امان از اینترنت همـراه

همان اینترنتی که اکنون به نسل چهار یا 4G رسیده و اپراتورهای ایران نیز ادعا می‌کنند در بسیاری از نقاط چنین اینترنتی را به کاربران خود ارائه می‌کنند. حالا که اهمیت اینترنت همراه مشخص شد، بیایید وارد جزئیات بشویم؛ جزئیاتی که بعضی از کاربران دل پر خونی از آن دارند! هزینه بسته‌های اینترنتی، سرعت، زود تمام شدن یا تمدید خودکار بسته‌ها از دغدغه‌های کاربران است، به همین دلیل تصمیم گرفتیم هزینه‌های استفاده از سرویس اینترنت در اپراتورهای همراه را بررسی کرده و بسته‌های ارائه شده توسط این اپراتورها را با یکدیگر مقایسه کنیم. در پایان نیز با یک جمع‌بندی ساده سعی داریم شما را با چگونگی انتخاب ارزان‌ترین بسته اینترنتی متناسب با نیازهایتان آشنا کنیم.

سرعت

مهم‌ترین موضوع دارای اهمیت در ارزیابی ارتباطات اینترنتی، سرعت دسترسی به این شبکه جهانی است. متاسفانه همین سرعت که هرچه بیشتر بودن آن بهتر است به‌عنوان اهرم فشاری جهت افزایش هزینه بسته‌های اینترنتی به‌شمار می‌رود.

آلفا و آلفا+ اپراتور اول

اپراتور اول (همراه اول) بسته‌های اینترنتی خود را برحسب سرعت، به دو بخش اصلی آلفا و آلفا+ تقسیم کرده است. بسته‌های اینترنتی آلفا با هر نوع اتصال شبکه و در هر وضعیتی حداکثر سرعت دسترسی 512 کیلوبیت بر ثانیه (مشخص نیست این سرعت به‌صورت اختصاصی ارائه می‌شود یا میان چند کاربر به‌صورت اشتراکی عرضه می‌شود) را در اختیار شما قرار می‌دهد و این در حالی است که چنانچه شما در محدوده پوشش‌دهی نسل 3 یا 4 قرار داشته باشید و تلفن همراه شما نیز از نسل‌های جدید شبکه پشتیبانی کند برای دسترسی به سرعت بالاتر باید بسته‌های آلفا+ را خریداری کنید که به گفته اپراتور، سرعت ارتباطی در آنها نامحدود است. (حداکثر سرعت ارائه شده توسط اپراتور در صورت برقرار بودن همه شرایط برای دسترسی به سرعت حداکثری، قابل استفاده خواهد بود) البته ذکر این نکته ضروری است که بسته‌های آلفا+ حدود دو برابر نسبت به بسته‌های آلفا قیمت دارند. به‌عنوان مثال بسته هفت روزه آلفا با ترافیک حجمی 800 مگابایت به قیمت 5000 تومان به‌فروش می‌رسد و بسته مشابه هفت روزه آلفا+ با ترافیک حجمی یک‌گیگابایت (معادل 1024 مگابایت) قیمت 10000 تومان را به خود اختصاص می‌دهد. (این بسته ترافیک هدیه شبانه نیز دارد که برای کاربری که قصد خرید بسته و استفاده روزانه دارد چندان دارای اهمیت نیست)

نامحدودهای اپراتور دوم

خوشبختانه اپراتور دوم (ایرانسل) در بحث سرعت‌های ارائه شده روی بسته‌های اینترنتی خود امتیاز خوبی را کسب می‌کند، چراکه این اپراتور برخلاف اپراتورهای رقیب، سرعت نامحدود را روی تمام بسته‌های اینترنتی خود ارائه می‌کند و کاربر باتوجه به میزان پوشش شبکه و نوع شبکه ارتباطی می‌تواند از اینترنت نسل2، نسل 3 یا 4 بهره‌مند شود.

اگر سرعت را ملاک مقایسه قیمت بسته‌های این اپراتور با اپراتور اول قرار دهیم، بسته هفت روزه اپراتور دوم با ترافیک حجمی یک گیگابایتی روزانه و ترافیک شبانه یک گیگابایتی، در شرایط مشابه و سرعت نامحدود، قیمتی برابر با 8000 تومان دارد و گزینه ارزان‌تری نسبت به بسته مشابه اپراتور اول (قیمت 10000 تومان) به‌شمار می‌رود. همچنین با پرداخت قیمت مشابه با این بسته در اپراتور اول می‌توان بسته هفت روزه اپراتور دوم با ترافیک روزانه دو گیگابایتی به همراه چهار گیگابایت ترافیک شبانه را خرید.

