دو قطبی ترامپ

پس از آن‌که گروه‌های مختلف مردم و شخصیت‌های مختلف سیاسی و هنری به انتقاد از محدودیت‌های مهاجرتی ترامپ پرداختند، حالا این مساله زمینه‌‌ساز تنش میان قوای مختلف آمریکا شده است. در تازه‌ترین این موارد دادگاهی در شهر سیاتل ایالت واشنگتن (در منتهی علیه شمال غرب آمریکا) موقتا دستور اجرایی ترامپ مبنی بر ممنوعیت ورود شهروندان هفت کشور (ایران، عراق، سوریه، یمن، سودان، سومالی و لیبی) به مدت سه ماه به آمریکا را معلق کرد. این حکم را جیمز روبارت قاضی فدرال علیه ادعای وکلای دولت صادر کرد.

روبارت با اشاره به این‌که دولت واشنگتن به بهانه حمله‌های 11 سپتامبر 2001 دستور به ممنوعیت ورود اتباع این هفت کشور را داده است، اعلام کرد: اتباع هیچ‌یک از این کشورها به خاک آمریکا حمله نکرده‌اند.

وی تاکید کرد: فرمان اجرایی ترامپ برای این‌که مطابق با قانون اساسی باشد، باید بر مبنای حقایق باشد نه بر مبنای توهم.

این حکم برای رسیدگی به شکایت باب فرگوسن، دادستان ایالت واشنگتن صادر شده و تا زمان رسیدگی به این شکایت، در سراسر آمریکا معتبر خواهد بود. این دادستان با تنظیم شکایتی خواستار لغو برخی قسمت‌های دستور مهاجرتی ترامپ شد و تاکید کرد که این ممنوعیت، حقوق مهاجران و خانواده‌های آنان را نقض می‌کند. در مقابل وکلای دولت ادعا کرده بودند که ایالت‌ها جایگاه حقوقی لازم را برای به چالش کشیدن فرمان اجرایی ترامپ ندارند.

عصبانیت دولت و باز شدن موقت مرزها

اعلام این خبر با واکنش شدید مقامات کاخ سفید روبه‌رو شد. در همین رابطه کاخ‌سفید گفت که علیه این حکم درخواست تجدیدنظر می‌دهد.

کاخ سفید همچنین در بیانیه‌ای فرمان اجرایی ترامپ را قانونمند و مناسب خوانده و اعلام کرده است: فرمان اجرایی رئیس‌جمهور با هدف محافظت از کشور صورت گرفته و او صلاحیت و مسئولیت قانونی برای حفاظت از مردم آمریکا را دارد.

همچنین دونالد ترامپ، حکم دادگاه را «مسخره » توصیف کرده است.

به دنبال اعلام این حکم، اداره گمرک آمریکا گفته کسانی که از هفته گذشته تحت تاثیر فرمان مهاجرت ترامپ قرارگرفته و امکان سفر به آمریکا را نداشتند، اکنون می‌توانند وارد این کشور شوند. همچنین اداره گمرک و حفاظت مرزی آمریکا به خطوط هوایی دستور داده که مسافران این هفت کشور را به مقصد آمریکا سوار کنند.

با این حال، گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد که اجرای دستور ترامپ در یک هفته گذشته باعث لغو ده‌ها هزار ویزای آمریکایی شده است. بر همین اساس، روزنامه نیویورک تایمز به نقل از ویلیام کوکس، سخنگوی امور مشورتی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که کمتر از 60 هزار ویزا تاکنون به طور موقت لغو شده است.

وی افزود: ما پس از بررسی 90 روزه، تمام دستورات را به اطلاع مسافرانی که تحت تاثیر این ممنوعیت سفر قرار گرفته‌اند، ابلاغ خواهیم کرد. این در حالی است که برخی از منابع خبری به نقل از یکی از دادستان‌های دولتی در یک دادگاه فدرال اعلام کردند که ارقام این ویزاهای لغو شده به بیش از صد هزار می‌رسد.

