قلعه‌‌گردی درنوروز...

در اینجا برخی قلعه‌های جذاب را به شما معرفی می‌کنیم تا اگر در این نوروز در استانی که این قلعه‌ها درآن واقعند به گلگشت رفته‌‌اید، آنها را هم در فهرست برنامه‌هایتان بگنجانید.

قلعه ضحاک

این دژ تاریخی احتمالا بازمانده‌ای از دوران اشکانیان یا معبدی زرتشتی یا محلی برای پادگان نظامی محلی بوده ‌است. طاق این دژ در کنار آثار بجا مانده در تپه میل ورامین از نمونه‌های معماری روزگار اشکانی است که بعدها به شکلی کامل‌تر و شکوهمندتر در طراحی ایوان خسرو در تیسفون دیده می‌شود. قلعه ضحاک در20 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان هشترود واقع شده ‌است.

قلعه فلک‌الافلاک

فَلَک‌الافلاک یا دژِ شاپورخواست، قلعه‌ای تاریخی در مرکز شهر خرم‌آباد در استان لرستان است. فلک‌الافلاک با نام قلعه دوازده برجی هم شناخته می‌شود. فلک‌الافلاک در لغت به معنای «سپهر سپهران» است. همچنین با توجه به این‌که ممکن است دوازده برجی، اشاره‌ای به دوازده برج فلکی باشد، ممکن است نام فلک‌الافلاک نیز از همین جا ریشه گرفته باشد. این بنا بر فراز تپه‌ای مشرف به شهر خرم‌آباد و در نزدیکی رودخانه، در مرکز شهر قرار گرفته و چشمگیرترین اثر تاریخی و گردشگری درون این شهر است. احداث بنا بر فراز صخره‌های سنگی و اشراف کامل آن بر دره تاریخی خرم‌آباد و نیز جاری‌شدن چشمه پر آب گلستان از دامنه شمالی تپه از ویژگی‌های اصلی بنا به شمار می‌آید.

آغجه‌ قلعه (ورزقان‌)

این‌ قلعه‌ تاریخی‌ را شاید به‌ خاطر رنگ‌ دیواره‌ها و برج‌های‌ سفیدش‌ که‌ با ملات‌ آهکی‌ سفید در قله کوهی‌ سبزفام‌ ساخته‌ شده‌ است، آغجاقالا می‌گویند. این قلعه در فاصله 50 کیلومتری‌ شمال‌ غربی‌ شهر ورزقان‌ واقع‌ شده‌ است‌.

قلعه پشتو

یکی از باارزش‌ترین و جالب‌ترین آثار تاریخی بخش هوراند از شهرستان اهر، قلعه پشتو یا پشتاب است که بر بلندترین کوه میان روستاهای پشتاب و کوجان قرار گرفته است. روستای پشتاب در 12 کیلومتری غرب هوراند و 50 کیلومتری اهر است.

قلعه بابک

قلعه بابک در 50 کیلومتری‌ شمال‌ شهرستان‌ اهر و در 16 کیلومتری‌ غربی‌ کلیبر و در فراز ارتفاعات‌ غربی‌ رود قره‌ سو خودنمایی‌ می‌کند. برای‌ رسیدن‌ به‌ دروازه‌ قلعه‌ باید از معبر دالان‌مانندی‌ به‌ طول‌ 200 متر عبور کرد. این‌ قلعه‌ از برج‌ و باروهای‌ متعددی‌ تشکیل‌ یافته‌ که‌ برج‌های‌ مدور از سنگ‌ مالون‌ با ملات‌ ساروج‌ است‌ و باروها نیز از نوعی‌ سنگ‌ گرانیت‌ ساخته‌ شده‌اند.

قلعه قمچقای

دژ و قلعه قمچقای مربوط به هزاره سوم قبل از میلاد است و در شهرستان بیجاردراستان کردستان قراردارد. به نظر کارشناسان قلعه تاریخی قمچقای بیجار دارای کتیبه‌ای با نقش هیروگلیف و به خط هراتیک می‌باشد و جزو قدیمی‌ترین کتیبه‌های نیمه تصویری ایران قلمداد گردیده و کتیبه آن با خط سومریان قابل مقایسه است. ارتفاع دیواره‌های این قلعه به 200 متر می‌رسد و تنها راه ارتباطی قلعه با خارج، گذرگاه باریکی می‌باشد که ساخته و پرداخته دست صاحب هنری است که یک نفر به دشواری می‌تواند از آن عبور کند.

قلعه رودخان

قلعه‌ای باشکوه از دوران ساسانی در 20 کیلومتری جنوب غربی فومن در استان گیلان خودنمایی می‌کند. این قلعه که به قلعه حسامی یا رودخان معروف است، در کنار روستایی به همین نام قرار گرفته که با دیوارهایی به طول 1500‌متر و 65 برج و بارو گردشگران را جذب خود کرده است. چشمه‌ای نیز میان قلعه وجود دارد. 40 برج دیده‌بانی دورادور قلعه را احاطه کرده است. هیچ دشمنی نتوانسته به این قلعه زیبا نفوذ یا آن را فتح کند.

برج‌طغرل

برج طغرل؛ در همین تهران خودمان سازه‌ای سر به فلک کشیده است که شکوه خود را طی گذشت 700 سال حفظ کرده است. برجی شبیه ساعت که می‌توان از روی تابش آفتاب روی کنگره‌های آن، زمان را تشخیص داد. برج طغرل همان ساعت آفتابی عظیم تهران است که در شرق آرامگاه ابن بابویه در شهرری قرار دارد. ملات به کار رفته در برج از زاج، خاک و سفیده تخم‌مرغ است.

نارین‌قلعه ‌(نارنج‌قلعه)

این برج میان شهری باستانی بر فراز تپه‌ای در میبد در استان یزد قرار گرفته که شاخص‌ترین اثر بازمانده از معماری اصیل ایرانی است. نارین‌قلعه نه‌تنها بیانگر موقعیت اقتصادی و اجتماعی بلکه مرکز سیاسی بوده است. بنابر شواهد موجود و روایت‌ها، این بنا نظام پیچیده رفت و آمد زیرزمینی داشته که دهانه شماری از این راهروها هنوز پیداست.

قلعه الموت

قلعه الموت یا دژ الموت یا دژ حسن صباح، در استان قزوین، منطقه الموت، شمال شرقی روستای گازرخان (قصر خان) و بر فراز صخره‌ای به بلندای 2163 متر از سطح دریا که بلندی صخره از زمین‌های پیرامون خود 200 متر و گستره دژ 20 هزار متر مربع است، قرار دارد. این دژ به‌عنوان پایگاه مرکزی فعالیت حسن صباح بنیانگذار حکومت نزاریه اسماعیلیان (حشاشین) و دیگر رهبران آنها به شمار می‌رفت. به‌دلیل شرایط سخت جغرافیایی، این دژ از دسترسی حاکمان و سپاهیان حکومت‌های وقت به‌دور بود و دستیابی به آن بسیار دشوار بود.

معصومه درخشان - روزنامه نگار