حمله غیرمنتظره طالبان به پارلمان افغانستان

ماجرا از آنجا آغاز شد که جلسه پارلمان افغانستان برای تائید صلاحیت معصوم استانکزی، وزیر دفاع پیشنهادی دولت آغاز شد. همه چیز آرام بود تا این که استانکزی قصد ورود به پارلمان را داشت. ناگهان صدای انفجاری مهیب تمام ساختمان را لرزاند و شیشه‌های آن را شکست. در حالی که تعدادی از نمایندگان بر اثر اصابت شیشه‌های شکسته شده مجروح شده بودند و دود تمام فضا را گرفته بود، صدای تیراندازی به گوش رسید.

بعد مشخص شد صدای انفجار مربوط به یک خودروی بمبگذاری شده بوده است که در مقابل درهای پارلمان منفجر شد. پس از این انفجار، شش عامل تروریستی از ساختمانی در مجاورت سالن اصلی پارلمان شروع به تیراندازی کردند. در اینجا بود که نیروهای امنیتی وارد عمل شده و بنا به گزارش‌های رسمی درگیری میان طرفین حدود دو ساعت به طول انجامید. با گذشت دو ساعت، نیروهای پلیس اعلام کردند تمامی این شش نفر کشته شدند. البته برخی منابع خبری تعداد حمله کنندگان را هفت نفر اعلام کردند.

بنا به اعلام وزارت بهداشت افغانستان 31 نفر در جریان حملات دیروز به پارلمان افغانستان مجروح شدند. برخی منابع این تعداد را 41 نفر اعلام می کنند. در ادامه خبرها سازمان ملل از کشته شدن دو نفر از مجروحان شامل یک زن و کودک اطلاع داد. در نزدیکی ساختمان پارلمان یک مدرسه وجود دارد که با بلند شدن صدای تیراندازی دانش‌آموزان بسرعت تخلیه شدند. چند ساعت پس از پایان این حملات، ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان با انتشار بیانیه‌ای ضمن به عهده گرفتن مسئولیت این حملات اعلام کرد به دلیل حضور مقامات عالی رتبه و همچنین وزیر دفاع پیشنهادی، چنین حمله‌ای انجام شده است.

تادامیچی یاماموتو، نماینده ویژه سازمان ملل در افغانستان ضمن محکوم کردن این حملات، در بیانیه‌ای اعلام کرد: حمله نیروهای طالبان به پارلمان افغانستان حاکی از عزم تروریست‌ها برای هدف قرار دادن نهادهای دموکراتیک در این کشور است. نواز شریف، نخست‌وزیر پاکستان هم در پیامی با محکوم کردن این حملات، تروریسم را دشمن مشترک این دو کشور خواند. ناراندرا مودی، نخست‌وزیر هند نیز اعلام کرد چنین اقداماتی هیچ جایی در دموکراسی ندارد.

این نخستین مرتبه نیست که به پارلمان افغانستان حمله می‌شود. سال 2012 نیز نیروهای طالبان حملات همه جانبه‌ای را در نقاط مختلف پایتخت از جمله پارلمان انجام دادند. معصوم استانکزی که ماه گذشته توسط اشرف غنی برای پست وزارت دفاع پیشنهاد شد، یکی از اعضای ارشد دولت در فرآیند صلح با طالبان به حساب می‌آید.

اختلاف در طالبان

حمله روز گذشته در واقع اولین حادثه‌ای بود که نیروهای امنیتی افغانستان بدون کمک نیروهای ناتو آن را دفع کردند. این در حالی است که طالبان از اواخر آوریل حملات خود را در سراسر کشور افزایش داده و به نظر می‌رسد این خونبارترین فصل درگیری‌ها طی یک دهه گذشته در این کشور باشد.

برخی کارشناسان معتقدند این حمله از اختلاف میان اعضای طالبان در برخورد با دولت ناشی می‌شود. در حالی که برخی اعضای این گروه به مذاکره تمایل دارند، تعدادی دیگر راه مسلحانه را تنها روش مقابله با دولت می‌دانند. همزمان با افزایش حملات و خشونت‌های طالبان در چند ماه گذشته در مناطق مختلف افغانستان، رهبران ارشد این گروه در قطر هستند و به طور غیررسمی با افرادی دیدار می‌کنند که به دولت افغانستان نزدیک هستند. این حمله نشان داد نیروهای طالبان چندان توجهی به درخواست روحانیون افغان ندارند؛ زیرا روحانیون این کشور هفته گذشته از طالبان خواسته بودند حملات خود را در طول ماه رمضان متوقف کنند.

هم‌اکنون این انتقاد به دولت اشرف غنی وارد است که علاوه بر ناتوانی در مقابله با این حملات، پست مهمی همچون وزارت دفاع را به مدت 9 ماه خالی گذاشته است. در واقع خالی ماندن این پست به دلیل اختلافاتی بود که اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان با عبدالله عبدالله، رئیس امور اجرایی این کشور داشت .

یکی دیگر از موارد اختلاف این دو مربوط به اصلاح قانون اساسی بود که در نتیجه باعث شد فعالیت پارلمان افغانستان با وجود غیرقانونی بودن تمدید شود. روز شنبه گذشته گرچه مجلس سنا رای به تمدید این پارلمان داد، اما اختلافات حل نشده فراوانی میان غنی و عبدالله همچنان وجود دارد.

حمله همه جانبه ارتش علیه طالبان

حمله روز گذشته در حالی انجام شد که نیروهای ارتش افغانستان از صبح روز یکشنبه حمله همه جانبه‌ای را علیه طالبان در شمال این کشور آغاز کردند. هدف این عملیات باز پس‌گیری منطقه چهار دره در استان قندوز است که از چند روز پیش به کنترل کامل طالبان در آمده است. برخی گزارش‌ها حاکی است نیروهای طالبان در حال نزدیک شدن به مرکز استان قندوز هستند. بنا به اعلام ارتش، طی دو روز گذشته و در این درگیری‌ها 12 نیروی ارتش کشته و 17 نفر دیگر زخمی شدند.

محمد یوسف ایوبی، رئیس شورای استانی قندوز با وخیم توصیف کردن اوضاع در چهار دره، از فرار بسیاری از مردم از خانه‌هایشان خبر داد. به عقیده تحلیلگران این نخستین بار طی چند سال گذشته است که نیروهای طالبان موفق به کنترل یک محل شده و به همین دلیل برای حفظ آن مقاومت زیادی می‌کند. در همین حال، سید سرور حسینی، رئیس پلیس استان قندوز از اعزام نیروها و تجهیزات بیشتر به این منطقه خبر داد.

البته به نظر می‌رسد باز پس گیری این منطقه چندان برای نیروهای ارتش افغانستان راحت نباشد. عطاءالله از افسران ارتش افغانستان در منطقه چهار دره به الجزیره انگلیسی گفت: در نبود نیروهای پشتیبان هوایی، نبرد در این میدان بسیار دشوار خواهد بود. علاوه بر این، ما برای این نبرد سلاح‌های مناسبی در اختیار نداریم. با این اوصاف به نظر می‌رسد بازپس‌گیری این منطقه به چالشی جدی برای نیروهای نظامی افغانستان تبدیل شود.

حسین خلیلی / گروه بین الملل