سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
هدف از راهاندازی این واحد، تولید نسخههای تلویزیونی و سینمایی داستانهای مصور این شرکت توسط موسسان آن بود. تا قبل از آن، داستانهای کمیک استریپی شرکت انتشاراتی مارول توسط کمپانیهای بزرگ فیلمسازی تبدیل به فیلم سینمایی یا مجموعه تلویزیونی میشد. با شروع فعالیتهای واحد فیلمسازی این شرکت، قصههای مصور معروف آن به صورت مشترک با این کمپانیها جلوی دوربین رفت.
گربههای فضایی هم با همکاری شرکت فیلمسازی پل فوسکو، چهره پرکار و سرشناس رسانه تلویزیون تولید شد. در سال 1990 که تولید این مجموعه تلویزیونی آغاز شد، سازندگانش امید زیادی به موفقیت بالای آن و استقبال خوب تماشاگران داشتند، اما با وجود حال و هوای ابرقهرمانانه و کمیک استریپی مجموعه، کار تولید آن ادامه پیدا نکرد و به فصلهای بعدی نرسید. تهیهکنندگان مجموعه با اضافه کردن ماجراجوییهای کمیک استریپی و ابر قهرمانانه کتابهای شرکت مارول، امیدوار بودند رنگ و بوی خاصی به این انیمیشن کمدی و جنایتکارانه بدهند. زمانی که گربههای فضایی تولید و پخش شد، نسخه سینمایی «مردان ایکس» هنوز روی پرده سینماها نرفته بود و کمتر کسی با حال و هوای داستانهای ابرقهرمانانه شرکت مارول آشنایی داشت. منتقدان تلویزیونی میگویند شاید اگر گربههای فضایی در سال 2000 و پس از نمایش عمومی مردان ایکس به نمایش در میآمد، با موفقیت بسیار بیشتری روبهرو میشد.
پل فوسکو خالق اصلی مجموعه ماجراجویانه و کمدی گربههای فضایی است. او این مجموعه را برای شبکه انبیسی کرد و برای برخی صحنههای آن، از عروسکها استفاده کرد و حال و هوای انیمیشن را به سمت یک کار زنده برد. خط اصلی داستان در ارتباط با گروهی موجودات بیگانه فضایی است که بر خلاف موجودات منفی مشابه در فیلمهای زنده، مثبت هستند و به کمک نوع بشر میآیند. به تصویر کشیدن مثبت چنین موجوداتی در یک کار کودکانه تلویزیونی، یکی از اقدامات غیرمنتظره رسانه تلویزیون در دهه 90 میلادی بود. پل فوسکو در همان زمان در گفتوگویی اعلام کرد، راب پالس همکار اصلی او در خلق این مجموعه، نسبت به استقبال تماشاگران از گروهی از بیگانههای فضایی مثبت و خیرخواه ابراز شک و تردید کرده بود. با این حال، مجموعه در 13 اپیزود 30 دقیقهای تولید و در سال 1991 روی آنتن رفت. شخصیتهای اصلی این انیمیشن ماجراجویانه چند گربه فضایی جنگاور و بیباک هستند که از یک سیاره دور به نام تری گلیسرید 7 راهی کره زمین میشوند. ماموریت آنها مبارزه با آدمهای بد و کمک به اهالی زمین برای رسیدن به عدالت و حقیقت است. رئیس آنها کاپیتان میو (با صدای خود پل فوسکو) است که خط اصلی کارهای این گربهها را ترسیم و تعیین میکند. مقر اصلی گربهها که پناهگاهشان هم محسوب میشود، در یک زیرزمین متروکه و در کنار مقدار زیادی آشغال است. این گربهها تام، اسکاچ و اسنیف نام دارند و هریک با شخصیتهای متفاوت خود، ماجراهایی را به ماجراجوییهای مجموعه اضافه میکنند.
باوجود تازه و متفاوت بودن حال و هوای گربههای فضایی، منتقدان تلویزیونی استقبالی را که لازم بود از آن نکردند. نظر منتقدان رسانه کوچک این بود که تماشاگران (و بویژه کودکان و نوجوانان) معمولا استقبال بالایی از ماجراجوییهای فضایی انیمیشنی نمیکنند و زیاد طرفدار این نوع کارها نیستند. تاریخ انیمیشنسازی تلویزیونی آمریکا و اروپا هم این نکته را تائید میکند. در حالی که عموم انیمیشنهای تلویزیون مورد پسند و رضایت مخاطبان خود هستند، آنها که حال و هوای فضایی و علمی ـ تخیلی دارند از سوی آنها مورد قبول قرار نمیگیرند.
برای مثال، مجموعه انیمیشنی «خانواده جستنها» که با سر و صدای زیادی در دهه 60 میلادی تولید شد، نتوانست تماشاگران تلویزیونی را جذب خود کند. این در حالی بود که داستان فضایی مجموعه، پاسخی به موفقیت کلان مجموعه «خانواده فلینتنها» (در ایران: عصر حجر) بود. یک باور عمومی در رسانه تلویزیون حکایت از آن میکند که کودکان و نوجوانان دو قاره اروپا و آمریکا، چندان طرفدار انیمیشنهای فضایی نیستند. این در حالی است که این نوع کارها در کشور ژاپن محبوبیت بسیار زیادی داشته و حتی به صورت یک ژانر خاص درآمدهاند.
پل فوسکو در گفتوگویی با شبکه تلویزیونی انبیسی در همان ایام گفت: «امیدوار بودیم با تولید این مجموعه راه را برای تولید این نوع کارها باز کنیم. از تمام عواملی هم که میتوانست کمک کند تا یکسری اپیزودهای جذاب و تماشایی داشته باشیم، استفاده کردیم، اما از قرار معلوم انتظارات تماشاگران چیز دیگری بود. برخی کار ما را با مجموعه کمدی و ماجراجویانه «تام و جری» مقایسه کردند. این مقایسه از پایه غلط بود. ما نمیخواستیم یک تام و جری جدید خلق کنیم و اصلا حال و هوای مجموعهمان متفاوت از آن انیمیشن بود. با تولید گربههای فضایی متوجه این نکته شدم که تغییر دادن ذائقه و طبع تماشاگران کار چندان راحتی نیست.
آنها سالهاست به فضا و حال و هوای انیمیشنهای سنتی عادت کردهاند و دعوتشان به یک ماجراجویی تازه، نوعی ریسک و خطر است. این در حالی است که لحن سوررئالیستی مجموعه هم از جمله چیزهایی بود که انتقاداتی را برانگیخت. در کل، نظر عمومی در سال 1991 بر این بود که تولید مجموعهای مثل گربههای فضایی هنوز کمی زود است و تماشاگران آمادگی قبول زود هنگام چنین چیزی را ندارند. در حالی که هنوز نسخه دیویدی این انیمیشن ماجراجویانه پس از حدود 20 سال از زمان تولید آن وارد بازار نشده، صحبتهایی درباره احیا آن و تولید نسخه دوبارهسازی شدهاش شنیده میشود.
تیویگاید / مترجم: کیکاووس زیاری/ جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد