سرگیجه میگیری، مغزت به دَوران میافتد، پنجرههای بازشده روی مانیتورفقط ازاین حرفها میزند، قدت را میپرسد، رنگ چشمت را میخواهد، دنبال سایزت میگردد، میخواهد فقط دوشیزه باشی، فقط دوشیزه، تکرار میکند، نهایتا 27 ساله، ترجیحا 20 ساله، ترگل و ورگل .
دنبال رگ و ریشه مدلینگ هستیم، سرگردان آگهیهای استخدام مدل در تهران و بقیه شهرها، همانها که اندامهای خوش تراش میخواهند، در سایتهای گمنام آگهی میدهند و زیرشماره تماسشان مینویسند تماس فقط از طریق تلگرام و واتس آپ .
چند شماره از مردی که خودش را پرچمدار مدلینگ و آموزش مدلها معرفی میکند هم هست، ولی آن سوی خط کسی جوابگو نیست و تلفن میرود روی پیغامگیر. به یکی از صاحبان آگهی پیام تلگرامی میدهیم، به نام دختری زیبا و بینقص که دهر قرینهاش را نزاییده، بلکه ترغیب شود و جواب دهد. چند ساعت اما طول میکشد تا بنویسد اول عکست را بفرست تا اطلاعاتی که میخواهی بدهم .
این جماعت خیلی دست به عصایند، انگارخوب بو بردهاند که چشمهایی هوشیار و بیدار درکمین نشستهاند و رد شکارچیهای آدم را میگیرند شکارچیهای شکارچیها .
شکارچیهایی که پشت تبلیغات مجازی مدلینگ ایستادهاند، معلوم نیست که هستند و به کجا وصلاند و از کجا تغذیه میشوند، فقط آنقدر میدانیم که بخشی از مدلهای تاپ را میفرستند به آرایشگاههای سطح بالای لاکچری یا به مزونهای لوکس لباس و تعداد بیشتری را نیز روانه میکنند به آتلیههای زیرزمینی که محصولش در نهایت در مجلات آن ور آبی و شبکههای مجازی چرخ میخورد. ماجرا هم از همینجا شروع میشود، از نشاندن دختران و پسران مسخ شده و مغلوب آرزوهای دور و دراز، مقابل شاتر دوربینهایی که در اکثر قریب به اتفاق موارد ختم به خیر نمیشود، کسانی که حاضر شدهاند با فیگورهای چنین و چنان، ابزاری بدهند به دست زنگی مست برای اخاذی .
این بازار وسوسهگر
به دوستان لاغرتان خبر دهید، خانمهای مجرد خوشپوش بیایند، دوشیزگان جا نمانند؛ مخاطبان آگهیهای استخدام مدل با این جملات که به قلاب افتادند شوک دوم را میخورند، شوک دستمزدهایی که به خواب هم نمیبینند.
دوباره میان صفحات بازشده اینترنت میگشتم برای یافتن دستمزدهایی که اغواکننده است. چند صاحب آگهی قید کردهاند که ابتدا فرم ثبتنام را که دار و ندار اطلاعات شخصیمان را روی دایره میریزد، باید پرکنیم تا دستمزدها را بروز دهند، ولی برخی دیگر شاید به هدف قلاب کردن بهتر، دستمزدها را نوشتهاند، از 80هزارتومان برای یک روزکه به آماتورها میدهند تا یک میلیون تومان که سهم مدلهای حرفهای و آموزش دیده است. این وسط هم عدهای نرخ میدهند که روزی 300 هزار تومان میپردازند و برای هشت ساعت کار در روز 200 هزارتومان که به هرحال گوشه ذهن خیلیها را قلقلک میدهد .
با اینکه احد آزادیخواه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس به جامجم میگوید اینگونه پولها از مصادیق فساد اقتصادی و در تضاد آشکار با سیاستهای اقتصاد مقاومتی است و باید جلوی آنها گرفته شود به حساب سرانگشتیمان اگر یک مدل، روزی 200 هزار تومان هم بگیرد درآمدش ماهی شش میلیون تومان میشود، مبلغی بسیار بیشتر از درآمد یک معلم، مهندس، هنرمند، خبرنگار، کاسب آبرودار و یک زن خودسرپرست. همین است که عدهای چشم میبندند و به این وادی میروند، اغلب نیز نقره داغ میشوند و مالباخته و عرض از دست داده بهدنبال یک دادستان میگردند.
ابهام مدلینگ اسلامی
کارکشتههای مدلینگ زیر زمینی یک شگرد دارند، بعضی ازاینها مدلینگ را معادلسازی کردهاند با بهپوشی و به مدل گفتهاند بهپوش تا به این طریق برچسب رعایت موازین اسلامی را به خود بچسبانند درحالی که اینها نیز دنبال قد و وزن و سایز و رنگ چشم آدمها هستند حتی دنبال صداهای خاص برای هدفهای خاص که بازش نمیکنند.
