ناگهان آوار ...

یکی از مغازه‌داران خیابان فردوسی که شاهد حادثه بود به جام‌جم گفت: ساعت 9 و 30 دقیقه صبح پنجشنبه با همکارانم در ساختمانی در نزدیکی پلاسکو بودیم که متوجه آتش و دود از ساختمان شدیم. زمانی که بیرون آمدیم، مشاهده کردیم ساختمان پلاسکو در حال سوختن است، آتش‌نشانان نیز در حال خاموش کردن شعله‌های آتش و نیز خروج افراد از داخل این ساختمان 15طبقه‌ای هستند.

وی ادامه داد: ساعاتی از این حادثه نگذشته بود که ناگهان صدای چند انفجار در داخل ساختمان پلاسکو شنیده شد. به یکباره در مقابل دیدگان مردم ساختمان 15طبقه ریزش کردو فرو ریخت. صحنه خیلی دردناکی بود. هنوز نمی‌توانم این حادثه را باور کنم. متاسفانه در این حادثه تلخ، آتش‌نشانان فداکار در زیر آوار سنگ و سازه‌های آهن و فولاد گرفتار شدند. این شاهد حادثه افزود: پیش از این هم از چند نفر از مغازه‌دارانی که در این ساختمان مغازه داشتند، شنیده بودم که به خاطر ناایمن بودن ساختمان، هیات مدیره اخطار گرفته است، اما برای ایمنی آنجا اقدامی نکرده ‌اند.

دارایی‌ام بر باد رفت

یکی دیگر از شاهدان که مغازه‌دار ساختمان پلاسکو بود نیز می‌گوید: صبح به مغازه فروش پوشاکم رفتم. هنوز مدت‌زمان کوتاهی نگذشته بود که متوجه آتش‌سوزی در طبقات بالایی شدیم. با آتش‌نشانی تماس گرفتیم که حدود دو قیقه بعد رسیدند. به ما گفتند ساختمان را تخلیه کنیم تا دچار مشکل نشویم. کمی از اسناد و مدارکمان را برداشتیم و سراسیمه همراه همکارانم بیرون آمدیم. آتش‌نشانان شعله‌های آتش را مهار کردند تا به دیگر طبقات سرایت نکند که ناگهان صدای انفجارها یکی بعد از دیگری شنیده شد. ساختمان که آوار شد. شوکه شدم. همه سرمایه و زندگی‌ام از بین رفت. هرچه پوشاک خریده بودم تا بفروشم از بین رفت و در آتش سوخت. مغازه‌ام اجاره‌ای بود و بیمه نبود. در قبال خرید کالاها به فروشندگان چک داده بودم. حالا نمی‌دانم باید چه کنم. زندگی و سرمایه 15 ساله‌ام از بین رفت. نمی‌دانم از کجا و چگونه می‌توانم بدهی‌هایم را به مردم بپردازم .

مرد مغازه‌دار ادامه داد: این ساختمان قدیمی گاز نداشت و مجبور بودیم از وسایل گرمایشی استفاده کنیم که سوخت آن با گازوئیل بود. مخزن‌های گازوئیل در این ساختمان وجود داشت. مسئولان هیات‌مدیره اخطار گرفته بودند که ایمنی ساختمان را تامین کنند اما توجهی نکردند و با بی‌مبالاتی خود باعث شدند این همه خسارت مالی به من و دیگر مغازه‌داران وارد شود. همچنین آتش‌نشان‌هایی که برای کمک به ما آمده بودند، جانشان را از دست بدهند.

حادثه چگونه رخ داد

یکی از آتش‌نشانان نیز گفت: صبح در ایستگاه آتش‌نشانی بودم. زمانی که ماجرای این آتش‌سوزی در ساختمان پلاسکو به ما گزارش شد، همراه چند گروه از آتش‌نشانان برای خاموش کردن آتش و نجات افراد حاضر در این ساختمان قدیمی که 54 سال از عمرش می‌گذشت، وارد شدیم. گروهی از همکارانم شروع به خاموش کردن شعله‌های آتش کرده و گروهی دیگر افراد حاضر در ساختمان را خارج کردند.

وی ادامه داد: با توجه به این که اکثریت افراد از ساختمان خارج شدند، اما باز احتمال دادیم افرادی در دو طبقه منفی ساختمان باقی مانده باشند. بنابراین به جست‌وجو پرداختیم. من چند نفری را یافتم و در حال انتقال آنها بودم که دچار دودگرفتگی شدم. همکارانم مرا نجات داده و بیرون آوردند. جوان آتش‌نشان افزود:چند دقیقه‌ای طول نکشید که صدای انفجار‌هایی مهیب آمد و بعد یکباره ساختمان 15 طبقه فروریخت. متاسفانه همکارانم زیر آوار ماندند. خیلی شوکه شدم. در حالی که حالم بد بود، به سمت آوار رفتم تا شاید بتوانم دست‌کم یکی از همکارانم را نجات دهم اما بی‌فایده بود .

