حقوق بشر؛ جاده صاف کن مداخلات نظامی در سوریه

شبکه سی.ان.ان. این کودک را چهره جنگ داخلی سوریه نامید و خانمی که گوینده خبر بود، موقع بازگویی داستان این پسربچه به شکل نمایشی گریه کرد.

نیویورک تایمز او را نماد مصیبت‌های حلب نامید و نشریه آمریکای امروز سرمقالة کوتاهی منتشر کرد با تیتر «این پسربچه سوری، عمران نام دارد. حالا توجه می‌کنید؟»

رویکرد روزنامه بریتانیایی تلگراف مستقیم‌تر بود، وقتی تیتر مقاله‌اش را چنین انتخاب کرد: «به خاطر کودکان حلب، باید دوباره برای اعمال منطقه پرواز ممنوع در سوریه تلاش کنیم.»

در بین نوشته‌های چندش‌آور، مطلبی بود به قلم نیکولاس کریستوف در نیویورک تایمز که مخمصه کودکان سوری را با مرگ سگ خانواده‌اش تلفیق می‌کرد.

آنچه شاهدیم، یک کارزار تبلیغات جنگی است که به دقت هماهنگ شده تا احساسات انساندوستانه مردم را جلب و آن را به پشت تشدید خشونت امپریالیستی در خاورمیانه ببرد. این که آیا وضعیت عمران، صحنه سازی شورشیان و مربیان آنان در سیا است یا این که واشنگتن و رسانه‌ها از فلاکت واقعی یک کودک بی‌گناه بهره‌برداری می‌کنند، هنوز مسأله‌ای باز است.

اما یک چیز مسلم است. این نگرانی تصنعی درباره این کودک که به مخاطبان قالب می‌شود، با انگیزه‌های سیاسی و ژئوپلتیک معین و اعلام نشده‌ای است که هیچ ارتباطی به محافظت از جان کودکان بی‌گناه ندارد. طی یک ربع قرن گذشته صدها هزار کودک از حملات و جنگ‌های نیابتی به رهبری آمریکا در سراسر منطقه جان باخته‌اند.تصویر عمران انتخاب شد، چون از بخش شرقی حلب می‌آید، یعنی جایی که نزدیک به یک ششم جمعیتِ این شهر شمالی، زیرسلطه شبه‌نظامیان اسلامگرای تحت الحمایه آمریکا زندگی می‌کنند.

مقالات روزنامه‌نگاران و مدیررسانه‌ها غربی اشک آورتر از مرگ کودکان سوری با شلیک بی‌هدف و کور آتشبارهای ساخت شبه نظامیان القاعده (موسوم به توپ‌های جهنمی) به سوی مراکز تحت کنترل حکومت است. درست همان‌طور که تصاویر منتشر شده از کودکان سلاخی شده یمن به دنبال حملات هوایی سعودی‌ها با بمب‌های آمریکایی و حمایت لجستیک بی‌چون و چرای پنتاگون چنین اثری نداشته است. ویدئوی وحشتناک شورشیان سوری میانه روی مورد حمایت آمریکا از بریدن سر کودک ده ساله فلسطینی با اره هم خشم قابل توجهی را برنینگیخت.

نیروهای محرک پشت این کارزار دوباره جان گرفته، دوگانه هستند. در وهله نخست، حمله شورشیان( با تسلیحات و منابع مالی آمریکا و متحدان منطقه‌ای آن) برای درهم شکستن محاصره شرق حلب و تشدید جنگ علیه مردم غیرنظامی در غرب شهر متوقف شده است و ارتش سوریه با پشتیبانی هوایی روسیه، مجددا درحال کسب دستاوردهای مهمی در جبهه‌های نبرد زمینی است. از این روست که دوباره درخواست‌هایی برای یک آتش بس فوری مطرح شده است.

