ویژگی‌های جنگ نرم

1ـ جنگ نرم در پی تغییر قالب‌های ماهوی جامعه و ساختار سیاسی اتفاق می‌افتد. در این جنگ، اعتقادات، باورها و ارزش‌های اساسی یک جامعه برای تغییر مورد هجوم قرار می‌گیرد. با تغییر باورهای اساسی جامعه، قالب‌های تفکر و اندیشه دگرگون می‌شود و مدل‌های رفتاری مانند رفتارهای چالشی جایگزین می‌شود و این رفتارها به سمت ساختارشکنی جهت می‌یابد.

2ـ جنگ نرم، آرام و تدریجی و به گونه‌ای است که بسیاری آن را تشخیص نمی‌دهند. جنگ نرم زیرسطحی، غیرآشکار و به همین دلیل نامحسوس است.

3ـ جنگ نرم نمادساز است. بهره‌گیری از نمادهای تاریخی و گذشته و ارائه تصویری شکست خورده، ناامید و مایوس و در مقابل مهاجم با نمادهای موفق و پیروز.

4ـ نتایج جنگ نرم پایدار و بادوام است. هدف اصلی در جنگ نرم تغییر باورها و اعتقادات است.

5ـ جنگ نرم پرتحرک و جاذبه‌دار است که به صورت تدریجی و آرام شروع می‌شود و در نقطه‌ای به دلیل ایجاد جاذبه‌های کاذب بر دامنه تحرکات آن افزوده می‌شود. با گذشت زمان، بسیاری از بازیگران و حتی بازیگردانان جنگ نرم به صورت خواسته یا ناخواسته از درون جامعه هدف به استخدام کارگزاران اصلی جنگ نرم درمی‌آیند.

6ـ جنگ نرم هیجان‌ساز است. با نمادسازی‌ها، اسطوره‌سازی‌ها و خلق ارزش‌های جدید، از احساسات جامعه نهایت استفاده صورت می‌گیرد. مدیریت احساسات یک رکن در مهندسی جنگ نرم به حساب می‌آید.

7ـ جنگ نرم آسیب‌محور است. آسیب‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، میدان مانور جنگ نرم است.

8ـ جنگ نرم تضادآفرین است. تضادها همبستگی اجتماعی و وحدت ملی را برهم می‌زنند و زمینه‌های بروز بحران و درگیری‌ داخلی را فراهم می‌سازد.

9ـ جنگ نرم از ابزار روز استفاده می‌کند. فضای مجازی، محیط اصلی جنگ نرم در شرایط کنونی به حساب می‌آید.

دکتر وحید خاشعی

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی