترک‌های ریز و درشت است و تحمل آن مقدار تغییر مکان حتما پیوستگی آرماتور با بتون را از بین برده و خدا می‌داند اتصالات که این تنش‌ها را تحمل کرده‌اند اکنون در چه وضعی هستند. اگر تک‌تک اعضای بنا اسکن شود این مطلب روشن می‌شود. با این حال نمی‌توان توجیه فنی برای آن پیدا کرد.

2 ـ از نظر اقتصادی چون زمین فراهم است، با کسر هزینه زمین از قیمت جایگزینی عملا ساخت مجدد به ضرس قاطع ارزان‌تر تمام خواهد شد تا مقاوم‌سازی آن. زیرا پس از ورود به حوزه مقاوم‌سازی تازه مشکلات خودنمایی خواهد کرد.

3 ـ از نظر زمانی، شروع و ساخت یک ساختمان مقاوم طراحی شده در مقابل مشکلات و ریزه‌کاری‌های مقاوم‌سازی سازه موجود که جلوی چشمان من به روشنی نمایان است، بسیار زمانبر خواهد بود. شاید به‌دلیل شتابزدگی به این مسائل توجه نشده باشد.

4 ـ از نظر روانی عملا تصور نمی‌کنم حداقل تا دو نسل آینده افرادی که خاطره‌ای از این زلزله دارند در این بناها ساکن شوند و همواره از آنها به عنوان قاتلان خانواده و عزیزان خود نام خواهند برد. لذا نمی‌دانم چطور این نظر را دلسوزانه، منطقی و علمی عرض کنم که کسی از من نرنجد. ولی امیدوارم اگر چنین برنامه‌ای برای مقاوم‌سازی در نظر گرفته شده است، روی جزئیات و هزینه فایده آن بیشتر مطالعه کنند.

دکتر فریبرز ناطقی الهی

استاد پژوهشگاه زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله و متخصص حوزه مقاوم‌سازی و مدیریت بحران زلزله