پایه و حرفه‌ای اپراتور سوم

اپراتور سوم (رایتل) همچون اپراتور اول تفکیک اولیه خود را برحسب سرعت انجام داده و دو تقسیم‌بندی پایه و حرفه‌ای را در اختیار کاربران قرار داده است. سرعت بسته‌های پایه طبق اعلام کارشناسان فنی این اپراتور بین یک تا دو مگابیت بر ثانیه و سرعت بسته‌های حرفه‌ای بین یک تا چهار مگابیت بر ثانیه است.

این اپراتور باتوجه به پوشش کمتر نسبت به دیگر رقبا، از خدمات رومینگ ملی بهره‌مند است و شما می‌توانید در هر منطقه‌ای مکالمات خود را با تعرفه عادی رایتل انجام دهید و به عبارتی از پوشش بیشتری در مکالمات خود بهره‌مند خواهید بود، اما نکته‌ای که نباید فراموش کرد این است که در حالت رومینگ امکان استفاده از بسته‌های اینترنتی وجود ندارد و هزینه ارتباط اینترنتی شما بر حسب کیلوبایت، مطابق تعرفه عادی (بدون بسته) محاسبه شده و ارتباطات در حالت رومینگ ملی نیز به‌طور کامل از نوع نسل 2 خواهد بود (حتی اگر اپراتور میزبان شما در منطقه موردنظر دارای شبکه نسل‌3 یا نسل‌4 باشد ارتباط اینترنتی شما نسل 2 خواهد بود.

مقایسه قیمت سرویس‌های ارائه شده توسط این اپراتور در بسته مشابه هفت روزه با دیگر اپراتورها به شرح زیر است:

اینترنت حرفه‌ای هفت روزه 400 مگابایتی این اپراتور 5000 تومان است که تقریبا با سرویس هفت روزه 300 مگابایتی همراه اول که 300 مگابایت نیز ترافیک شبانه دارد برابر است. بسته مشابه در اپراتور دوم نیز بسته هفت روزه با ترافیک روزانه 400 مگابایت و 500 مگابایت ترافیک شبانه است که با همان قیمت 5000 تومان قابل خریداری است.

شاید به عقیده برخی کاربران افزایش هزینه دسترسی به خدمات با افزایش سرعت ارتباطی، نسبت مستقیمی داشته باشد، اما نکته‌ای که باید در این بخش به آن توجه شود ثبات کیفیت است که متاسفانه در سرویس‌های ارائه شده توسط اپراتورهای تلفن همراه این ثبات و پایداری وجود ندارد، چراکه سرعت پایدار با میزان پوشش شبکه و نوع ارتباط شبکه‌ای شما (2G یا 3G یا 4G) نسبت مستقیم دارد و هر دوی این موارد با تغییر در موقعیت مکانی شما تغییر می‌کند. پس وقتی هزینه بسته اینترنتی با سرعت بالا پرداخته می‌شود، اما تضمینی در اتصال پایدار و پرسرعت وجود ندارد، مطمئنا امتیاز خوبی برای اپراتورها به همراه نخواهد داشت.

ترافیک و زمان

محدودیت‌های ترافیکی و زمان مجاز برای استفاده از ترافیک تعریف شده در بسته‌های اینترنتی، یکی دیگر از مشکلات موجود در انتخاب این بسته‌ها به‌شمار می‌رود. متاسفانه در بسیاری از موارد کاربران برای در اختیار داشتن ترافیک بیشتر مجبور به خرید بسته‌های اینترنتی با ترافیک‌های شبانه می‌شوند و این ترافیک شبانه، انتخابی کاملا اجباری و ناخواسته به‌شمار می‌رود، زیرا ممکن است تمایلی به استفاده از ترافیک شبانه در ساعت مقرر نداشته باشند.

بسته‌های آلفای اپراتور اول با حداکثر 800 مگابایت ترافیک و مدت زمان هفت روز ارائه می‌شوند و این در حالی است که حداکثر ترافیک ارائه شده در بسته‌های ماهانه آلفا+، چهار گیگابایت روزانه به همراه چهار گیگابایت شبانه است.

