بازگشت هرمی‌ها

سه پسر دانشجو برای استخدام و کار در شرکت‌های نفتی به تهران آمده، اما در دام کلاهبرداران هرمی گرفتار شده و علاوه بر تبدیل رویاهایشان به سرابی تلخ 14 میلیون تومان پس‌اندازشان را هم از دست داده‌اند.

بازگشت هرمی‌ها با نقابی جدید

در سال‌های 87 تا 90 با انجام ده‌ها عملیات پلیسی و اطلاعاتی، شبکه‌های هرمی داخل کشور که با اسامی مختلف فعالیت می‌کردند منهدم شده و سرشبکه‌های آن نیز دستگیر و به زندان افتادند. در این میان برخی از سودجویان بار دیگر و در غفلت نهادهای مسئول پس از فعالیت در استان‌های کوچک و دورافتاده بار دیگر به پایتخت بازگشته و این‌بار در قالب شرکت‌های کاریابی و برگزاری تورهای مسافرتی خارج از کشور اقدام به عضوگیری و کلاهبرداری از افراد ساده لوح می‌کنند.

گروگان گرفتن برای 14 میلیون تومان پول

میلاد دانشجوی ترم آخر مهندسی رایانه است که با پیشنهاد دوستش برای استخدام در شرکت نفت اهواز و دریافت حقوق میلیونی از سمنان به تهران آمده است. او پس از دو هفته اسارت توانسته از دست سرشبکه‌های هرمی فرار کند، اما 14 میلیون تومان پولی که به بهانه ضمانت استخدام در اختیار سرشبکه قرار داده بود، از دست داده است.

پسر 24 ساله در مورد نحوه گرفتار شدنش در شبکه هرمی می‌گوید: اواخر شهریور، امیر همکلاسی دانشگاهم تماس گرفت و مدعی شد می‌تواند برایم در شرکت نفت اهواز کار پیدا کند. وقتی با خانواده‌ام صحبت کردم آنها مخالفتی نکردند. اوایل مهر برای انجام کارهای استخدام به تهران آمدم و برای استخدام به خانه‌ای حوالی بریانک رفتم. وقتی وارد خانه شدم 12 نفر آنجا بودند که دوستم مدعی شد آنها هم برای استخدام آمده‌اند. چند روزی آنجا بودم که امیر گفت برای استخدام باید 14 میلیون تومان ضمانت بدهم و مجبورم کرد این پول را از خانواده ام بگیرم و به آنها بدهم.

وی اضافه کرد: بعد از گرفتن پول، رفتارشان تغییر کرد. مرا در خانه حبس کردند و وقتی در برابر
خواسته‌شان مقاومت می‌کردم مرا مورد ضرب و جرح قرار می‌دادند. در این مدت آنها مجبورم کردند اسم و شماره دوستان و آشنایم را به آنها بدهم و در تماس با این افراد از آنها بخواهم برای کار در شرکت نفت به تهران بیایند. وقتی شماره دوستانم را به آنها دادم، فهمیدم در دام یک شرکت هرمی افتاده‌ام. در این مدت رئیس باند چند بار به آن خانه آمد و وقتی می‌دید حاضر به جذب دوستانم نیستم همراه سه نفر دیگر مرا کتک می‌زدند.

پسر دانشجو آهی می‌کشد و ادامه می‌دهد: آنها هنگام تماس با خانواده‌ام مرا وادار می‌کردند بگویم در اهواز مشغول کار هستم. بعد از هر تماس نیز تلفن را از من می‌گرفتند. از این وضع خسته شده بودم به همین دلیل با خط دیگری که در اختیارم بود به پدرم پیامک دادم و موضوع را گفتم. بعد هم به سرشاخه‌های شرکت هرمی گفتم پدرم همراه پلیس به‌دنبالم می‌آید. آنها خود را در یک‌قدمی دستگیری می‌دیدند به همین دلیل با برداشتن وسایلشان، خانه را تخلیه کردند. دو پسر جوان مراقب من بودند که فرار نکنم، اما من از غفلت آنها استفاده کردم و خودم را به دو مامور پلیس راهور رساندم و موضوع را به آنها گفتم.

میلاد فکر می‌کند تمام زندگی‌اش را از دست داده، می‌گوید: روزهایی جهنمی بود. نمی‌دانستم چه باید بکنم. آنها فن بیان بسیار خوبی دارند و به بهانه کار با وعده‌هایی که می‌دهند تو را جذب می‌کنند، اما همین که پول را گرفتند مثل زندانی با تو رفتار می‌کنند.