کاش پلمب می‌کردند

یکی از کسبه هم گفت: اگر مسئولان شهری به جای اخطارها، با هماهنگی قضایی دستور پلمب و متوقف کردن فعالیت افراد را در این ساختمان می‌دادند، شاید این حادثه تلخ رخ نمی‌داد و مغازه‌داران پلاسکو دچار خسارت سنگین مالی نمی‌شدند. آتش‌نشانان فداکار هم اکنون زنده بودند و این فاجعه انسانی رخ نمی‌داد. اما افسوس که مسئولان از هر حادثه تلخ درس عبرت نمی‌گیرند و دوباره اجازه فعالیت افراد در ساختمان‌های غیرایمن را می‌دهند. امروز پلاسکو و فردا نوبت پاساژ‌های قدیمی و ناایمن دیگر می‌شود که حوادث مشابه تلخ در آنها رقم خورد .

صدای انفجار شنیده شد

یکی از شاهدان عینی نیزکه جزو نجات‌یافتگان ساختمان پلاسکو بود، گفت: من حسابدار 12 ساله این مرکز تجاری هستم. حوالی ساعت 8 صبح صدای انفجارهایی مهیب از طبقه یازدهم و دوازدهم شنیدم و بعد از آن موج آتش ساختمان را فرا گرفت. ساختمان فاقد سیستم گازرسانی بود و همه ما از وسایلی مثل کپسول پیک‌نیک برای گرم کردن استفاده می‌کردیم بنابراین احتمال انفجار کپسول‌های گاز یا اختلال در سیستم قدیمی برق ساختمان وجود دارد. چند مخزن گازوئیل هم در طبقات بود که احتمال انفجار آنها وجود دارد.

جلسه ستاد مدیریت بحران

دیروز جلسه ستاد مدیریت بحران با حضور سردار حسین اشتری فرمانده ناجا، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور، سیدحسین هاشمی استاندار تهران، محمد باقر قالیباف شهردار تهران، سردار ساجدی‌نیا رئیس پلیس پایتخت، دکتر پیرحسین کولیوند، رئیس اورژانس کشور و تعدادی دیگر از مسئولان برگزار شد.

دستور دادستان

محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور در پی حادثه دردناک آتش‌سوزی و فروریختن ساختمان پلاسکو ضمن تسلیت به خانواده شهدای آتش‌نشان در این حادثه، دستور ویژه‌ای به دادستان تهران صادر کرد و خواست در اسرع وقت با تشکیل پرونده قضایی، علل وقوع این حادثه بررسی و به دادستانی کل کشور گزارش شود.

در جستجوی فرزند

زن میانسال برای یافتن پسر 27 ساله‌اش به نام رضا که آتش‌نشان بود و در عملیات امدادرسانی حادثه ساختمان پلاسکو به آنجا اعزام شده و اکنون زیر تلی از آوار محبوس شده بود، به محل خرابه برجای مانده از این ساختمان آمده بود. او چشم انتظار فرزندش بود. هیچ خبری از سرنوشت او نداشت. مادر بی‌تاب بود و به پهنای صورت اشک می‌ریخت. از همکاران فرزندش سراغ او را می‌گرفت تا شاید ردی از رضایش پیدا کند. نمی‌دانست بدون رضا چگونه به خانه بازگردد و به اهل خانه چه بگوید. هنوز امید دارد فرزندش زنده باشد.

اخطار به پلاسکو

محسن پیرهادی، عضو شورای شهر تهران در این‌باره گفت: ساختمان پلاسکو دومین ساختمان بلند تجاری بعد از ساختمان آلومینیوم در تهران است. طی سال گذشته هفت بار به مسئولان ساختمان پلاسکو اخطار داده بودیم، اما مقامات مسئول ساختمان پلاسکو به این اخطارها توجه نکردند، البته 40 درصد ساختمان‌های تولیدی ـ تجاری خیابان جمهوری شهر تهران، از سوی آتش‌نشانی اخطار دریافت کرده‌اند.

عملیات در وقت استراحت

یکی از آتش‌نشانان کرجی زمانی که متوجه حادثه آتش‌سوزی مرگبار در ساختمان پلاسکو شد، درحالی که روز کاری‌اش نبود، خود را به آنجا رساند تا در کنار همکارانش به امدادرسانی بپردازد. خانواده او تا ساعت حدود 22 پنجشنبه از سرنوشت وی اطلاعی نداشتند تا این‌که او که حضوری فعال در کنار دیگر قهرمانان آتش‌نشان داشت، با خانواده‌اش تماس گرفت و از زنده بودن خود خبر داد.

استفاده از 12 سگ زنده‌یاب

اسماعیل اسکندری، رئیس تیم‌های آنست جمعیت هلال احمر نیز به میزان گفت: بلافاصله بعد از ریزش ساختمان پلاسکو، سگ‌های زنده‌یاب هلال احمر به محل منتقل شده و برای یافتن افراد گرفتار در زیر آوار از آنها استفاده شد. 12 قلاده سگ زنده‌یاب جمعیت هلال احمر در محل ریزش ساختمان پلاسکو در حال جست‌وجوی اجساد هستند که به دلیل شدت آتش و حرارت، امکان ورود سگ‌های زنده‌یاب هلال احمر به طبقات زیرین ساختمان پلاسکو وجود ندارد.

معصومه ملکی