ترافیک بسته‌ها در اپراتور سوم از شرایط نسبتا بهتری برخوردار است، بسته‌های پایه و حرفه‌ای بدون محدودیت زمانی و با قابلیت ارائه تا یک سال طراحی شده‌اند که در حالت پایه، بسته ماهانه از 1.5 گیگابایت ترافیک روزانه برخوردار است و بسته حرفه‌ای در سه وضعیت دو، سه و هفت گیگابایتی قابل خریدن است.

اپراتور دوم در بخش ترافیک نیز از رقبای خود پیشی گرفته و یکی از متنوع‌ترین بسته‌های ترافیکی را در اختیار کاربران قرار داده است. در این میان علاوه بر تنوع بسیار زیاد در بسته‌های ارائه شده، قابلیت ساخت بسته‌های ترکیبی از‌جمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد این اپراتور به‌شمار می‌رود که کاربران را قادر می‌کند ‌خود‌ باتوجه به نیازشان مدت زمان و ترافیک را مشخص و بسته مورد‌نظر خود را ایجاد کنند، اما نکته‌ای که در ایجاد این بسته‌ها ‌باید مورد توجه قرار گیرد قیمت نهایی بسته‌های ترکیبی است! به‌عنوان مثال شما می‌توانید بسته‌ای 30 روزه با ترافیک سه گیگابایت را براحتی برای خودتان ایجاد کنید، اما توجه داشته باشید که قیمت محاسبه شده برای این بسته حدود 50‌هزار‌تومان است که بیش از سه برابر مبلغ بسته‌های مشابه اپراتورهای اول و دوم است. بسته‌های ترکیبی حداقل 50 دقیقه مکالمه به همراه 50 پیامک را نیز در خود جای داده‌اند و بسته مشابه در بسته‌های اینترنتی از پیش طراحی شده اپراتور دوم مبلغی 13 هزار تومانی را به خود اختصاص می‌دهد.

حق انصراف

امروزه برای احترام به حقوق مشتری، شرایطی به منظور انصراف از دریافت خدمات یا سرویس ارائه شده پیش‌بینی می‌شود، اما متاسفانه این شرایط در بسته‌ها و سرویس‌های اینترنتی اپراتورهای همراه لحاظ نشده و چنانچه کاربر در انتخاب و خرید بسته‌های اینترنتی مرتکب اشتباه شود یا پس از خرید بسته اینترنتی قصد غیرفعال کردن یا تغییر آن را داشته باشد، قادر به انجام این کار نخواهد بود. به‌عبارت دیگر چنانچه بسته یکماهه‌ای را تهیه کرده و از پوشش‌دهی شبکه یا سرعت ارتباطی خود راضی نباشید یا به هر دلیل دیگری بخواهید سرویس خریداری شده را لغو کنید و حاضر به پرداخت جریمه (کسر بخشی از مبلغ پرداختی) و محاسبه هزینه‌ها باتوجه به مبلغ اولیه و میزان مصرف باشید نیز گزینه‌ای برای انجام این کار در اختیار شما قرار نمی‌گیرد.

برخوردار نبودن از حق انصراف در شرایطی است که اپراتورها براحتی می‌توانند با معادل‌سازی مدت و میزان ترافیک مصرفی اینترنتی شما با دیگر بسته‌های اینترنتی ارائه شده، هزینه مربوط به آن بسته را برای شما محاسبه و مانده پرداختی را در حساب بستانکاری شما ثبت کنند. به‌عنوان مثال چنانچه شما سرویسی یکماهه با سه گیگابایت ترافیک را خریده باشید و پس از مدت زمان پنج روز و مصرف حدود 300 مگابایت از ترافیک اینترنتی، از خرید خود پشیمان شده و قصد لغو خدمات را داشته باشید، می‌توان هزینه سرویس هفت روزه با ترافیک 300 تا 500 مگابایتی را برای شما محاسبه کرد و سرویس یکماهه شما را لغو کرد. (مابه‌التفاوت مبلغ پرداختی برای دریافت سرویس یکماهه و هزینه سرویس هفت روزه، به‌صورت اعتبار در حساب شما باقی می‌ماند)

نکته جالبی که در بحث انصراف وجود دارد حق انتخاب‌هایی است که اپراتورها به کاربران می‌دهند. به‌عنوان مثال اپراتور اول شرایط زیر را به‌عنوان یک خدمت برای کاربران خود تعریف کرده است:

«در صورتی که مشترک دارای بسته آلفا باشد و بخواهد بسته آلفا+ رزرو کند، علاوه بر رزرو بسته، می‌تواند درخواست کند تا همان لحظه بسته آلفا+ برای او فعال شود و با این کار لازم نیست برای استفاده از بسته آلفا+ منتظر اتمام بسته آلفا باشد.»