اروپایی‌ها متحد علیه ترامپ

در حالی که جامعه داخلی آمریکا در مورد چگونگی برخورد با سیاست‌های ترامپ دچار دودستگی شده‌اند، اما رهبران اروپایی سعی می‌کنند سیاستی یکپارچه و متحد علیه رئیس‌جمهور جدید آمریکا داشته باشند.

نشست رهبران اتحادیه اروپا در مالت و اظهارات آنها در این نشست بخوبی موید این مساله است. خبرگزاری فرانسه در گزارش خود درباره این نشست اعلام کرد رهبران اروپا در این اجلاس برای اتحاد در برابر ترامپ دور هم جمع شدند.

فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهور فرانسه در این نشست با اشاره به این‌که فشار رئیس‌جمهور آمریکا بر اتحادیه اروپا غیرقابل قبول است، افزود: این‌که دونالد ترامپ به وسیله برخی افراد و اظهارات، بر اتحادیه اروپا فشار وارد می‌کند، پذیرفتنی نیست. وی به تمام کسانی که در اروپا بویژه در مرکز این قاره، وسوسه ارتباط دو جانبه با رئیس‌جمهور آمریکا را دارند، هشدار داد. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز درباره انتقاد از اظهارات ترامپ در مورد اتحادیه اروپا، گفت: من پیشتر نیز گفته‌ام که سرنوشت اروپا در دست‌خودش است.

دونالد تاسک، رئیس شورای اروپا نیز نظم نوین جهانی ترویج شده توسط واشنگتن را چالش‌برانگیز ارزیابی و عنوان کرد: رابطه با آمریکا به عنوان بالاترین اولویت سیاسی اتحادیه اروپا باقی می‌ماند، اما در وضعیت کنونی اتحادیه اروپا برگ جایگزینی برای مقابله با این مساله ندارد.

به نظر می‌رسد اظهارات تاسک در این خصوص بیانگر این موضوع باشد که بروکسل به دنبال رفتن به سوی روسیه به جای آمریکا نیست. با این اوصاف تحلیلگران و کارشناسان آمریکایی بر این باورند که تقابل و کشمکش میان سران اتحادیه اروپا و مقامات جدید آمریکا با گذشت زمان و با اجرایی شدن بیشتر دستورات ترامپ، تشدید خواهد شد.

خوان کول، استاد تاریخ دانشگاه میشیگان:

ترامپ باعث افزایش تنش‌های درون‌حزبی جمهوریخواهان است

دستور قاضی فدرال منطقه سیاتل شوک سیاسی به دولت بود؛ زیرا این قاضی همان کسی است که از سوی دولت جورج بوش منصوب شده بود و با توجه به این‌که یک قاضی منصوب جمهوریخواه‌ها علیه رئیس‌جمهور جمهوریخواه رای می‌دهد، خود نشانگر تنش درون‌حزبی است.

در عین حال این یک حکم غیرقابل باور و فوق‌العاده است؛ زیرا با این حکم 25 هزار نفری که از هفت کشور در ایالت واشنگتن حضور و دولت ترامپ آنها را تحت فشار قرار داده بود، دیگر تحت فشار نیستند.

با این‌که جمهوریخواه‌ها در این مورد بحث و تبادل‌نظر کرده‌اند که دادستان ایالت واشنگتن شواهد کافی ندارد تا موضوع را تحت پیگرد قانونی قرار دهد، اما او برخلاف دستور رئیس‌جمهور حکم داده است.

البته دولت جدید علاوه بر آشفتگی در سیاست داخلی، در سیاست خارجی نیز دچار تنش است. مثلا در حوزه سیاست خارجی هم ما شاهد آن هستیم که دولت ترامپ برای شهرک‌سازی اسرائیل در اراضی اشغالی چراغ سبز نشان می‌دهد و از سوی دیگر روز پنجشنبه با بیانیه‌ای آن را مانعی در برابر صلح اعلام می‌کند. همین آشفتگی در حوزه داخلی در اوایل دولت ترامپ به علت برخورد با زندگی مردم و ملموس بودن آن برای شهروندان نمود بیشتری پیدا کرده است.