ائتلاف مقاومت،‌نگرانی آمریکا

توسعه همکاری نزدیک میان ترکیه با روسیه و ایران و چین در ارتباط با جنگ پنجساله تغییر رژیم در سوریه، دامنه‌ای به مراتب بیش از اینها دارد. ایران طی هفتة قبل به روسیه اجازه داد که برای حمله به مواضع داعش در خاک سوریه از پایگاه‌های هوایی ایران استفاده کند، در حالی که پکن نیز افزایش کمک نظامی به دمشق را اعلام کرده است.

در این میان به دنبال کودتای نظامی نافرجام و مورد حمایت آمریکا در ترکیه، رجب طیب اردوغان به جست‌وجوی روابط حسنه با مسکو و تهران برآمده است.واشنگتن با بی‌قراری و اضطراب روزافزون به این اتحاد بالقوه می‌نگرد و آن را مانعی در برابر تحرک نظامی خود برای اظهار هژمونی آمریکا در خاورمیانه و ذخایر انرژی سرشار آن می‌بیند.

بنابراین نمی‌تواند چنین چالشی را برتابد و ناگزیر برای پاسخ نظامی آماده خواهد شد. با این هدف است که کارزار تبلیغاتی انساندوستانه برای نجات کودکان سوریه و همین طور نجات نیروهای نیابتی و وابسته به القاعدة آمریکا، شدت گرفته است.

تبلیغات دروغ و جنگ عراق

روش‌های به کاررفته در این کارزار به‌قدری نخ نماست که دیگر نیازی به توضیح نیست. 25 سال پیش، نخستین جنگ خلیج‌فارس علیه عراق با این داستان پرآب و تاب به کنگرة آمریکا تدارک دیده شد که سربازان مهاجم عراقی، انکوباتور نوزادان (دستگاه نگهداری از کودکان نارس) را در بیمارستان‌های کویت سرقت می‌کنند و آنها را رها می‌کنند تا بمیرند. بعدها مشخص شد که شاهد ادعایی این قساوت، زنی که خود را پرستار معرفی کرده بود،در واقع نیره الصباح، دختر سفیر کویت در ایالات متحده است که در سال 1990 به‌دنبال اشغال کویت توسط عراق، خود را به‌عنوان یک دختر 15 ساله کویتی که از چنگ عراقی‌ها جان سالم به‌در برده و به آمریکا رسانده بود؛ معرفی کرد و در جلسه استماع کنگره شهادت داد که عراقی‌ها در بیمارستان کویت نوزادان را روی کف بیمارستان رها می‌کردند تا بمیرند. این شهادت در توجیه حمله ائتلاف به عراق بسیار مؤثر افتاد و با انتشار گسترده این فیلم، افکار عمومی در آمریکا برای حمله به عراق قانع شد. جنگ در عراق جان نیم میلیون کودک را در این کشور گرفت. مادلین آلبرایت، سفیر وقت آمریکا در سازمان ملل در اظهاراتی شنیع گفت: «این بها، ارزشش را داشت.»

دیوید نورث در کتاب جدید خود تحت عنوان «یک ربع قرن جنگ: حرکت آمریکا برای هژمونی جهانی: 1990-2016»، با بازنگری این دورة 25 ساله خشونت و خونریزی، می‌نویسد:

«حوزه عملیات نظامی به طور مداوم عریض‌تر شد و جنگ‌های جدیدی شکل گرفت، در حالی که جنگ‌های قدیم ادامه داشت. حقوق بشر به‌عنوان دستاویزی برای جنگ با لیبی و سرنگونی رژیم معمر قذافی در سال 2011 به‌کار گرفته شد. درست همین بهانه ریاکارانه برای سازماندهی یک جنگ نیابتی در سوریه استفاده شد. پیامدهای این جنایات از زاویة زندگی و مصیبت انسان‌ها، غیرقابل محاسبه هستند.

یک ربع قرن جنگ با تحریک آمریکا، باید به مثابه حلقه‌ای از سلسله رویدادهای مرتبط به هم بررسی شود. منطق استراتژیک تقلای آمریکا برای هژمونی جهانی، از عملیات نواستعماری در خاورمیانه و آفریقا فراتر می‌رود.»

بیل فان آوکن؛ نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا (2004)

مترجم: آرام نوبخت