شاید با خواندن این جمله پیش خودتان بگویید چه خوب است که می‌توان سرویس را ارتقا داد، اما نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که با فعالسازی سرویس آلفا+، سرویس قبلی شما به‌طور کامل سوخت و باطل می‌شود. یعنی تعداد روزها و ترافیک باقی‌مانده از سرویس قبلی شما به‌طور کامل حذف و سرویس جدید شما از آن لحظه فعال می‌شود. به‌نظر شما این روش ارتقای سرویس یک ویژگی به نفع کاربر به‌شمار می‌آید؟

تخفیف‌های شرطی

تخفیف شرطی یکی دیگر از موارد جدیدی است که با مطرح شدن طرح ترابردپذیری به ویژگی‌های برخی بسته‌های اینترنتی دارای تخفیف اضافه شده است. طبق شرایط مطرح شده توسط اپراتور اول، بهره‌مندی از تخفیف ارائه شده روی بسته پیشنهاد ویژه این اپراتور و ترک اپراتور، جریمه‌ای معادل با مجموع تخفیفات ارائه شده را برای مشترک به همراه خواهد داشت. به‌عبارت دیگر چنانچه بسته پیشنهاد ویژه این اپراتور را به قیمت 12000 تومان خریداری کنید شامل 3000 تومان تخفیف شده‌اید (قیمت اصلی بسته 15000 تومان بوده است) و چنانچه پس از تهیه این بسته قصد داشته باشید با شرکت در طرح ترابردپذیری نسبت به تعویض اپراتور اقدام کنید ابتدا باید بدهی‌های تخفیفات دریافتی از اپراتور را تسویه کنید! (مبلغ 3000 تومان به‌ازای تعداد بسته‌های پیشنهاد ویژه که خریداری کرده‌اید به اپراتور بدهکار می‌شوید)

فاصله نسل‌ها

اینترنت همراه مزایای بسیار زیادی دارد، اما استفاده از این نوع ارتباط اینترنتی زمانی لذتبخش است که ارتباط شما از سرعت مناسبی برخوردار باشد و تجربه این‌گونه نشان داده که سرعت مناسب در ارتباطات نسل 3 و نسل 4 مشاهده می‌شود. متاسفانه در تبلیغات ارائه شده توسط اپراتورهای تلفن همراه به‌نظر می‌رسد هر سه اپراتور از پوشش بسیار خوب شبکه‌های نسل 3 و 4 برخوردارند، اما آنچه در واقعیت توسط کاربران مشاهده می‌شود خلاف این تبلیغات است. متاسفانه در برخی از مناطق شهری و روستایی، (حتی کلانشهر تهران) نه تنها شبکه نسل 3 و 4 پشتیبانی نمی‌شود بلکه هیچ‌گونه پوششی برای دسترسی به شبکه نسل 2 و حتی پوشش مکالمه نیز وجود ندارد. مناطقی که از پوشش نسل 4 برخوردارند نیز محدود به مکان‌های عمومی همچون پارک‌ها، کتابخانه‌ها و دانشگاه‌های مهم هستند که نمی‌توان این مکان‌ها را به کل شهر نسبت داد. این عدم پوشش‌دهی مناسب و پشتیبانی نکردن از شبکه‌های نسل جدیدتر در مناطق مختلف موجب می‌شود کاربران نتوانند از سرعت تعریف شده در بسته اینترنتی خود استفاده کرده یا حتی ترافیک اختصاصی بسته اینترنتی خود را مصرف کنند!

