زوزه روبـاه

چند ماه قبل بود که نخست‌وزیر و وزیرخارجه انگلیس در سفر به کشورهای حاشیه خلیج فارس، همگام با عربستان و بحرین، تهران را آماج حملات لفظی خود قرار دادند و اکنون نیز سفر به آمریکا، فرصت مشابهی را در اختیار ترزا می، نخست‌وزیر انگلیس قرار داده است.

البته رهبر معظم انقلاب اسلامی، بخوبی پشت پرده اتخاذ چنین سیاست‌هایی از سوی مقامات انگلیس را تبیین کرد‌ه‌اند. ایشان در سخنانی که در اواخر آذر در جمع مهمانان کنفرانس وحدت اسلامی داشتند با اشاره به اظهارات نخست‌وزیر انگلیس در سفر به منطقه فرمودند: سیاست قدیمی انگلیسی ها مبنی بر تفرقه بینداز و آقایی کن، در دستور کار جدی دشمنان اسلام قرار دارد.

حضرت آیت الله خامنه‌ای، سیاست‌ها و اقدامات انگلیسی‌ها در دو قرن اخیر را به عنوان منبع شر و نکبت برای ملت‌های منطقه مورد اشاره قرار دادند و یادآوری کردند: در روزهای اخیر انگلیسی‌ها در نهایت بی‌شرمی، ایران مظلوم و عزیز را تهدید منطقه نامیده اند اما همه می دانند که برخلاف این اتهامات، این انگلیسی‌ها هستند که همیشه منشأ و منبع تهدید و فساد و خطر و نکبت بوده‌اند.

رهبر انقلاب اسلامی، افزایش فعالیت‌های ضد اسلامی مستکبران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی را نشانه ترس آنها از استقرار و استمرار یک نظام اسلامی قدرتمند، پیشرو والگو دانستند و افزودند: دشمنان حتی اگر ادعای نرمش، و ظاهری آراسته هم داشته باشند، در باطن به تمام معنا، وحشی و خشن هستند و ملتها باید برای مواجهه با این دشمنان بی‌اخلاق، بی دین و بی‌انصاف آماده باشند.

همانطور که رهبر معظم انقلاب فرموده‌اند انگلیسی‌ها بر همان مسیر تفرقه‌افکنی حرکت می‌کنند.

در همین راستا، به گزارش خبرگزاری صداوسیما، ترزا می‌ در سخنرانی اخیر خود در نشست سراسری جمهوریخواهان در فیلادلفیا مدعی شده که ایران به‌دنبال ایجاد کمان نفوذ از تهران تا مدیترانه است.

وی همچنین گفته برای مقابله با آنچه اقدامات شرارت‌بار ایران خوانده به متحدان منطقه‌ای خود کمک می‌کند.

نگرانی اصلی انگلیس و آمریکا

تکرار چنین مواضعی از سوی مقامات انگلیسی و تشدید آن در ماه‌های اخیر حکایت از پیگیری طرح و برنامه‌ای از سوی مقامات انگلیسی دارد بخصوص این‌که سایر کشورهای اروپایی، پس از برجام حداقل در ظاهر سعی می‌کنند این‌گونه وانمود کنند که در حال تلطیف مواضع خود نسبت به جمهوری اسلامی ایران هستند. بر همین اساس این سوال مطرح است که دلیل چنین موضع‌گیری‌های تندی از سوی مقامات انگلیسی چیست؟

دکتر سعدالله زارعی، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با جام‌جم با بیان این‌که اظهارات ترزامی انعکاس نگرانی‌های اصلی انگلیس و‌ آمریکا از ایران است، گفت: برخی تصور می‌کردند منشا اصلی اختلاف غرب با ایران نگرانی‌های آنها از توسعه سلاح‌های هسته‌ای است و ایران با اطمینان‌بخشی به غرب و با دست کشیدن از برخی سیاست‌های هسته‌ای می‌تواند به اصلاح نگاه غرب دست یابد و با غرب وارد تعامل مثبت و سازنده شود.

زارعی با اشاره به این‌که اظهارات ترزا‌می‌‌نشان داد مساله غرب با ایران، چنین مباحثی نیست تصریح کرد: این مواضع ناشی از برنامه هسته‌ای ایران نیست بلکه آنچه غرب را نگران می‌کند اقتدار ایران در منطقه خاورمیانه است و ترزا‌می‌‌ با صراحت از تاثیرگذاری قدرت ایران اظهار نگرانی کرده است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار کرد: اظهار نگرانی انگلیسی‌ها در حالی است که آنها برای توسعه نفوذ و سیطره خود طی سال‌های گذشته و همین‌طور سال‌های اخیر در دوردست‌های اقیانوس هند و اقیانوسیه هم اقدام می‌کنند ولی گویا آنچه که برای آنها پسندیده است، برای ما ناپسند است.

وی این‌گونه موضع‌گیری انگلیسی‌ها علیه ایران را نشان‌دهنده سیاست‌های استعماری نسبت به منطقه ما عنوان کرد و افزود: این‌گونه اظهارات تکلیف ما را در برابر غرب مشخص می‌کند. این اظهارات خوشبین‌ترین افراد را در داخل کشور متقاعد می‌کند که مساله ما با انگلیس و آمریکا، ادبیات و موضوعات خاصی مثل مباحث هسته‌ای و موشکی نیست بلکه اساسا آنها اقتدار ایران را نمی‌پذیرند و سیاست‌های خود را مبتنی بر تحقیر و کوچک‌سازی ایران استوار کرده‌اند.

