چرایی عزل بنی‌صدر به روایت نخستین فرمانده سپاه

جواد منصوری از مبارزین مشهور و باسابقه پیش از انقلاب اسلامی است که در ماه‌ها و سال‌های بعد از انقلاب سمت های مختلف از جمله فرماندهی سپاه و عضویت در شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی را داشته است.

بخشی از مصاحبه جواد منصوری در مستند "داستان ناتمام یک حزب" که در تیر ماه امسال رونمایی خواهد شد مورد استفاده قرار گرفته است.

*ما در سال 1358 اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری را شاهد بودیم که برگزار شد و برخی از اعضای حزب همانند آیت و دیالمه هم به شدت به مخالفت با بنی صدر در این انتخابات پرداختند.به نظر شما چرا حزب جمهوری اسلامی و به خصوص شهیدان آیت و دیالمه به عنوان مخالفین شاخص بنی صدر در جامعه شناخته می شدند.

این به نظر من بصیرت و دور نگری این افراد بود که ماهیت بنی صدر را به خوبی شناخته بودند. ما در حزب نیز به دلیل شناختی که از بنی صدر داشتیم با وی مخالفت می کردیم اما متاسفانه در آن زمانی بنی صدر توانسته بود برخی از گروه ها و افراد را در جامعه همراه خود کند و صدای ما خیلی در جامعه آن زمان شنیده نمی شد و متاسفانه بنی صدر با فرصت طلبی های مخصوص خود توانست رای مردم را بگیرد و به ریاست جمهوری برسد.

ولی سابقه بنی صدر پیش از انقلاب اسلامی در فرانسه نشان می داد که او خیلی به اسلام و روحانیت اعتقادی ندارد و بیشتر خواستار پیش بردن اهداف و برنامه های خود بود که در این راه موفق هم نشد.

*بنی صدر هم ظاهرا به حزب جمهوری اسلامی در سال 1357 دعوت شده بود؟

بله بنی صدر توسط شهید بهشتی به حزب دعوت شده بود اما این دعوت را نپذیرفت و بعدها به دلیل نفوذ شهید بهشتی در انقلاب اسلامی به شدت به مخالف شهید بهشتی تبدیل شد.

حتی شهید بهشتی برای اینکه بنی صدر را مورد تفقد و احترام قرار داده باشند ریاست شورای انقلاب را به او دادند اما متاسفانه بنی صدر انسان قدرشناسی نبود.

*اسفند ماه سال 58 انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی برگزار شد و ائتلاف بزرگی شکل گرفت که توانست بسیار موفق هم ظاهر شود.نام شما هم ابتدا در لیست بود اما بعدها خط خورد.اگر امکان دارد کمی در این باره هم توضیح دهید؟.

بعد از اینکه حزب جمهوری اسلامی نتوانست در مقابل بنی صدر در انتخابات اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری موفق ظاهر شود حزب و رهبران حزب تصمیم گرفتند نگذارند دیگر مجلس در اختیار بنی صدر و یاران او قرار بگیرد و به همین دلیل به ائتلاف با گروه های دیگر فکر کردند و به همین دلیل ائتلاف بزرگی شکل گرفت که بسیاری از افراد و گروه ها نامشان در این ائتلاف بود و نام برخی از اعضای حزب همانند من و آقای جاسبی به دلیل مصلحت سنجی هایی خط خورد و ما حذف شدیم که کار درستی هم به دلیل مصلحت بزرگتری بود.

زمانی که انتخابات برگزار شد بسیاری از اعضای این لیست و ائتلاف هم موفق شدند به مجلس راه یابند و رای خوبی هم کسب کردند که این نکته مهمی است و بنی صدر هم نتوانست در مجلس موفق ظاهر شود. البته اعتراضاتی انجام داد اما به نتیجه ای نرسید و مشخص شد حرف بنی صدر درست نبوده است.

*ظاهرا خیلی از روحانیون و مراجع هم از حزب دفاع و حمایت می کردند.درست است؟

بله. من به خاطر دارم حضرت امام (ره) از تشکیل حزب حمایت کردند و وجوهاتی را به حزب اختصاص می دادند. مرحوم آقای منتظری هم همین طور. البته بعدترها که حزب سر جریانات اختلافات منتظری و حضرت امام (ره) از منتظری انتقاداتی کرد آقای منتظری هم با حزب خیلی رابطه خوبی نداشت و دیگر وجوهات قطع شد.

*این برای چه سالی است؟

این برای همان سال های 65 و 66 است اگر اشتباه نکنم. چون حزب به دلیل اطلاعاتی که از مواضع غلط آقای منتظری داشت از وی انتقاداتی را می کرد و این به مزاج اقای منتظری و بیت ایشان خوش نمی آمد و به همین دلیل رابطه خود با حزب را کم کردند.

*چرا بنی صدر در خرداد ماه 1360 به سرعت افول کرد و اول از فرماندهی کل قوا عزل شد و سپس از ریاست جمهوری؟

بنی صدر عملا از زمستان سال 1359 تبدیل به اپوزیسیون نظام شده بود و این خیلی جالب بود که رئیس جمهور ممکلت که رئیس دولت است رهبر اپوزیسیون نظام هم در عین حال بود. این واقعا شگفت انگیز بود.

بنی صدر نه تنها مخالف حزب جمهوری و رهبران حزب بود بلکه مخالف امام (ره) و نظام هم شده بود و رهبری سیاسی مجاهدین خلق و دیگر اپوزیسیون های نظام را هم بر عهده گرفته بود.

زمانی که بنی صدر به چنین وضعی دچار شد خوب نظام هم دیگر صلاح ندید بنی صدر در ریاست جمهوری باقی بماند.به علاوه اینکه مردم هم دیگر ماهیت بنی صدر را شناخته بودند و بنی صدر پشتوانه مردمی خود را از دست داده بود.

من همین جا باید یادی بکنم از شهیدان آیت و دیالمه که حقیقتا نقش مهمی در آشکار سازی چهره واقعی بنی صدر ایفا کرده بودند.

منبع: خبرگزاری فارس