باتوجه به وجود این مشکل و ناتوانی اپراتورهای تلفن همراه در پوشش‌دهی کامل مناطق و به‌روزرسانی تجهیزات به نسل‌های جدیدتر، انتظار می‌رود با اختصاص ضریب متفاوت به ارتباطات اینترنتی کاربران، میزان مصرف کاربر در بسته‌های خریداری شده با‌توجه به نوع ارتباط محاسبه شده و در مواردی که هزینه سرویس به‌صورت پیش‌پرداخت است، اعتباری به‌عنوان هدیه به سرویس کاربر افزوده شود. به‌عنوان مثال چنانچه کاربری بسته اینترنتی نسل3 به مدت هفت روز و ترافیک یک گیگابایت را تهیه کرده و در ارتباطات خود فقط به شبکه نسل‌2 اتصال داشته است، مدت زمان با ضریب 0.5 محاسبه شده و به‌صورت رایگان، بسته اینترنتی کاربر برای هفت روز دیگر تمدید شود یا میزان ترافیک مصرفی با ضریب 0.5 محاسبه شده و کاربر مجاز به مصرف دو گیگابایت ترافیک اینترنتی باشد.

انتخاب هوشمندانه

مطمئنا با خواندن این مطلب می‌توانید با نگاهی عمیق‌تر نسبت به انتخاب بسته‌های مناسب با نیازتان اقدام کنید. اما اگر همچنان قصد دارید در انتخاب بسته‌های اینترنتی ارائه شده توسط اپراتورهای همراه هوشمندانه‌تر عمل کنید توجهتان را به نکات زیر جلب می‌کنیم:

1- پیش از هرچیز از میزان پوشش‌دهی و نوع پوشش ارتباطی اپراتور موردنظرتان در مکانی که بیشترین استفاده اینترنتی را دارید اطمینان کسب کنید. به‌عنوان مثال چنانچه بیشتر در منزل هستید، میزان پوشش‌دهی و نوع پوشش ارتباطی (نسل 2 یا 3 یا 4) را بررسی کنید و در صورتی‌‌که پوشش منطقه‌ای شما ضعیف یا از ارتباط شبکه‌ای نسل‌های قدیمی برخوردار بود، حساسیتی روی انتخاب بسته‌های پرسرعت نداشته باشید.

2- ترافیک بسته اینترنتی را باتوجه به میانگین مصرف روزانه و زمان اتصال به شبکه محاسبه کنید. به‌عنوان مثال چنانچه نیازمند ارتباطات آنلاین در نرم‌افزارهای پیام‌رسان هستید ‌باید سرویس‌های دارای ترافیک روزانه را انتخاب کنید و در صورتی‌که به‌طور مدام موزیک یا ویدئو دانلود نمی‌کنید نیازی به ترافیک چند گیگابایتی نخواهید داشت. همچنین ممکن است علاقه‌مند دریافت مطالب سرگرمی یا دانلود فیلم و موزیک توسط تلفن همراهتان باشید که در این شرایط استفاده از سرویس‌های دارای ترافیک شبانه را به شما پیشنهاد می‌کنیم، زیرا دستگاه هوشمند شما همواره روشن است و می‌توانید عملیات دانلود فیلم، موزیک و... را شب‌ها اجرا کرده و طی روز موارد دانلود شده را به‌صورت آفلاین مشاهده کنید.

3- چنانچه به‌دلیل مشکلات و برخی محدودیت‌های موجود، امکان تهیه اینترنت پرسرعت ADSL را ندارید و می‌خواهید از اینترنت همراه به‌عنوان جایگزین اینترنت پرسرعت بهره‌مند شوید، حتما بسته‌های ماهانه را خریداری کنید و پیش ازخرید بسته نیز پوشش و نوع شبکه هر سه اپراتور فعال را بررسی کرده و در صورت نیاز نسبت به تهیه سیمکارت از اپراتوری که بهترین کیفیت سیگنال و جدیدترین شبکه ارتباطی را دارد اقدام کنید. (با اجرای طرح ترابردپذیری می‌توانید به‌جای تهیه سیمکارت جدید، سیمکارت فعلی خود را با حفظ شماره، به اپراتور موردنظر انتقال دهید)

4- پیش از خرید بسته‌های یکروزه یا بسته‌های دارای ترافیک کمتر از 500 مگابایت، ارتباطات اینترنتی اپلیکیشن‌های نصب شده روی دستگاهتان را بررسی و در صورت نیاز برخی از آنها را مسدود کنید، چراکه ممکن است همان ابتدای اتصال به شبکه برخی برنامه‌ها با دانلود نسخه‌های به‌روزرسانی یا آپلود نسخه‌های پشتیبان اطلاعات شما به سرورهای ابری، ترافیک خریداری شده را مصرف کنند.

امیر عصاری