پولم رفته بود مجبور شدم جذب کنم

نوید 25 ساله که از استان گلستان به تهران آمده وحالا به اتهام ربودن میلاد دستگیر شده در مورد نحوه ورودش و فعالیت در شرکت هرمی به تپش می‌گوید: خرداد امسال با دعوت دوستم برای کار در یک شرکت خدمات تورهای مسافرتی به تهران آمدم. قرار بود با جذب هر نفر برای سفر با تور شرکت
50 هزار تومان بگیرم. مدیر شرکت برای استخدامم 14 میلیون تومان از من گرفت اما بعد از مدتی فهمیدم در دام شرکت هرمی افتاده‌ام و پولم از دست رفته است. نمی‌دانستم چکار باید بکنم و روی برگشت به شهرمان را نداشتم. برای این‌که پولم را پس بگیرم مجبور شدم با آنها همکاری کنم و چند نفری را جذب کنم، اما نه تنها به پولم نرسیدم بلکه شرمنده چند نفر از دوستانم که آنها را به بهانه کار به تهران آورده بودم، شدم.

برخورد با هرمی‌ها تعطیل شدنی نیست

سردار عباسعلی محمدیان، رئیس پلیس آگاهی تهران که معتقد است فعالیت‌های هرمی به شدت کاهش یافته و ممکن است در برخی نقاط دوباره شاهد فعالیت اعضای شرکت هرمی باشیم می‌گوید: در سال‌های قبل پلیس آگاهی با اجرای طرح‌های ویژه توانست فعالیت شرکت‌های هرمی را متوقف کند اما این شرکت‌ها و سرشبکه‌های آنها که عده‌ای سودجو هستند بار دیگر فعالیت‌هایشان را آغاز کردند که به دقت آن را رصد کرده و با آنها برخورد می‌کنیم.

رئیس پلیس آگاهی تهران با اشاره به روش‌های شرکت‌های هرمی در جذب افراد گفت: شیوه‌های جذب افراد در این شرکت‌ها همان شیوه‌های قدیمی است و اعضای این شرکت‌ها اکثرا افرادی هستند که از شهرستان‌ها به تهران آمده و سرمایه خود را در اختیار کلاهبرداران قرار می‌دهند. البته در ماه‌های اخیر شرکت‌های هرمی با توجه به نیاز به کار در میان جوانان در قالب کاریابی یا استخدام افراد در شرکت‌های بزرگ دولتی از جمله شرکت نفت فعالیت می‌کنند. البته شرکت‌هایی هم هستند که با بهانه تورهای مسافرتی به صورت هرمی افراد را جذب می‌کنند.

وی در پایان گفت: پرونده و اطلاعات سرشبکه‌های هرمی در پلیس آگاهی وجود دارد و اگر دوباره جرمشان را تکرار کنند مجازات‌های بیشتری براساس قانون در انتظار آنهاست. در همین حال سرهنگ رهبریان، معاون مبارزه با جعل و کلاهبرداری پلیس آگاهی در مورد نحوه‌ فعالیت هرمی‌ها می‌گوید:شرکت‌های هرمی پس از برخورد با سرشبکه‌ها در سال‌های گذشته روش‌های خود را اندکی تغییر داده و به‌دنبال دانشجویان و جوانان جویای کار رفته که همین موضوع باعث شده سن جذب‌شد‌گان به این شرکت‌ها نسبت به قبل کاهش یابد.

باید هوشیار باشیم شرکت‌های هرمی که در گذشته با برخورد پلیس به اطراف شهرهای بزرگ رفته بودند دوباره در حال برگشتن به شهر‌های بزرگ هستند. رهبربان درباره آخرین شگرد هرمی‌ها برای جذب می‌گوید: بیشتر اعضای هرمی غیربومی هستند که از استان‌های غربی، جنوبی و جنوب شرقی به بهانه کار به پایتخت کشانده شده و جذب این گروه‌ها می‌شوند. برخی از زیرمجموعه‌ها نیز توسط وابستگان و فامیل جذب می‌شوند. این افراد پس از جذب به بهانه این‌که در تهران کار پیدا کرده‌اند از خانواده‌های خود می‌خواهند برای اجاره خانه یا ضمانت‌نامه بانکی برای کار از 10 تا 14 میلیون تومان برایشان واریز کنند و خانواده‌ها باید بدانند فرزندانشان پول‌هایشان را کجا خرج می‌کنند.

سودهای میلیونی سرشبکه‌های هرمی

بعد از برخورد‌های قاطعانه وزارت اطلاعات با همکاری پلیس آگاهی در کلانشهرها به‌ویژه تهران، شرکت‌های بزرگ کلاهبرداری در قالب فعالیت هرمی که به گلدکوئیست معروف شده بودند، تعطیل و از خروج میلیون‌ها دلار ارز از کشور و تباهی آینده جوانانی زودباور که می‌خواستند راه چندساله را در یک شب بروند، جلوگیری شد. گرچه با فعالیت شرکت‌های هرمی در قالب فروش کالا، خرید و فروش سکه‌های طلا و بهانه‌های مختلف هزاران جوان و خانواده سرمایه خود را از دست دادند، اما بودند افرادی که از ساده لوحی طعمه‌هایشان سوءاستفاده کرده و ثروت میلیاردی به جیب زدند.

مجید غمخوار