مدلینگ اسلامی اما به گوش محمدعلی صدقآمیز، رئیس انجمن تولیدکنندگان محصولات عفاف و حجاب ناآشناست. او به جامجم میگوید حتی وقتی این انجمن خواسته محصولاتش را به نمایش بگذارد نتوانسته از مانکنهای زنده استفاده کند چون هم مدلینگ اسلامی در کشور وجود ندارد (قاعدهای برایش تعریف نشده و مجوزی هم برای کسی صادر نشده) و هم میان رفتار و کردار مدلهای موجود با آنچه تولیدکنندگان محصولات حجاب و عفاف برای ارائه محصولاتشان از مدلها انتظار دارند، فاصلهای عمیق است.
صدقآمیز اضافه میکند در سالهای گذشته برخی سعی کردهاند مانکنهایی نزدیک به فرهنگ اسلامی ـ ایرانی را تربیت کنند ولی نتوانستهاند و باز به بیراهه رفتهاند و حواشی ایجاد شده که مطلوب نبوده است.
فرهنگ، مادی شده است
با این حال عدهای هنوز با ادعای مدلینگ اسلامی، جوانهای خوشترکیب و خوش تراش را برای مدل شدن استخدام میکنند و عدهای بیشتر بدون اینکه پسوند اسلامی را به کارشان بچسبانند زیر زمینی جذب نیرو میکنند، کسانی که به موفق شدن دل بستهاند ولی اغلب به دام میافتند .
باندی که وعده استخدام در شرکتهای اروپایی، ویزای اقامت و دستمزد چندصددلاری میداد و از دختران جوان به نام مدل، عکسهای برهنه و نیمه عریان میگرفت و از آنها اخاذی میکرد چندی پیش متلاشی شد، باند مدلینگ مبتذل در اردبیل که در آن چند زن با همکاری چند آرایشگاه و چند آتلیه از مدلهای به دام افتاده شأن تصاویر مبتذل میگرفتند و در فضاهای مجازی پخش میکردند نیز شهریور امسال از هم پاشید، سه روز پیش هم باندی که پلیس لقب باند فساد مدلینگ را به آن داده بود و با حقوقهای هنگفت و سپس ارعاب و سوءاستفاده از مدلها آنها را مجبور به ماندن میکرد بهدست نیروهای اطلاعات سپاه متلاشی شد، ولی قطعا این انتهای راه نیست، چنانچه صاحبان آگهیهای استخدام مدل در فضاهای مجازی با آرامش نفس میکشند و گهگاه نیز گذرشان به در و دیوار شهر میافتد و تراکتی برآن میچسبانند.
این ادامه حیات را که نشانهای از ولع اجتماعی برای مدلینگ است، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس معتقد است با اطلاعرسانی بیشتر و آگاهی دادن به مردم از سوی نهادهای انتظامی و امنیتی میتوان مهار کرد و به گفته دکتر معصومه ابراهیمی، مردمشناس با تلاش برای نجات فرهنگ از ارزشهای مادی.
او به جامجم میگوید اگر با وجود اثبات دردسرساز بودن استخدام زیرزمینی مدلها باز هم جوانها به این وادی علاقه دارند، ریشه را باید در فرهنگی دانست که همه چیز را در زیبایی خلاصه میکنند؛ فرهنگی که به ارزشهای والای انسانی بهایی نمیدهد و برمحسنات ظاهری و تلاش برای به نمایش دادن آن تمرکز دارد .
این مردمشناس مثالی عام میزند و میگوید امروز اگر مادری برای پسرش دنبال همسر بگردد معیارش حتما زیبایی است در حالی که کمالات انسانی، هوش، خلاقیت و درستکاری مورد غفلت واقع میشود. بنابراین در چنین فرهنگی نمایش زیبایی برای رسیدن به شهرت و پول مورد توجه قرارمی گیرد.
ساماندهی مدلینگ
آب که گل آلود شود خیلیها دست به کار ماهیگیری میشوند مثل حالا که مدلینگ در کشورمان سرو سامانی ندارد و عدهای از آب گل آلودش ماهی میگیرند.
محمدعلی صدقآمیز میگوید این آب گل آلود باید صاف شود، دکتر ابراهیمی هم اضافه میکند که جوانهای طالب زیبایی را باید درک کرد و احد آزادیخواه نیز میگوید باید از تنگ نظری در حوزه فرهنگ دور شد.این سه در واقع برلزوم ساماندهی حوزه مدلینگ تاکید دارند به طوری که آزادیخواه تاکید میکند صنعت مدلینگ باید مطابق فرهنگ اسلامی ـ ایرانی مدیریت شود و صدقآمیز میافزاید که به جای وحشت زده شدن ازنام مدلینگ، باید امکان نمایش کنترل شده و برنامهریزی شده پوشاک فراهم شود. این همان تاکتیک گذراندن آب گلآلود از صافی است که سره را از ناسره جدا میکند و نخالههای آسیبرسان را به کناری میریزد و فضای اجتماعی را امن میکند.
مریم خباز - جامعه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد