فاتحان‌ دنیای علم

طرح برنده جایزه نوبل فیزیک؛ ‌‌نوترینوها جرم دارند

یکصد و نهمین جایزه نوبل فیزیک به پاس تحقیقات انجام شده درباره ذرات نوترینو و کشف نوسانات نوترینو که تائید می‌کند این ذرات دارای جرم هستند، به تاکاگی کاجیتا از دانشگاه توکیوی ژاپن و آرتور بی مک دونالد فیزیکدان کانادایی از دانشگاه کوئینز تعلق گرفت. این کشف بزرگ در دنیای فیزیک، دیدگاه انسان‌ها از درونی‌ترین عملکرد ماده را تغییر می‌دهد و از این رو در شکل‌دهی به بینش بشر از دنیا، از اهمیت بسیاری برخوردار است. کشف بزرگی که نوبل امسال را به خود اختصاص داده است به منزله دستیابی به بینش مهمی از ذرات نوترینو است که می‌تواند به ایجاد تحولات اساسی در فیزیک ذرات بنیادی منجر شود. گفته می‌شود نوترینوها از دست‌یافتنی‌ترین ذرات بنیادی طبیعت هستند. نوسانات نوترینو موضوعی است که توانست گوی سبقت را از دیگر موضوعات علمی که محور تلاش‌های علمی محققان در این حوزه بوده است، ربوده و جایزه نوبل را برای محققان پیشگام در این حوزه به ارمغان آورد.

تاکاگی کاجیتا

وقتی از بنیاد نوبل با من تماس گرفتند در دفتر کارم در حال بررسی نامه‌های ارسالی به ایمیل شخصی خودم بودم. این که روزی یکی از برندگان نوبل باشی، بیشتر به یک رویا شباهت دارد. من از سال‌ها پیش این رویا را در ذهن داشتم. اما تا به امروز هیچ گاه به طور جدی به این موضوع فکر نکرده بودم. آنچه ما در این تحقیقات به آن دست یافته ایم مدل‌های استاندارد مطرح شده درخصوص فیزیک ذرات را تا حد زیادی تحت تاثیر قرار می‌دهد و از این رو پیش بینی می‌شود این یافته‌ها بتواند آغازگر انقلاب بزرگی در حوزه فیزیک باشد.

آرتور بی مک دونالد

ساعت 5 صبح به وقت محلی از بنیاد نوبل با من تماس گرفتند. اگرچه بسیار متعجب شده بودم، اما بدون تردید شنیدن این خبر یکی از لذتبخش‌ترین خبرهایی بود که تاکنون شنیده بودم. همسرم را با خوشحالی در آغوش گرفتم. وی درباره مطالعه ذرات نوترینو با آشکارسازها می‌گوید: با استفاده از آشکارسازها می‌توانید انفجار نور را روی سطح نمایشگر مشاهده کنید و به این ترتیب این امکان وجود دارد که بتوانید نظاره‌گر ذراتی باشید که به طور مستقیم از هسته خورشید خارج می‌شود. در این شرایط می‌توانید ویژگی و خواص اساسی نوترینوها را ببینید و به اطلاعات جالبی در زمینه خواص این ذرات بنیادی دست پیدا کنید.

طرح برنده جایزه نوبل پزشکی

راه‌هایی برای مقابله با بیماری‌ها

نوبل پزشکی امسال به طور مشترک به ویلیام کمپل، پژوهشگر ایرلندی از دانشگاه درو در ایالت نیوجرسی آمریکا، ساتوشی اومورا میکروبیولوژیست و استاد دانشگاه کیتاساتو در ژاپن و یویوتو، محقق چینی و استاد آکادمی چین در بخش داروهای سنتی چینی اعطا می‌شود. این جایزه به پاس تلاش‌ها و زحمات این سه محقق در زمینه مقابله با آلودگی‌های انگلی به آنها تعلق گرفته است. یویوتو روش درمانی جدیدی برای بیماری مالاریا ارائه کرده است. ویلیام کمپل و ساتوشی اومورا نیز موفق شده اند روشی برای مقابله با بیماری‌هایی ارائه کنند که انگل کرم‌های گرد به عنوان عامل انتقال آنها شناخته شده است. این یافته‌ها می‌تواند راهکار مناسبی برای بیماری‌هایی باشد که صدها میلیون نفر را به ویژه در فقیرترین کشورهای دنیا تحت تاثیر قرار می‌دهد.

ویلیام کمپل

وقتی این خبر اعلام شد خواب بودم. ابتدا فکر کردم این تماس تلفنی فقط یک شوخی است. سعی کردم از صحت این خبر مطلع شوم؛ زیرا برایم تصور چنین چیزی ممکن نبود. تصور می‌کردم جایزه نوبل به گروهی تعلق می‌گیرد که به طور مشترک درباره یک موضوع بخصوص تحقیق کرده باشند؛ اما وقتی به وبگاه رسمی جایزه نوبل مراجعه کردم مطمئن شدم. در حقیقت من نماینده یک تیم تحقیقاتی هستم که در این زمینه همکاری داشته‌ایم. از زمانی که این خبر اعلام شده مدام تلفن همراه و تلفن ثابت من زنگ می‌خورد و تبریک می‌گویند و این برایم افتخار بزرگی است.