اکبر رنجبرزاده، عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی هم در مورد اظهارت اخیر نخست‌وزیر انگلیس به جام‌جم گفت: رفتار انگلیس بدون هیچ شک و تردیدی کپی‌برداری شده از رفتارهای آمریکایی‌هاست و ما باید در مناسبات خود، این کشور را جدای از اتحادیه اروپا ببینیم.

عضو فراکسیون ولایت با بیان این‌که ملت ایران با شناخت از سابقه رفتارهای انگلیسی اقدامات اخیر این کشور در مورد ایران را دور از ذهن نمی‌دانند، افزود: خروج انگلیس از اتحادیه اروپا که مورد استقبال آمریکا قرار گرفته نشان‌دهنده روابط عمیق انگلیس و آمریکاست و لندن افکار پلید شیطان بزرگ و صهیونیست‌ها را در منطقه خاورمیانه و بین‌الملل دنبال می‌کند.

توسعه بازار سلاح

علاوه بر نگرانی‌های آمریکا و انگلیس از گسترش نفوذ ایران در منطقه که در چنین مواضعی کاملا مشهود است، نگرانی دیگری نیز برای سران این کشورها وجود دارد و آن این‌که با خارج شدن برگ ایران‌هراسی، آینده بازار سلاح‌هایی که آنها با طرح ادعاهای ضدایرانی در میان کشورهای منطقه ایجاد کرده‌ بودند به خطر بیفتد.

مرتضی مکی، کارشناس مسائل اروپا در این باره می‌گوید: انگلیسی‌ها قصد ندارند دوستی چند دهه‌ای خود را با متحدانشان در منطقه بخصوص شیخ‌نشین‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس به‌هم بزنند، آنها می‌خواهند در منطقه بمانند و بازار سلاح و پیوندهای سیاسی و اقتصادی خود را حفظ کنند و در موقعیت‌های مختلف همسو با دیدگاه‌های آنها مواضع ضد ایرانی اتخاذ می‌کنند.

وی در گفت‌وگو با جام‌جم افزود: انگلیسی‌ها نمی‌خواهند از دیدگاه و موضع خود نسبت به ایران کوتاه بیایند، آنها کینه و دشمنی دیرینه با ایران دارند و توافق‌نامه برجام نیز دلیل بر مودت و کنار گذاشتن کینه‌ها و تمام عداوت‌های آنها نمی‌شود.

واکنش ایران به مواضع لندن

اتخاذ مواضع تند از سوی مقامات انگلیس علیه کشورمان در حالی است که لندن در طول سال‌های گذشته به روشنی دریافته که چنین اظهاراتی، تاثیری در عزم جمهوری اسلامی ایران در پیشبرد سیاست‌های منطقه‌ای خود نداشته و تنها باعث شفاف شدن بیشتر ماهیت اصلی انگلیس برای ملت ایران شده است.

خود انگلیسی‌ها نیز می‌دانند که بازنده اصلی تیرگی روابط تهران و لندن، انگلیسی‌ها هستند و این موضوعی است که در ایام تعطیلی سفارت انگلیس، بخوبی از اظهارات مقامات آنها قابل تشخیص بود؛ جایی که برخی مقامات این کشور با انتقاد از تعلل دولت انگلیس در بازگشایی سفارت در تهران بر این نکته تاکید داشتند که انگلیس در بحبوحه تحولات سریع خاورمیانه، خود را از حضور در یکی از کشورهای تاثیرگذار در منطقه محروم کرده است.

البته در مورد مواضع اخیر نخست‌وزیر انگلیس، مرتضی مکی، کارشناس مسائل اروپا می‌گوید که این اظهارات، مواضعی کاملا سیاسی و تبلیغاتی است و ایران باید در حد همین مواضع سیاسی واکنش‌های سیاسی داشته باشد.

مکی با اعتقاد به این‌که نباید در مورد اظهارات مقامات انگلیسی، اقدامات عملی انجام دهیم و صرفا اتخاذ مواضع سیاسی و واکنش‌های سیاسی کفایت می‌کند، می‌افزاید: انگلیس همسو با آمریکا و متحدان خود عمل می‌کند و باید اقدامات عملی آنها را نیز رصد کرد و در موقع لزوم واکنش نشان داد، اما نباید واکنش عجولانه نسبت به این‌گونه اظهارات داشته باشیم.

البته برخی افراد هم با اعتقاد به این‌که اظهارات مقامات انگلیسی علیه ایران، با سطح روابط دو کشور تناسبی ندارد، می‌گویند وزارت خارجه باید سطح روابط با انگلیس را کاهش دهد.

اکبر رنجبرزاده، عضو هیات رئیسه مجلس در همین زمینه خواستار کاهش سطح روابط میان ایران و انگلیس است و می‌گوید: وقتی هیچ‌گونه منفعتی در ارتباط میان ایران و انگلیس وجود ندارد، وزارت‌خارجه و دولت باید در نحوه ارتباط دیپلماتیک تجدید نظر کنند.

علی‌اصغر زارعی نیز معتقد است بهترین واکنش در برابر چنین مواضعی، ادامه همان مسیری است که موجب نگرانی مقامات انگلیسی شده است.

وی تاکید می‌کند: ایران باید همان موضوعی را که موجب نگرانی آنها شده، یعنی اقتدار منطقه‌ای را بی‌اعتنا به این‌گونه اظهارات ادامه دهد و نباید گمان کنیم پشت چنین سخنانی، اقدامات ضد ایرانی نهفته است و چالشی برای ایران محسوب می‌شود.

زارعی گفت: خدمت ترزا می‌این بود که پرده ریا را کنار زد و حقیقت نگاه انگلیسی‌ها را نسبت به ایران برملا کرد و از این جهت باید از وی تشکر کنیم.