ساتوشی اومورا

از شنیدن این خبر به شدت شگفت‌زده شده بودم. محققان زیادی در سراسر دنیا وجود دارند که تحقیقات مهمی انجام داده‌اند. شاید نتایج تحقیقات من آن قدر تاثیرگذار نباشد که بخواهد به عنوان برنده نوبل انتخاب شود. اما بدون تردید من یکی از خوش‌شانس‌ترین محققانی هستم که در حوزه پزشکی قدم‌های خوبی برداشته‌ام. به این نتیجه رسیده‌ام که ارزش داشته است که همه زندگی‌ام را به شناخت میکروارگانیسم‌ها اختصاص داده‌ام. باور دارم میکروارگانیسم‌ها در طبیعت از اهمیت بسیاری برخوردارند.

یویوتو

از این که تیم تحقیقاتی ابداع روش جدید برای درمان بیماری مالاریا، به عنوان یکی از برندگان جایزه نوبل پزشکی امسال انتخاب شده است بسیار خوشحالم. چینی‌ها همواره در این آرزو بوده‌اند که روزی یک محقق چینی بتواند برنده نوبل شود. این نشان می‌دهد تحقیقاتی که در زمینه این دارو انجام شده بسیار ارزشمند بوده است.

داروی جدید ارائه شده برای درمان بیماری مالاریا می‌تواند میلیون‌ها نفر را از خطر مرگ نجات دهد. رسیدن به چنین هدفی بسیار ارزشمند است.

طرح برنده جایزه نوبل شیمی؛‌‌ ترمیم دی‌ان‌ای چطور و چگونه ؟

نوبل شیمی امسال به سه دانشمندی تعلق گرفت که درباره چگونگی ترمیم دی‌ان‌ای در سلول‌ها مطالعاتی انجام داده بودند توماس لیندال سوئدی از موسسه فرانسیس کریک انگلیس، پل مودریچ آمریکایی از موسسه پزشکی هاروارد هیوز و دانشکده پزشکی دانشگاه دوک و عزیز سانچار محقق ترک‌تبار از دانشگاه کارولینای شمالی. این جایزه به پاس یافته‌های جدید این گروه از محققان درباره عملکرد سلول‌های زنده و استفاده از این یافته‌ها برای توسعه روش‌های درمانی جدید در سرطان توسط بنیاد نوبل اعطا می‌شود. بروز آسیب در دی‌ان‌ای همیشگی است. اما مجموعه‌ای از سیستم‌های ملکولی به طور دائم بر عملکرد و ساختار دی‌ان‌ای نظارت دارد و آن را ترمیم می‌کند؛ به همین دلیل آسیب وارد شده به ماده ژنتیک انسان به تجزیه شدن آن منجر نمی‌شود. این گروه از محققان موفق شده‌اند از چگونگی عمل سیستم‌های ترمیم‌کننده در سطح ملکولی نقشه‌برداری کنند.

توماس لیندال

وقتی برای اعلام این خبر با من تماس گرفتند، خیلی تعجب نکردم؛ زیرا از سال‌ها قبل نام من به عنوان یکی از برنده‌های احتمالی نوبل اعلام شده بود. من سال‌هاست در زمینه بازسازی دی‌ان‌ای تحقیق می‌کنم و یکی از دانشمندان شناخته شده در این حوزه هستم.

اما پرسشی که برایم مطرح شد این بود که آیا ممکن است نتایج به دست آمده از تحقیقات انجام شده درباره چگونگی ترمیم دی‌ان‌ای برنده نوبل شود؟ حدود 15 دانشمند در این حوزه مهم تحقیق می‌کنند و این در حالی است که می‌توان جایزه نوبل را حداکثر به سه نفر از آنها اهدا کرد که خوشبختانه من یکی از آن سه نفر بودم. نکته مهم این که پس از 67 سال یک محقق سوئدی موفق به دریافت نوبل شیمی می‌شود.

پل مودریچ

در سفر بودم که این خبر غیرمنتظره را شنیدم. از آنجا که در یک کلبه جنگلی سکونت داشتم، از طریق ایمیل از این خبر مطلع شدم. بسیار هیجان زده بودم! راستش را بخواهید، گوشی تلفن همراهم را خاموش کرده بودم تا این مدت بتوانم فارغ از هر دغدغه‌ای استراحت کنم.

اعطای جایزه نوبل به فعالیت‌های تحقیقاتی در حوزه دی‌ان‌ای سال‌ها مغفول مانده بود. این در حالی است که به نظر من فعالیت‌های تحقیقاتی مهم در زمینه ترمیم دی‌ان‌ای سزاوار دریافت چنین جایزه‌ای بود. این یافته‌ها کنترل جهش ژنتیک را امکان پذیر می‌کند.

عزیز سانچار

وقتی از بنیاد نوبل برای اعلام این خبر تماس گرفتند، من خواب بودم و همسرم گوشی تلفن را پاسخ داد. اصلا تصور نمی‌کردم و انتظار شنیدن چنین خبری را نداشتم. سعی کردم آرامشم را حفظ کنم. تجربه شیرینی بود. از این که نام کشورم ترکیه در فهرست کشورهایی که موفق به دریافت جایزه نوبل شده‌اند قرار می‌گیرد، احساس غرور می‌کنم. یافته‌ها در زمینه ترمیم دی‌ان‌ای می‌تواند گام بزرگی در زمینه درمان سرطان باشد.

فرانک فراهانی‌جم‌

گروه دانش